December 29, 2022

ස්තූතියි කාංචනා!

මේ මිතුරියක් වෙනුවෙන් ප්‍රණාම සටහනක්. අන්තර්ජාලයේ ඇගේ නම සොයද්දී මතුවීම පිණිස තබන සටහනක් 
ඈ කාංචනා අමිලානි කරුණාමුනි

දහනව වසරක් ලේක් හවුස් ආයතනයේ දිනමිණ පුවත්පතේ විශේෂාංග කතුවරියක් හැටියට සේවය කළ කාංචනා මේ වසර අගදී ඉන් නික්මෙනවා. මම නිරතුරුව කවි කතා එකතු කළ 'වසත් සුළඟ' කවි පිටුවත් ඒ එක්කම නිමා වෙනවා.

කාංචනා ලේක් හවුස් ආයතනයෙන්න් නික්මෙන බවට පණිවිඩයක් ලැබුණාම මට අර අසිත තවුසාට වගේ හිනාවෙන්නත් අඬන්නත් හිතුණා. සතුට දැනුණේ කාංචනා ඊට වඩා බොහෝ දුර පියාඹන්න නියමිත නිසා එයා දැන්වත් ඒ ගමන පටන්ගැනීම ගැන. දුක දැනුණේ අලුතින් නිර්මාණකරණයට එළඹුණු අයට මින්පස්සේ අත දෙන්න 'කාංචනා කෙනෙක්' නැති එක ගැන.

මීට අවුරුදු දහයකට දොළහකට එපිට අපි මිතුරු මිතුරියන් පිරිසක් fb සමූහ කීපයකට කවි කෙටි කතා ලිව්වා. කාංචනා ත් මේවායේ යාව ජීව සාමාජිකාවක් වෙලා හිටියා. "ඔයාගේ කෙටිකතාව දිනමිණ පත්තරේ පළ කරන්න ගන්නද?" කියලා අහලා කාංචනා මට පණිවිඩයක් එව්ව දවස මට අද වගේ මතකයි. එහෙම පත්තරේක වැඩ කරන කෙනෙක් අපෙන් අහලා නිර්මාණ හොයාගන්න බව මම කවදාවත් අහලා තිබුණේ නැහැ. ඊට කලින් කිසිම දවසක මගේ නිර්මාණයක් පත්තරේක පල වෙලා තිබුණේත් නැහැ. මෙහෙම ඉස්ඉස්සෙල්ලාම පළ වුණේ මගේ 'පුංචි යකා' කියන කෙටිකතාව. දවස 2011 නොවැම්බර් 4.

මේ කාලේ දිනමිණ පත්තරේ 'කව් සිලිලාර' (පස්සේ වසත් සුළඟ) විශේෂාංග පිටුවේ 'කෙටිම කෙටි කතා' අංගයට ගැලපෙන වචන ගානට කෙටි කතා ලියන්න අපි හුරු වුණා. මේකත් එක්තරා අභියෝගයක්, සීමිත වචන ගානකින් කටි කතාවක් ලියන එක අමාරු වැඩක්. මේ සතියේ කාගේ කෙටිකතාව පත්තරේ පළ වෙයිද කියන කුතුහලයෙන් අපි නිරතුරුව දවස් ගතකළා. මීට අමතරව වසත් සුළඟ පිටුවේ විදෙස් කවියට පරිවර්තන කවියක් සතිපතා එවන රාජකාරියත් කාංචනාගෙන් මට ලැබුණා. ඒ වෙනුවෙන් සිංහලට ගැලපෙන, විවිධත්වයෙන් යුතු කවි තෝරලා පරිවර්තනය කරන කටයුත්ත මම අවුරුදු හයක් විතර කළා. ඒ වගේම කාලයක් දිනමිණ පත්තරේ 'පුදුමයි ඒත් ඇත්තයි' විශේෂාංග පිටුවට ලොව වටා පුදුම සහගත දේ ගැන පුංචි පුංචි තොරතුරු හොයලා පරිවර්තනය කරන්නත් මාව යොමු කළේ කාංචනා ම තමයි.

මේ විදිහට බලද්දී අපි දන්නෙවත් නැති අපේ හැකියාවල් මතු කරලා, ඒවාට කරලියක් හදලා දුන්න කෙනෙක්, කාංචනා. එයා ඒ ආරම්භ කරලා දුන්නු ගමන මම දැන් සෑහෙන්න දුර ඇවිත්. මීට අවුරුදු කීපයකට කළින් කාලයක් තිස්සේ දිනමිණ පත්තරේ වෙනුවෙන් මම ලියූ කෙටි කතාත් එකතු කරලා කෙටිම කෙටි කතා එකතුවක් එළි දැක්වූවා . ඒ ගමනට මුල්ම අඩිතාලම දැම්මේ මගේ පළවෙනිම කතාව පත්තරේ පළ කළ කාංචනා කිව්වොත් හරි. මේවාට ක්‍රෙඩිට් ගන්න අකමැති නිසා මේවා කිව්වාම එයා කියන්නේ 'මම මේ හැම දෙයක්ම කළේ රස්සාවේ කොටසක් හැටියට' කියලායි. ඒත් රස්සාවේ කොටසක් හැටියටවත් එහෙම නොකරන අය ඉන්න රටක කාංචනා වගේ අය අපිට මඟ පෙන්නුවාට අපි ණය ගැතියි.

කාංචනා අමිලානි කරුණාමුනි කියන ලේඛිකාව, කිවිඳියගේ දස්කම් තවත් එළිදක්වන්න මේ ඉසිඹුව පාවිච්චි කරයි කියලා අපි බලාගෙන ඉන්නවා. ඇගෙන් තව තවත් මායාමය ලියවිලි කියවන්න ඇඟිලි ගනිමින්.

මිතුරුකමටත් මඟ පෙන්වීමටත් ස්තූතියි,
Kanchana Amilani Karunamuni

පින්තූර - අවුරුදු එකොළහක් පරණ දිනමිණ පත්තර පිටුවකින්



 


December 28, 2022

ගබඩාව



Translation of the poem 'Storage' by Mary Oliver

නිවසකින් නිවසකට මාරු වෙද්දී
මා සතුව වූ බොහෝ දේ වෙනුවෙන්
අලුත් නිවසේ ඉඩකඩ නොමැති විය
එබැවින් ගබඩාවක් කුළියට ගෙන
ඒ හැම දේ ගබඩා කළෙමි.
වසර ගණනක් ගත විය
ඉඳහිට මා ඒ ගබඩාවට ගොස්
කර පොවා බැලුවත්
ඒ කිසිවක් ගැන
හදේ කුඩා රිදුමක් හෝ
ඇති නොවිණි

වයස්ගත වෙද්දී
මා උනන්දු වන දේවල්
කෙමෙන් අඩු වූවත්
ඉතිරි වූ දේහි වැදගත්කම
කෙමෙන් වැඩි විය
එබැවින් දිනක්
ගබඩාවේ අගුලු ඇර
කසලකරු ට ඇමතුවෙමි
ඔහු ඒ සියලු දේ ගෙන ගියේය

පිටෙහි වූ බර ඉවත් කරනු ලද
කොටලුවාගේ ප්‍රීතිය මට දැනුණි
නුවුමනා දේ!
පුළුස්සන්න, පුළුස්සන්න
ඉන් අලංකාර ගිනි මැලයක් තනන්න
ආදරය වෙනුවෙන්
ගහ කොළ වෙනුවෙන්
සියොතුන් වෙනුවෙන්
හදේ ඉඩකඩ වැඩි කරගන්න

සියොතුන් සතුව කිසිවක් නැත
ඔවුන් ඉගිලෙන්නේ එබැවිනි

පරිවර්තනය- හෙල්මලී ගුණතිලක

දිනමිණ වසත් සුළඟ, 28.12.2022

Sketch- watercolours and ink on paper

December 25, 2022

නත්තල්!

 සුබ නත්තලක්!

මම නත්තල් සමරන කෙනෙක් නොවුණත් පුංචිම කාලේ නත්තල් සමරන රටක කාලයක් හිටිය නිසා ඒ සැමරුම මගේ ඇඟට කාවැදිලා ද කොහෙද. ඒ කාලේ ඉස්කෝලෙන් පල්ලියේ පූජාවට එක්කගෙන ගිය නිසා කට පාඩම් වුණු ගීතිකා එහෙම තාමත් මතකයි. ලංකාවේදීත් සෑහෙන්න කාලයක් යනකම් මම නත්තල් ගස් හැදුවා. අපේ ගෙදර කට්ටිය මගේ ඒ ආසාවල් සම සිතින් ඉවසුවා!

ඕස්ට්‍රේලියාවේදීත් පුතා පුංචි කාලේ ඉඳන් මෑතක් වෙනකම් නත්තලට නත්තල් ගහ සරසන එක අපි දෙන්නාගේ ලොකු රාජකාරියක් වුණා. ඉස්සරම නම් පුතා kindergarten එකේදී, ඉස්කෝලෙදි එහෙම හදපු නත්තල් සැරසිලි වලට මුල් තැනක් ලැබුණා. පස්සේ පස්සේ කඩෙන් ගත්ත සැරසිලි වලින් තමයි ගහ හැඩ වුණේ. පුතාට වඩා පුතාගේ අම්මාට තමයි මේ ප්‍රොජෙක්ට් එකේ වැඩි වුවමනාව කියලා තාත්තයි පුතායි ඒ කාලේ හිනා වුණා. දැන් ඉලන්දාරි වයසේ ඉන්න කොල්ලාට නත්තල් ගස් ගැන උනන්දුවක් නැහැ. අලුත් ගෙදරට පදිංචියට එද්දී පරණ නත්තල් ගහ දන් දුන්න නිසා මේ අවුරුද්දේ තමයි සෑහෙන්න කාලෙකට පස්සේ මම නත්තල් ගහක් හැදුවේ නැත්තේ. ඒ යුගයත් ඉවරයි.


ඒ වෙනුවට මම මේ සැරේ වෙන ප්‍රොජෙක්ට් එකකට අත ගැහුවා. ඒ තමයි hand painted christmas cards. කොහොමත් දෙසැම්බර් නිවාඩු කාලේ කියන්නේ මම බොහොම නිදහසේ ගෙවන කාලයක්. ඒ නිසා මේ වැඩේට ඕනෑතරම් කාල වේලාවත් ලැබුණා. තැපෑලෙන් ලියුම් යවනවා කියන එක බොහොම කලාතුරකින් සිද්ධ වෙන මේ කාලේ, මට පුරුද්දක් හැටියට තැපෑලෙන් christmas cards එවන කීප දෙනෙක් ඉන්නවා. ඒ හැම කෙනෙක්ම මම කළින් වැඩ කළ ඉස්කෝලවල යාළුවො. (මේක පුස්තකාලවල වැඩකරන අයගේ විශේෂත්වයක්ද මන්දා!) ඉතින් මේ සැරේ එයාලාට කඩෙන් ගත්ත cards යවනවා වෙනුවට දිය සායම් වලින් හැඩ වුණු සුබපැතුම් යවන්න මට හදිසියේ හිතුණා. මේ තමයි ඒවා. (මෙතැන කීපයක් අඩුයි, පින්තූරේ ගත්තාට පස්සෙත් තව කීපයක් ඇන්දා) දැනටමත් ඒවාට හොඳ ප්‍රතිචාර ලැබුණා. තමන් වෙනුවෙන් වැඩිපුර වෙලාවක් ගත කරලා චිත්‍රයක් ඇන්ද එකේ personal touch එක ගැන හැමෝටම සතුටුයි වගේ. ඒත් ඇත්තටම නම් ඒවා අඳිද්දී මට දැනුණු සතුට තමයි එතැන වටින්නෙම. the joy of little things!

මේ පින්තූරේ මම රැකියාව කරන ඉස්කෝලේ පුස්තකාලේ නත්තල් සැරසිලි. පොත් රාක්ක ටිකත් පසුබිමේ තියෙන නත්තල් සිරිය ගේන්නේ අමුතුම සතුටක්. 


දකුණු අර්ධ ගෝලයේ ඉන්න අපිට නම් හිම වැටෙන නත්තල් නැහැ. ඒ වෙනුවට මේ සැරේ තද රස්නයක් ලැබෙන්න නියමිතයි. ඒත් හිත ඇතුළේ ඉන්න පුංචි ළමයාට නත්තල් සමරන්න ඒවා බාධක නෙමෙයි!


December 21, 2022

මට ඔබේ මව මුනගැසුණු අයුරු



Translation of the poem 'How I Met Your Mother' by George Bilgere

සාදයකදී ඇය ව දැක
ඈ වෙත ගොස් මෙසේ ඇසුවෙමි
"කැමතිද මා හා විවාහ වෙන්න,
එක්ව නිවසක් මිළට ගන්න
වරක් දෙවරක්
දරු ප්‍රසූතියේ කටුක වේදනාව විඳින්න
එක්ව ඇතිතරම් නෙට්ෆ්ලික්ස් බලන්න
අවන්හල් වලින් කෑම කන්න
(විශේෂයෙන්ම රුගේරි අවන්හලේ කෑම)
සුරතල් බල්ලෙක් හදන්න
නිවාස ණය ගැන තර්ක කරන්න
අන්තිමේදී මගේ අවසාන දවස් වල
මගේ ළඟ සිටින්න
මගේ මළගම සුදානම් කරන්න
සියලු දේ පිළිවෙල කරන්න
ඉනික්බිති මා නොමැති
ඒ අමුතු අලුත් දිවිය
තනියම අරඹන්න
මේ ඉල්ලීම බරපතල වැඩිද?"

තම මොජිටෝ පානය තොල ගාමින් සිටි ඈ
මෙසේ කීවාය
"කැමතියි! අපි මොකටද තව බලාගෙන ඉන්නේ?"

පරිවර්තනය- හෙල්මලී ගුණතිලක

දිනමිණ - වසත් සුළඟ 21.12.2022 


sketch- felt pens on paper

December 20, 2022

පුංචි කහ මල




පුංචි කහ මල* මම
දැන් ඇඬූ සේ දිස් වෙන
කැළඹුන මේඝ සහසක
නම් මතක් කර හිනැහෙන

*the meadow buttercup. has shiny, wet-looking petals. Toxic to both humans and animals.

හෙල්මලී ගුණතිලක
-2013-

ගිම්හාන නිවාඩුවේ විවේකයක් ලැබුණු වෙලාවේ අද අපි තුන්දෙනා කඳුකර පැත්තක ඇවිදින්න ගියා. පහුගිය ටිකේම වැස්ස නිසා ඒ පැතිවල හැමතැනම ඇහැ නිවන නිල්ලක් පැතිරිලා තිබුණා. මෙහෙම යද්දී මඟ දිගට පුංචි කහ පාට මලක් යායට පිපිලා තියෙනවා මම දැක්කා. ළඟට ගිහින් බලද්දී ඒ meadow buttercups කියන කැලෑ මල බව මම අඳුරා ගත්තා.

meadow buttercups මලේ විශේෂත්වය තමයි දුරට පේන්නේ ඒ මල පිණි වැටිලා තෙත් වෙලා දිලිසෙන විදිහට. ඒත් ඒ මලේ හැටි. ඒ දිලිසිල්ල මලට කෘමීන් ඇදගන්නයි. ඒ වගේම මේතරම් ලස්සන මේ මල සත්තුන්ටත් මිනිස්සුන්ටත් විෂ සහිතයි.

මීට අවුරුදු කීපෙකට කලින් මේ වගේම ගමනකදී මේ විදිහටම ඒ මල දැකලා, ඒ ගැන මේ විස්තර හොයලා කවියක් ලීව බව මගේ මතකයේ කොණක තිබුණා. ඉතින් මම අද ඒ මලේ පින්තූරයක් ගත්තේ ගෙදර ගිහින් ඒ කවිය හොයාගන්න අදහසින්. මේ තමයි ඒ කවිය. පරණ කවි ෆෝල්ඩර පීරලා යි හොයාගත්තේ. මේ පුංචි කවියට නිමිති වුණේ ඉහත කීව මල ගැන විශේෂ කරුණු දෙකයි. ඒ මම පේළියෙන් දෙකෙන් කවි ලීව කාලේ- දැන් අවුරුදු දහයකටත් කිට්ටුයි!

photo- Rainforest Gallery, Warburton, Dec 2022


December 16, 2022

Our Missing Hearts - Celeste Ng

Our Missing Hearts - Celeste Ng
Penguin Press 2022

I first read a book by Celeste Ng a few years ago- 'Little Fires Everywhere'- when it was shortlisted for the Goodreads Fiction awards. I was quite impressed by Celeste's writing- mainly because the story captured me completely and I finished the book in record time.

Therefore, when I saw Celeste Ng's new book 'Our Missing Hearts' at the staff book club collection just before the start of the summer school holidays, I grabbed it even without reading the blurb. I was not to be disappointed -as again, I finished this book too, in record time.

Celeste Ng uses rich language in her writing. She sweeps up the reader in the stories instantly and holds them captive till the end. The intricate descriptions and recounts in her books provide the reader with vivid images of the storyline.

"As he looks around, memories hover close before alighting on his shoulders like dragonflies. They'd had flowers here before: lavender, and honeysuckle, and huge purple puffballs, his father's favorites. White roses the size of his fists that fat golden bees wriggled into. Vines with purple star shaped blooms. Here and there had been vegetables, curling squash with hairy leaves and sprawling tomatoes."
page 100

'Our Missing Hearts' is a story based on a fictional situation where a country takes drastic measures to promote patriotism and stop foreign influences. The situation that Ng conjures up is so vivid that the reader feels some kind of deja-vu, some familiarity with the described fictional policies that are set in place. As we all have seen and experienced situations of extreme religious and racial patriotism and discriminations in different contexts within our lives, those in the book seem to be just a step beyond all that.

The story revolves around a boy, Noah or 'Bird' which is his preferred name. He is caught up in the aftermath of the 'Crisis' that swept the country and caused disruption that tore his family and many other families apart. This is a story of children snatched from families and of the heartbreak of losing loved ones. This is a story of resilience in the face of adversity and the power of small acts that amount to a massive force in the end.

Being a librarian myself, I can't help loving the role that libraries and librarians play in the story. The fact that 'Our Missing Hearts' recognises the role of libraries as places where the value of information is utmost, resonates with me personally.

"All over the country, a scattered network of librarians would note this information, collating it with the Rolodex of their minds, cross referencing it with the re-placed children they have known about. Some kept a running list, but most, wary, simply trusted it to memory. An imperfect system, but the brain of a librarian was a capacious place."
page 236

The same sense of foreboding that Margaret Atwood's 'The Handmaid's Tale' evokes can be felt when reading 'Our Missing Hearts'. The sense that what is described in the book is not entirely fiction, that it has happened/ is happening/ will soon happen somewhere is quite unsettling. Kudos to Celeste Ng for her bravery in selecting such a controversial topic to base a novel and presenting the story to us in such a way that takes our breath away.

'Our Missing Hearts' by Celeste Ng, a worthy read indeed.

-Helmalie Gunathilaka-




December 13, 2022

'පින්තූරයක් නැත'- කවි 10ට ගී 10ක් වෙතින්

'පින්තූරයක් නැත' කවිය මම ලියන්නට යෙදුණේ 2015 අවුරුද්දේදී. එදා ඉඳන් මේ පහුගිය අවුරුදු ගාණට මම හීනෙන්වත් නොහිතුව විදිහට ඒ කවිය දස දහස් වාරයක් share වෙමින් කවියට ලැදි හිත් අතරේ පැතිරිලා ගියා. අදටත් ඒක මගෙන් වෙන් වූ පැවැත්මක් තියෙන තරමට ජීවමාන බවට මට නිතිපතා සිහි කැඳවීම් ලැබෙනවා.
 
චරණ රූපවාහිනී නාලිකාවේ 'කවි දහයට ගී දහයක්' වැඩසටහන වෙනුවෙන් කවි දහයෙන් එක් කවියක් හැටියට 'පින්තූරයක් නැත' කවිය එකතු කරගන්න මිගාර බමුණුසිංහ සොයුරා අහද්දී මට මේ බව තවත් තහවුරු වුණා. ඉතින් සයිබර් අවකාශයේ සැරිසරමින් තිබුණු මගේ කවිය, ඉන් ඔබ්බට- රූපවාහිනී මාධ්‍යයටත් අරන් ගිහින් තවත් රසිකයන් සමූහයක් එක්ක බෙදා ගත්තාට ඔහුට මගේ ස්තූතිය. වැඩසටහන මෙහෙයවූ වජිර ජයවර්ධන සහෘදයා ඇතුළු වැඩසටහන් නිෂ්පාදන කණ්ඩායමටත් මගේ ප්‍රණාමය.



December 07, 2022

කරුණාබරිත ගස

නිතර පසු කර යමි
කරුණාබරිත ගසක්
එහෙත් නොදනිමි එහි නම නම්
 
හිස නමා ආචාර කළ විට මා
පිළිතුරු ලෙස, කාරුණිකව
අතු රිකිල්ලක් වනයි, එය
 
වෘක්ෂය, මම ඔබේ නම නොදනිමි
(ඔබ හෙම්ලොක් ගසක් ද දේවදාර ගසක්ද?)
එහෙත් ඇයි මා මේ ඒ ගැන ලැජ්ජාවෙන්?
නොදන්නවා ඇත බොහෝවිට
ඔබ, මගේ නමත්
 
පරිවර්තනය- හෙල්මලී ගුණතිලක
 
Translation of the poem 'Tit for Tat' by Christopher Morley

දිනමිණ වසත් සුළඟ 07.12.2022
https://epaper.dinamina.lk/Home/ShareImage?Pictureid=ddb73efe

painting- watercolour on paper





December 05, 2022

'නිරෝධායන චාරිකාව'- කපිල කුමාර කාලිංග

නිරෝධායන චාරිකාව- කපිල කුමාර කාලිංග
ප්‍රකාශනය-ෆාස්ට් පබ්ලිෂින් (2020)

කෙටි කතා පොත් කියවීමට මා වැඩි මනාපයක් දක්වන්නේ මා ද කෙටිකතා නිර්මාණයෙහි යෙදෙන නිසා විය හැක. එහෙත් අවස්ථා කීපයක් හැරුණු විට මෑත කාලයේ බිහිවුණු ලාංකීය කෙටිකතා බොහෝ විට එකම ප්‍රස්තුත ඔස්සේ දිවෙන ඒවා බව මගේ අත්දැකීමයි. මේ නිසා නැවුම් කතා වස්තු සහිත 'නිරෝධායන චාරිකාව' කෙටිකතා පොත කියවීම ප්‍රියජනක විය.

කපිල කුමාර කාලිංග ලේඛකයා නවකතාවට මෙන්ම කෙටිකතාවටත් සමාන දස්කමක් දක්වන බව මේ පොතෙන් පැහැදිලි වේ. මේ කෙටිකතා පොත එකිනෙකට හාත්පසින් වෙනස් තේමාවන් ගෙන් යුතු වූ කෙටිකතා දහයකින් සමන්විතය. ලිවීමේදී කතුවරයා යොදාගන්නා සියුම් භාෂා විලාසය කියවන්නා කතා වෙත බැඳ තබා, චිත්ත රූප මවාලයි.

"මීදුම බාගෙට මිදුණු ජෙලියක් මෙන් ඇඟෙහි ඇලෙන සුළු බවක් නීල් ට දැනෙන්නට විය. ඔහු පාද එසවූයේ වතුරේ ගමන් කරන්නෙකු මෙන් ආයාසයෙනි. පරිසරය පුරා පැතිරුණු කිසියම් පිලී ගඳක් නීල් ගේ නාස් පුඩුවල දවටුණි. ඔහු වරින් වර ලේන්සුවෙන් දෑසත්, නාසයත් පිස ගත්තේය."

-ඝන මීදුම | 26 පිටුව

"කවුළුව තුළින් බාහිර ලෝකයේ නියැදියක් දිස් වෙයි. මුහුදත්, අහසත් හැරුණු විට කවුළුවට තරමක් පහළින්, ඉදිරියට නෙරා ආ උළු වහලයක කොටසකි. ඊට ඔබ්බෙන් පිටුපස මිදුලෙහි කොට්ටම්බා ගස් දෙකක් හා තැඹිලි ගසකි. රේල් පාර නොදිස් වෙතත්, දුම්රියේ හඬ ඇසෙයි. දෙපස, ඈතින් පැරණි හා අලුත් ගොඩනැගිලිය. ඒවායේ ද පියැසි, තාප්ප, සඳළුතල හා ගෙමිදුල් මිස වෙනත් විස්තරයක් හොඳින් නොපෙනේ."

-කවුළුවෙන් එහා| 224 පිටුව

'නිරෝධායන චාරිකාව' කපිල කුමාර කාලිංග ගේ පස්වන කෙටිකතා එකතුවයි.




December 04, 2022

නත්තලට පෙර දා

Translation of the short story 'One Christmas Eve' by Langston Hughes (1902-1967)



උණුසුම් උදුන අසල රාත්‍රී ආහාරය සකසමින් සිටි 'කාල වර්ණ' සේවිකාව වන ආසීට දැනුණේ මහත් වෙහෙසකි. එදා දවසේ කෑම වේල් සඳහා කෑම පිසින අතරතුරේදීම ඈ තමන් සේවය කළ සුදු ජාතිකයන්ගේ නිවස හෙට එළඹෙන නත්තල වෙනුවෙන් සම්පූර්ණයෙන්ම පිරිසිදු කර තිබිණි.ඒ වෙද්දී ඇයට දරුණු කොන්දේ වේදනාවක් දැනුණු අතර අධික තෙහෙට්ටුව නිසාම ක්ලාන්ත ගතියක්ද දැනුණි. ඉක්මණින්ම ගෙහිමි කාන්තාවත් ඇගේ දරු දෙදෙනාත් රාත්‍රී ආහාරය ගැනීමට නිවසට පැමිණෙන්නේ නම් ඇයට තම වැඩ මුරය අවසන් කරන්නට හැකි වනු ඇත. දැනටමත් දිලිසෙන සැරසුමින් පිරී ඉටිපන්දම් දැල්වීමට සූදානම් කර තිබුණු නත්තල් ගසේ එල්ලීමට තවත් විසිතුරු අරුමෝසම් දේ මිලදී ගැනීමට ඔවුන් ගොස් තිබිණි.

ජෝ වෙනුවෙන් තමන්ටද නත්තල් ගසක් මිළදී ගන්නට ඇත්නම් කියා ආසීට සිතුණි. ළමා කාලයේදී එවැනි දේ ලැබීම සුන්දර අත්දැකීමක් වූවත් ඔහුට කිසිදිනක එවැන්නක් ලැබී තිබුණේ නැත. පස් හැවිරිදි ජෝගේ හයවෙනි උපන්දිනයට තිබුණේ මාස කිහිපයකි. සුදු ගෙහිමියන්ගේ උදුනේ රෝස්ට් වෙමින් තිබුණු මස් වෙත දෑස යොමු කරගෙනම ආසී කල්පනා කළේ සෙල්ලම් බඩු වෙනුවෙන් ඇයට එදින කෙතරම් මුදලක් වෙන්කළ හැකිද යන්නයි. ඇයට සතියකට ලැබුනේ ඩොලර් හතක පඩියක් වූ අතර ඉන් හතරක්ම වැය වූයේ ඇගේ නවාතැනටත්, ආසී වැඩට ආ විට ජෝ ව බලාගත් ඒ නිවස හිමි කාන්තාවට ගෙවීමටත් ය.

"දෙවියනේ, දරුවෙක් උස් මහත් කරන එක හිතන තරම් ලේසි නැහැ," ඈ කල්පනා කළා ය.

මුළුතැන්ගෙහි මේසය මත වූ ඔරලෝසුව වෙත ඈ දෑස් යොමු කරද්දී හත පසුවී තිබිණි. සුදු මිනිසුන් මෙතරම් අනුන් කෙරෙහි නොසැලකිලිමත් වූවේ කෙලෙසද? ඔවුන් රාත්‍රී අහාරයට ගෙදර නොඑන්නේ ඇයි? කඩ පෙළ වසා දමන්නට පෙර ඇය බඩු මිළදීගත යුතු බව ඔවුහු දැන සිටියහ. ඔවුන් ඉක්මණින්ම නොපැමිණියහොත් ඇයට ජෝ වෙනුවෙන් කිසිවක් මිළදී ගන්නට නොහැකි වනු ඇත. ජෝ බලාගත් කාන්තාවත්, ඉක්මණින් ඔහුගෙන් මිදී කඩ පොළ වෙත යාමට මඟ බලා සිටිනවා ඇත.

"මොන කරුමයක්ද!" ආසී තමාටම කියාගත්තාය. "මට සල්ලි තිබුණා නම් මම මෙයාලගේ කෑම උදුනේම තියලා යනවා. කඩ ටික වහන්න කලින් යන්නයි මට වුවමනා." ඒත් ඇයට ඒ වෙද්දීත් ඒ සතියේ පඩිය ලැබී තිබුණේ නැත. පඩි ලැබීමට නියමිත දවසට දිනකට පමණ පෙර වැටුණ ඒ දිනයේදී ඇයට පඩි ගෙවීමට ගෙහිමි කාන්තාව පොරොන්දු වී තිබුණි.

නිවසේ ඉදිරිපස දෙසින් දොරක් වැහෙන හඬත්, සිනා සහ කතාබහ හඬත් ඇසෙන්නට විය. ඒ වෙත ගිය ආසී දුටුවේ ගෙහිමි කාන්තාවත් ඇගේ දරුවනුත් ඔවුන්ගේ හිම කබා ගලවන අයුරුයි.

"ම්ම්ම් අද නම් නියම ක්‍රිස්මස් ඊව් එකක්," එක දරුවෙක් ආසී ට කීවේය. "එළියේ හොඳටම හිම වැටෙනවා, අම්මා තව පොඩ්ඩෙන් රතු ලයිට් එකකට කාර් එක නවත්තන්නේ නැතිව එලවාගෙන යනවා. හිම හින්දා එළියේ කිසි දෙයක් පේන්නේ නැහැ, මරු!"

"කෑම ලෑස්තියි," ආසී කීවාය. තම පාවහන් හිමේ ඇවිදීමට නුසුදුසු බව ඇයට කල්පනා වෙමින් තිබිණි.
එදින සුදු ගෙවැසියන් කෑමට හැකි තරම් වෙලාව ගත් බවක් ආසී ට හැඟිනි. ඈ පිඟන් සෝදන අතරේදී ගෙහිමි කත ඇගේ මුදල් රැගෙන පැමිණියාය.

"ආසී," ඈ කීවාය, "සමාවෙන්න, මම ඔයාට අද ඩොලර් පහක් විතරක් දුන්නොත් ප්‍රශ්නයක්ද? මේ ළමයි එක්ක තෑගි ගන්න ගිහින් මගේ මාරු සල්ලි ඉවර වුනා."

"මට ඩොලර් හතක් ලැබෙනවා නම් තමයි කැමති," ආසී කීවාය. "මට ඒ මුදල ඕන."

"කරන්න දෙයක් නැහැ මගේ ළඟ හතක් නැහැ ඔයාට දෙන්න," ගෙහිමි කත කීවාය. "සතියම ගෙවෙන්න කලින් ඔයාට සම්පූර්ණ මුදලම වුවමනා බව මම දැනගෙන හිටියේ නැහැ. මගේ ළඟ මාරු සල්ලි නැහැ."

ආසී ඩොලර් පහ ගත්තාය. හැකිතරම් උණුසුම් ලෙස සැරසුණු ඈ පා ඉක්මන් කර ගියේ කුඩා ජෝ සිටි තම නිවස වෙතටයි. ඔහුට අඩුම තරමේ නගරයේ කඩ සාප්පු වල ඇති නත්තල් ගස් බලන්නට ඉඩ ලැබෙනු ඇත.

කහ පැහැති සමකින් යුතු, තරබාරු, ඇගේ නිවස හිමි කාන්තාව පසුවූයේ කේන්තියෙනි. "ඔයා මේ දරුවා ගන්න අද ඉක්මණින් ඒවි කියලා මම හිතුවා. මාත් කැමතියි ඉඳහිට එළියට යන්න, හරිද?" ඈ ආසී ට දොස් පැවරුවාය.
ආසී ඊට පිළිතුරු නොදුන්නේ දරුවාව දිවා රෑ දෙකෙහිම බලාගැනීම තමන්ගේ රාජකාරිය නොවන බව ඈ කීමට ඉඩ ඇති නිසායි.

"එන්න ජෝ," ආසී තම පුතුට කීවාය, "අපි පාර දිගේ යමු."

"මට ආරංචියි නගරයේ නත්තල් සීයෙක් ඉන්නවා කියලා," ජෝ තම තුනී වූ කුඩා කබාය ඇඟලා ගනිමින් කීවේය. "මට එයාව බලන්න ඕන."

"ඒක නම් මම දන්නේ නැහැ," ඔහුගේ මව කීවාය. "ඉක්මන් කරලා ඔය බූට්ස් දෙක දාගන්න. වැඩි වෙලාවක් යන්න කලින් කඩ ටික වහයි."

නගරය වෙත යාමට සෑහෙන දුරක් යා යුතු විය. හිම වැටෙද්දීම ඒ මැදින් දෙදෙනා ඇවිද ගියේ තරමක අපහසුවෙන් වූවත් හිම නිසා දසත අලංකාර දසුනක් මැවුනි.

නගරයේ ප්‍රධාන වීදියේ නිල් සහ රතු විදුලි බුබුළු එල්ලා තිබුණි. නගර ශාලාව ඉදිරිපස නත්තල් ගසක් තිබුණත් එහි තිබුණේ විදුලි බුබුළු පමණක් වූ අතර එය පාමුල තෑගි තිබුණේ නැත. වෙළඳසැල් කවුළුවල සෙල්ලම් බඩු රැසක් තිබුණත් ඒවා තිබුණේ විකිණීම පිණිසයි.

"අම්මා, මට අරවා ඕන-" ජෝ නිරතුරුවම එසේ කීවත් ඔහුගේ මව නෑසුණු සේ ඉදිරියටම ඇවිද ගියාය. ඒ වෙද්දී රාත්‍රී දහයට ආසන්නව තිබුණු අතර වෙළඳසැල් වසා දමන්නට ආසන්න විය. ආසී ට ජෝ වෙනුවෙන් බාල අත්වැසුම් ජෝඩුවක්, ඔහුව උණුසුම් ව තබන්නට ආයිත්තමක් සහ සෙල්ලම් බඩුවක් දෙකක් ගන්නට වුවමනාව තිබිණි. පාවිච්චි කරන ලද ඇඳුම් විකුණන තැනකින් කුඩා දරුවන්ගේ ඇඳුම් කිහිපයක් ලබාගනු හැකිවෙනු ඇතැයි ඈ සිතුවාය. ශත දහයට බඩු විකුණන වෙළඳ සැලින් සෙල්ලම් බඩු කිහිපයක් ද ගනු හැකි වනු ඇත.

"ඕ අර බලන්න!" කුඩා ජෝ වෙළඳ සැල්වල කවුළු වෙත අත දිගු කරමින් මතුරමින් සිටියේය. සැරසිලි සඳහා යොදාගෙන තිබුණු විදුලි බුබුළු වැල් මෙන්ම වෙළඳ සැල් පෙළත් ඒවායේ දිදුලන නාම පුවරුත් උණුසුම් ව අලංකාරව දිස් විය.

ජෝ සඳහා අත්වැසුම් සහ වෙනත් දේ මිලදී ගැනීමට ආසී ට ඩොලරයකට වඩා වැය විය. තවත් වෙළඳ සැලකින් ඈ ශත හතලිස් නමයකට ඔහුට විශාල රස කැවිලි මල්ලක් ගත්තාය. ඉනික්බිති ඈ සෙනඟ අතරින් ඔහුව මිළ අඩුවට භාණ්ඩ විකුණනු ලබන තැනකට කැඳවාගෙන ගියාය. ඒ අතරමගදී ඔවුහු චිත්‍රපටි ශාලාවක් පසු කළහ. එහි ගොස් චිත්‍රපටි නැරඹීමට තමන්ට වුවමනා බව ජෝ කීවේය.
"බැහැ දරුවෝ! බැල්ටිමෝර් වල වගේ මෙහෙ කළු ජාතිකයින්ට චිත්‍රපටි බලන්න බැහැ. මේ වගේ පොඩි නගරවල ඊට ඉඩක් නැහැ. අපිට ඇතුළට යන්න බැහැ." ආසී කීවාය.
"ආහ්!" එය අසා කුඩා ජෝ කීවේය.
ශත දහයට බඩු විකුණන වෙළඳ සැලේ මහත් සෙනඟක් රැස් කමින් සිටියහ.ඉන් පිටත නැවතී තමන් එනතුරු සිටින ලෙස ආසී ජෝ ට කීවේ සෙනග අතරේ ඔහුව කැටුව යාම දුෂ්කර ක්‍රියාවක් බැවිනි. එමෙන්ම ඇය මිළට ගැනීමට බලාපොරොත්තු වූ සෙල්ලම් බඩු ඔහු දකිනවාට ඇය මනාප වූයේ නැත. ඒවා හෙට දින උදෑසන නත්තල් සීයාගෙන් ලැබෙන්නට නියමිත විය.

කුඩා ජෝ වෙළඳ සැල ඉදිරිපස ආලෝකය වැටෙන පෙදෙසේ හිම මත බලා සිටියේය. ඔහු පසුකර සෙනඟ යමින් එමින් තිබිණි. දිලිසෙන සැරසිලි සහිත නත්තල කෙතරම් සුන්දරද! නත්තල් සීයා කොහේ හෝ සිට පැමිණ එල්ලා තබන ලද මේස් තුළට තෑගි දමනවා ඇත. මඟ යනෙන හැම කෙනෙකුම පාර්සල් ඔසවාගෙන යමින් සිටි අතර කුඩා දරුවන් වෙතින් දිස් වූයේ මහත් ප්‍රීතියකි.

ටික වෙලාවකින් වෙළඳ සල ඉදිරිපස කල්පනා කරමින් බලා සිටීම ජෝට තිත්ත විය. හාත්පස වෙළඳසැල්වල කවුළුවල බැලීමට දේවල් රැසක් තිබිණි. ඔහු වටපිට බලමින් ටිකෙන් ටික ඉදිරියට යන්නට ගත්තේය . මෙසේ ඇවිදිමින් සිටි ඔහු සුදු ජාතිකයන්ගේ චිත්‍රපට ශාලාව දක්වා ම පැමිණ තිබිණි.

චිත්‍රපටි ශාලාවේ පිවිසුම් හලත්, එහි වීදුරු දොරවල් වලින් ඔබ්බෙන් ඇති පෙදෙසත් උණුසුම් ව, දිලිසෙමින් ඉතා අලංකාර ව දිස් විය. එතුළට එබී බැලූ ජෝ, එහි තිබුණු හොලී අතු, පාට පීත්ත පටි සහ විදුලි තරු සැරසිලි යට මනස්කාන්ත නත්තල් ගසක් දුටුවේය. සුදු ජාතික දරුවන් පිරිසක් සහ වැඩිහිටියන් කිහිප දෙනෙක් නත්තල් ගස අසල සිටි රතු ඇඳුමින් සැරසුණු තරබාරු විනෝදකාමී මිනිසෙක් වටා රැස්වී සිටිනු පෙනුණි. ඇත්තටම ඒ කවුද? කුඩා ජෝ ගේ දෑස විශ්මයෙන් මහත් විය. ඒ සිටියේ සාමාන්‍ය මිනිසෙක් නොව නත්තල් සීයා යි!

කුඩා ජෝ වීදුරු දොර තල්ලු කරගෙන චිත්‍රපටි ශාලාවේ පිවිසුම් කොටස වෙත දිව ගියේය. රැස්ව සිටි පිරිස අතරින් ඔහු රිංගා ගියේ නත්තල් සීයා හොඳින් දැකගැනීමටයි. නත්තල් සීයා කුඩා දරුවන්ට සතුන්ගේ හැඩයෙන් යුතු විස්කෝතු සහිත පෙට්ටි සහ රසකැවිලි වර්ග තෑගි දෙමින් සිටියේය. ඔහුට පසුපසින් වූ නත්තල් ගසේ විශාල දැන්වීම් පුවරුවක් විය. (ජෝට මෙය තවම කියවා ගැනීමට හැකියාව තිබුණේ නැත) 'අපගේ කුඩාම ගනුදෙනුකරුවන්ට නත්තල් සීයාගෙන් සුබ නත්තලක්!" එහි එලෙස සඳහන් විය.
පිවිසුම් ශාලාව වටා තැන තැන තවත් දැන්වීම් පුවරු කිහිපයක් විය.
"චිත්‍රපටි දර්ශනයෙන් පසු ඔබේ දරුවන් සමඟ නත්තල් සීයා බලන්න යන්න."
'ජේම් චිත්‍රපටි ශාලාව තම ගනුදෙනුකරුවන් සතුටින් තැබීමට ප්‍රිය කරයි- අපගේ නත්තල් සීයා හමුවෙන්න එන්න"

රතු ඇඳුමකින් සැරසී සිටි නත්තල් සීයාගේ සුදු රැවුල පුරා දිලිසෙන හිම කුඩු විසිරී තිබිණි. ඔහුගේ දෙපා අසල කුඩා බෙර, ටක වැනි ශබ්ද උපදවන සෙල්ලම් බඩු සහ සෙල්ලම් අශ්වයන් තිබුණත් ඉන් කිසිවක් ඔහු තෑගි ලෙස බෙදා දුන්නේ නැත. ඒ අසල තිබුණු දැන්වීමේ සඳහන් වූයේ (ජෝ ට කියවීමට හැකියාවක් තිබුණා නම්) නත්තල් දවසේ කරනු ලබන දිනුම් ඇදීමකදී ඒවා වේදිකාවේදී ජයග්‍රහකයින්ට බෙදා දෙන බවයි. එදින නත්තල් සීයා කුඩා දරුවන්ට බෙදමින් සිටියේ විස්කෝතු සහ රසකැවිලි පමණකි.

රසකැවිල්ලක් ලබාගැනීමට මහත් ආශාවක් ජෝ තුළ වැඩුණි. ඔහු ටිකෙන් ටික නත්තල් සීයා වෙත ලං වූ අතර අන්තිමේදී ඔහු සිටියේ රැස්ව සිටි සෙනඟට ඉදිරියෙනි. නත්තල් සීයා ජෝ ව දුටුවේ එවිටයි.

නීග්‍රෝ දරුවෙකු දුටු විට මිනිසුන් උපහාසයෙන් හිනැහෙන්නේ ඇයි? නත්තල් සීයාත් අවට රැස්ව සිටි පිරිසත් සුදු ජාතික චිත්‍රපටි ශාලාවක සිටීමට කිසිම අයිතියක් නොතිබුණු ජෝ දෙස බලා එලෙස උපහාසයෙන් හිනැහුණහ. ඉනික්බිති නත්තල් සීයා කපටි ලෙස ඉදිරියට නැමී ඔහුගේ දෙපා අසල තිබුණු යකඩ ටකයක් අතට ගෙන එය මහා හඬින් ජෝ ඉදිරියේ නාද කළේය. මෙය හාස්‍යජනක බැවින් දරුවන් ඇතුළු සියලුම සුදු ජාතිකයෝ මහා හඬින්

සිනාසුනහ. නමුත් ජෝ සිනාසුණේ නැත. ඒ හඬට මහත් සේ බියගැන්වී සිටි ඔහු ආපසු හැරී චිත්‍රපටි ශාලාවේ උණුසුම් පිවිසුම් හලෙන් පිටත හිම සහ මිනිසුන් පිරුණු මහා මාර්ගයට දිව ගියේය. ඒ සිනා හඬින් බිය වී හඬන්නට පටන් ගත් ඔහු තම මව සොයමින් ඇවිදින්නට විය. නත්තල් සීයා එලෙස ළමයින්ව බිය කර සිනාසෙන කෙනෙක් බව ඔහුට කිසිදිනක සිතී තිබුණේ නැත.

මාර්ගයේ සිටි ජනකාය යමින් සිටියේ වැරදි අතට බවක් ඔහුට දැනුණි. ඔහුට ඔහුගේ මව වත් ඇය සිටි වෙළඳසැල වත් සොයාගැනීමට නොහැකි විය. වුවමනාවටත් වඩා මිනිසුන්-සුදු මිනිසුන්- දසත පිරී සිටියේ හිම මත වැටුණු සුදු සෙවනැලි ලෙසින් මුළු ලෝකයම සුදු මිනිසුන්ගෙන් පිරී ඇති බවක් දක්වමිනි.
කලබලයත් සිත කරදරයට පත් වීමත් නිසා වත අඳුරු වූ ආසී පාර හරහා දිව විත් ජෝව අල්ලා ගත්තේ ඒ මොහොතේදී ය. ආ පැමිණෙන තෙක් මහා දිගු කාලයක් ගත වූ බවක් ඔහුට දැනුණි. ඇගේ දෑතේ පාර්සල් පිරී තිබුණත් එක් අතක් නිදහස් කරගත් ඈ, ඔහුව වැරෙන් සෙලවූයේ ඔහුදේ දත් දෙපෙලත් දෙදරා යන පරිදි ය.
"මම ඉන්න කීව තැන නොහිටියේ ඇයි?" ආසී මහා හඬින් ප්‍රශ්න කළාය. "මම හොඳටම තෙහෙට්ටු වෙලා ඉන්නේ, මට බැහැ ඔයාව හොය හොයා පාරවල් පුරා ඇවිදින්න. මට හිතයි හොඳ ගුටියක් දෙන්න."
ටික වෙලාවකින්, තම හති ඇරීම අඩු වූ පසු චිත්‍රපටි ශාලාවට ගිය ගමන ගැන ජෝ තම මවට කීවේය.
"ඒත් නත්තල් සීයා මට කිසි දෙයක් දුන්නේ නැහැ," ජෝ හැඬුම්බරව කීවේය. "එයා මහා ඝෝෂාවක් කළා, මම එලියට දුවලා ආවා."

"හොඳ වැඩේ," අපහසුවෙන් හිම මතින් ගමන් කරමින් සිටි ආසී කීවාය. "ඔයාට ඒක ඇතුළට යන්න කිසිම වුවමනාවක් තිබුණේ නැහැ. මම කිව්වා මම තියලා ගිය තැන ඉන්න කියලා."

"ඉතින් මම නත්තල් සීයාව දැක්ක නිසානේ ඇතුලට ගියේ." කුඩා ජෝ කීවේය.

"හහ්! ඒ නත්තල් සීයා නෙමෙයි," ආසී පැහැදිලි කළාය. "ඒ නත්තල් සීයා වුණා නම් ඔයාට එහෙම සලකන්නේ නැහැ. මම එක සැරයක් කිව්වා වගේ ඕක සුදු මිනිස්සුන්ගේ චිත්‍රපටි ශාලාවක් විතරයි. ඒ හිටියේ නිකම්ම නිකම් වයසක සුදු මිනිහෙක් විතරයි."

"ආහ්..," ජෝ කීවේය.

පරිවර්තනය- හෙල්මලී ගුණතිලක


painting-watercolour on paper

සිසිල මාසික ඊ සඟරාව - දෙසැම්බර් 2022 කලාපය
(සිසිල සඟරාව නිව් සවුත් වේල්ස් හි සිංහල සංස්කෘතික හමුවේ ලේඛක සංසදයේ ප්‍රකාශනයකි)

December 01, 2022

උපදෙස්

අත්හරිනු මැන
ලෝකය ද, තමන්ව ද
අවසන දෙවියන් ද

සොයාගනු මැන දෙවියන්
මල් පඳුරු, ගල් කුළු අතර
පූස් සුරතලුන්, පදිකයන් අතර

සරල වීමට, නිරවුල් වීමට
කප්පාදු කරනු මැන
විශ්වාසයන් සහ තර ඇදහීම්
රැගෙන යනු තහනම් ය
අමතර ගමන් මලු

පිරික්සා බලනු මැන
ඔබ සතු සියලු දෙය
මෘදු ලෙසත්, තියුණු ලෙසත්
අත්හරිනු හැකි වේවි එවිට
නුවුමණා තවත් බොහෝ දේ
නැවත නැවතත්

එහෙත් තබා ගනු මැන ඔබ වෙත
ඔබ හද ගැස්ම වැඩි කරන දේ
සිත තුළ බරැති ව දැනෙන දේ

අවසන ඔබ සතුව තිබෙනු ඇත්තේ
අල්පයක් දේ පමණි
ඊට නම් ඔබේ සාක්කුවේ
බොහෝ ඉඩකඩ ඇතිවනු ඇත

පරිවර්තනය - හෙල්මලී ගුණතිලක
Translation of the poem ‘Instructions’ by Sheri Hostetler

Sheri Hostetler උපත ලැබුවේ ඇමෙරිකාවේ Ohio ප්‍රාන්තයේ ය. ඇය දශක දෙකක් තිස්සේ පූජකවරියක් ලෙස කටයුතු කරන අතර ඉඳහිට කාව්‍යකරණයේ ද යෙදෙන්නීය.

ලන්ඩන් කවි දෙසැම්බර් 2022 කලාපය
https://londonkavi.com/#10608

sketch- watercolour and ink on paper




November 30, 2022

පූජාව

Translation of the poem 'The Offering' by Laura Davies Foley

විල් තෙර ඇති වනය
ශිශිරයේ අඳුරට
සූදානම් වෙමිනි

රැහැයියන්, මීවන, වගුරෙහි තණ ගස්
මින් යමක් මියෙන්නට තිබුණා නම්
මේ වෙද්දී යන්නට ගොසිනි

පිටියෙහි පුළුල් ඉඩ
පසෙන් පමණක් වැසී ඇත

ඒත් මේ බලන්න,
තනි ඕක් පතක්
හම් පසුම්බියක් ලෙසින්
දුඹුරු පැහැයෙන් දිදුලමින්

මාවත මැද, උඩුකුරුව හිඳ
එය ඉසියුම්ව දෙන දේ බලන්න
එහි විවර අත්ල මත
ගැඹුරු, නොනිමි අහස් බඳුනක්

පරිවර්තනය - හෙල්මලී ගුණතිලක
දිනමිණ වසත් සුළඟ 30.11.2022 

Digital painting with oil brush tools




November 27, 2022

පරිවර්තිත කවි සඳහා තවත් මානයක්

දිනමිණ පුවත්පතේ බදාදා දින පළවෙන 'වසත් සුළඟ' කවි පිටුවේ 'විදෙස් කවිය' වෙනුවෙන් මම කවි පරිවර්තනය කරන්නට පටන්ගෙන දැන් අවුරුදු හයක් විතර වෙනවා. මේකට මම යොමුවෙන්නේ දිනමිණ පුවත්පතේ විශේෂාංග සංස්කාරවරියක් වන කාංචනා අමිලානි මිතුරිය හරහා. අවුරුදු ගාණක් එක දිගට හැම සතියටම පරිවර්තන කවියක් දිනමිණ ට යවන එක අභියෝගයක් වුණේ පරිවර්තනය කාර්යයට වඩා ඊට ගැලපෙන කවි හොයන්න අමාරු නිසා. පුවත්පතේ කවි පිටුව අක්‍රිය කාල වලදී ඇරෙන්න කොහොමහරි හැම සතියෙම වගේ මගේ පරිවර්තිත කවියක් පත්තරේ පළ වුණා.
 
මම මෙහෙම පරිවර්තනය කළ කවි වලින් තෝරාගත් ඒවා, තවත් විදෙස් කවි එක්ක එකතු කරලා සුවිශේෂ කටයුත්තකටත් යොදාගෙන තිබීම මට තවත් සතුට ගෙන දෙන ආරංචියක්. ඒ කැනඩාවේ අනුරුද්ධ වැලිගමගේ සහෘදයා ජනසන්නිවේදන හා ලේඛකත්ව පශ්චාත් ඩිප්ලෝමාව වෙනුවෙන් කළ ව්‍යාපෘතියක්.

කැනඩාවේ සවන අන්තර් ජාල ගුවන් විදුලියේ සවන කවි මිණි ආර වැඩසටහනේ 'කවියෙන් රටින් රටට' කොටස, විදෙස් කවි 50 ක් කවියන්ගේ විස්තරත්, මුල් කවි සහ පරිවර්තන recite කිරීමත් සමඟ නිර්මාණය වුණේ මේ අනුවයි. මේ කවි 50 ට මම පරිවර්තනය කළ කවි රැසක් ඇතුළත් වීම සුවිශේෂයි. පහත බ්ලොග් සටහනින් අනුරුද්ධ ඒ ව්‍යාපෘතිය ගැන විස්තර සඳහන් කරලා තිබෙනවා.
 
බ්ලොග් සටහනේ සඳහන් කරලා තියෙන විදිහට අනුරුද්ධට වගේම මටත් පාසැල් විෂය මාලාවේදී විදෙස් සාහිත්‍යය ඇසුරු කරන්න ඉඩකඩ ලැබුණේ නැහැ. ඒත් පසු කාලීනව හරි මේ වගේ විවිධ ක්‍රම වලින් විදෙස් නිර්මාණ ඒවා රස විඳින්න ලැදි අය එක්ක බෙදාගන්න ඉඩ ලැබීම භාග්‍යයක් හැටියට මම සලකනවා.


November 25, 2022

Apostasy - Movie Review

Apostasy (2017)

ජීවිතයේ තීරණ බලය ආගම් වලට පැවරුවාම ජීවිතයේ වැදගත් දේවල් අහිමි වෙලා ආගම විතරක් ඉතුරු වෙනවා. අපිට පැහැදිලිව හිතන්න, හරි වැරැද්ද තේරුම් ගන්න තියෙන හැකියාව දුර්වල වෙනවා. Apostasy චිත්‍රපටියේ පෙන්නන්නේ එක ආගමක් වුණත් මේක හැම ආගමටම පොදුයි.

'Apostasy' පොඩි ඉඩක් ඇතුළේ ලොකු කතාවක් කියන චිත්‍රපටියක්. මේ මෙහි තිර රචක Daniel Kokotajloගේ පෞද්ගලික අත්දැකීම් ඇසුරෙන් නිර්මාණය වූවක්. මේ චිත්‍රපටිය ගැන දැනෙන හැඟීම විචාරයක මෙහෙම සාරාංශ කරලා තිබුණා.

//Frequently, the film is enraging. Not because it shows the way in which dogma has the power to rewire the moral instincts of its devotees, but for the sombreness with which it acknowledges that the devotees allow this to happen //- The Guardian 

Apostasy කියන වචනේ තේරුමත් මේ චිත්‍රපටිය නිසා අලුතින් ඉගෙන ගන්න ඉඩ ලැබුණා

Apostasy- the abandonment or renunciation of a religious or political belief or principle.





Directed by: Daniel Kokotajlo
Written by: Daniel Kokotajlo
Produced by: Andrea Cornwell, Marcie MacLellan

November 23, 2022

අපට අවැසි දෑ


 Translation of the poem 'What We Need' by David Budbill


ආදිපාද වරයාත්
ඔහුගේ මැරයන් සහ
හෙන්චයියනුත්
දිනපතාම
ලෝකය
බියෙන් ත්‍රස්ත කරවයි

මෙබැවිනි
අපට
හැමදිනකම අවශ්‍ය

කරුනාභාරිත
කුඩා කවියක්

සාමයෙන් යුත්
කුඩා ගීයක්

සතුට පිරි
කුඩා මොහොතක්

පරිවර්තනය - හෙල්මලී ගුණතිලක

Digital sketch
දිනමිණ වසත් සුළඟ 22.11.2022 



November 16, 2022

ශෝකය

Translation of the poem 'Grief' by Louise Erdrich

ඇතැම් වෙලාවට
අතරමං වූ දරුවෙක් ලෙසින්
ඔබට ඔබවම
අතින් අල්ලාගෙන
අයිස් කඳු අතරින්
පය පැකිලෙමින්
නිවස වෙත කැඳවාගෙන ආ යුතු වනු ඇත

ඔබේ නිවස වටා
ශ්වේත වර්ණය පැතිරේ
විවර ඉදිරිපස දොරින්
උණුසුම් එළිය තීරුවක්
නොසැලී ඉහිරේ

මෙන්න, දිගහරින ලද ඔබේ ඇඳ
හාන්සි වෙන්න,
හාන්සි වෙන්න
නිල් පැහැති හිමෙන්
ඔබව වැසෙන්නට ඉඩ දෙන්න

පරිවර්තනය- හෙල්මලී ගුණතිලක   

දිනමිණ වසත් සුළඟ 16. 11. 2022

Sketch- Watercolour paint on paper




November 14, 2022

සින්දු ටිකක්

කලින් සින්දු ගැන ලීව පෝස්ට් නිසා කමෙන්ට්ස් වලින් කලින් නොදැන හිටිය සින්දු ගැන දැනගත්තා. ඒ නිසා ආයෙත් සින්දු කීපයක් සහිත පෝස්ට් එකක් දාන්න හිතුණා. මේක ලියන්නේ මෑත කාලයේ බිහිවුණු මට ආසා හිතුණ සින්දු ගැන. 'මෑත කාලයේ' කිව්වට මේ සින්දු අවුරුදු කීපයක් පරණ වෙන්නත් පුළුවන් හැබැයි. පිටරටක ඉන්න අපිට අලුත් සිංහල සින්දු ඇහෙන්නේ/පේන්නේ තනිකරම අහම්බෙන්. Voice වගේ ලංකාවේ අලුත් ගායක ගායිකාවෝ බිහිවෙන programs එහෙම බලනවත් මම හරි අඩුයි. ඉතින් ඇත්තම කියනවානම් අලුත් සින්දුවක් ඇවිත් ඇඟේ හැප්පෙනකම් දන්නේ නැහැ කියන්න පුළුවන්. අනිත් එක මේ ලැයිස්තුවෙන් ලංකාවේ බිහි වුණු අලුත් සින්දු represent වෙන්නේත් නැහැ. අර විදිහට ඇවිත් ඇඟේ හැප්පිලා මට ආසා හිතුණු ඒවා විතරයි. ඒ තමයි disclaimers.  මෙයින් සමහර සින්දු ගැන මම කළින් බ්ලොග් සටහන් ලියලාත් තියෙනවා. 

මේ ලැයිස්තුව කැමැත්තෙ පිළිවෙලට නෙමෙයි, මතක් වෙන පිළිවෙලට. හැබැයි මුල්ම එක කැමැත්ත වැඩි නිසා මුලින්ම මතක් වුන එක.

  1. දෑත දරා ඇවිදින්- නාදගම කණ්ඩායම (මම පෞද්ගලිකව කැමති රිද්ම වීරවර්ධන තනියම කියන version එකට.
  2. කිසිවෙක් මා හට ගී ගයයි- දයාන් විතාරණ
  3. හීන පේන හැම රෑකම - හර්ෂණ දිසානායක
  4. නෙලා ගැනුමට- සුනීර සුමංග
  5. මඟහරින්නට බැරි ලෙසින්- දිවුල්ගනේ & නිලක්ෂි හැලපිටිය
  6. මටත් තිබුණා ප්‍රේමයක්- චන්දන ලියනාරච්චි
  7. නැති තරම්- රවීන් කණිෂ්ක
  8. නුඹත් හරි පුදුමයි- දිවුල්ගනේ
  9. සිනාසෙන තොල්- නිපුණි නයනතාරා
  10. අන්සතු ඔබ වෙත - තිසර වීරසිංහ
  11. ඈතින් ඇසෙන - දීපිකා ප්‍රියදර්ශනී
  12. කවිය- විදුල රවිශර
  13. නිමාවුණ පෙම් කතාවක සැමරුම් - දිවුල්ගනේ
  14. නොකියම ඉඳී - දීපිකා ප්‍රියදර්ශනී
  15. චන්ද්‍රා පායන්න- සශිකා නිසංසලා
  16. කොහේ හෝ - භාෂී දෙවංග
  17. නින්ද නේන- රවීන් කණිෂ්ක
  18. පිහිතුඩින් ආදරය ලීවේ- සංජීව් ලොන්ලියෙස්
  19. ඔබ සොයා- නිමේෂා තත්සරණි
  20. විරාමයේ- රිද්ම වීරවර්ධන
Digital sketch (පින්තූරේ දැම්මේ පෝස්ට් එකේ පාලුවට)





November 09, 2022

සපුෂ්පික වීම



Translation of the poem 'Flowering' by Linda Buckmaster

ගල් කුළු දෙකක් අතර
කුඩා, සුවපහසු ඉඩක් තෝරාගෙන
එය ඔබේම කරගන්න

සුළඟින්, වර්ෂාවෙන්
හුණුගල් අතර රැඳුණු
පුරාණ අතීත මතකයන්ගෙන්
මෙතැන ජීවයක් උපද්දන්න

මී මැස්සන්
මිහිරි මී පැණි වෙනුවෙන්
ඔබව යොදාගනු ඇත
ගල් කුළ
ඔබේ ස්පර්ශයෙන්
මුදු වනු ඇත 
මිහිදුමෙන් තෙතමනය උරා
ඔබ රඳවා ගනු ඇත
ඔබේ පැවැත්ම
පස නිමවනු ඇත

කුඩා මෘදු මුල් සඳහා
ගල් කුළු අතර ඉඩක්, විවරයක්
සපුෂ්පික වීමක්

මේ ජීවිතයේ
අපට හිමි,
අපට අයිති මෙපමණකි

පරිවර්තනය - හෙල්මලී ගුණතිලක 

දිනමිණ වසත් සුළඟ - 09.11.2022
Sketch- pencil on paper

November 06, 2022

හැමදේම වෙනස් වූ ඒ සිකුරාදා දිනය

චාරිත්‍ර. මිස් රැල්ස්ටන්ගේ පන්තියේ හැමදාම වතුර පනිට්ටුව ඔසවාගෙන එන කාර්යය පැවරුණේ පිරිමි ළමුන්ටයි. ඒත් එය එසේ වූයේ එක්තරා දිනයකදී ගැහැණු ළමුන් ඊට එරෙහි වීමට තීරණය කරන තුරු පමණි.

හැම සිකුරාදාවකම පාසලේ අන්තිම පැය වෙන් වූයේ කනිෂ්ඨ රතු කුරුස සංගමයේ කටයුතු සඳහායි. ඒ වෙලාවට කුඩාම ශිෂ්‍යයන් තම රතු කුරුස ලාංඡනය පැළඳගන්නා අතර අප වැනි වැඩිමහල් සිසුන් ඉක්මණින්ම පන්තියේ පසුපස වූ සඟරා අල්මාරිය වෙත යන්නේ වඩාත්ම රසවත් සඟරා තෝරාගැනීමට අවස්ථාව ලබා ගැනීමටයි. මේ අල්මාරියේ සඟරා රැසක් වූ අතර ඒවා නැෂනල් ජියෝග්‍රැෆික් සහ රතු කුරුස පුවත් නම් සඟරා දෙවර්ගයට අයත් විය. පන්තියේ පසුපස කොටසේ වැඩියෙන්ම අසුන් ගත්තේ පිරිමි ළමුන් වූ නිසාත්, ඔවුන් ශක්තිමත් බවින් වැඩි වූ නිසාත් ඔවුහු නිතරම නැෂනල් ජියෝග්‍රැෆික් සඟරා එකතුව අයිති කර ගත්හ. මේ නිසා ඔවුන්ට ඒ මුළු කාලයම එහි වූ උඩුකය නිරුවත් ගෝත්‍රික කාන්තාවන්ගේ රූප බැලීමට හැකි වූ අතර ගැහැණු ළමුන් වූ අප රතු කුරුස පුවත් සඟරා බලා සැනසිය යුතු විය. ඒවායේ පිරී තිබුණේ සම්පූර්ණ ඇඳුමින් සැරසුණු අප්‍රිකානු දරුවන් කියවීමට ඉගෙන ගන්නා පින්තූර පමණි. සිකුරාදා හවස් වරුවේ අපගේ සඟරා බැලීමත්, ගුරුවරිය කුඩා සිසුන්ට කතන්දරයක් කියා දීමත් යන ක්‍රියාවන්ට අමතරව පුරුද්දක් ලෙස සිදු වූ අනෙත් එකම දේ නම් ඊළඟ සතියට වතුර ගෙන ඒමට පිරිමි ළමුන් දෙදෙනෙක් පත් කිරීමයි.

අපගේ පාසලේ වතුර පනිට්ටුව හැමවිටම තබා තිබුණේ ගුරු මේසයට පසුපසින් වූ රාක්කයකයි. තිබහක් දැනුණු යම් කෙනෙක් වී නම් කඩදාසියකින් ගොටුවක් තනාගෙන, ගුරුවරියගේ අවධානය කෙසේ හෝ ලබාගෙන දිය බීමට අවසර ගෙන, ඒ කාර්යය සඳහා පන්ති කාමරය ඉදිරිපසට යා යුතු විය.

පන්තියේ ඉදිරිපස ගුරු මේසය අසල සිට දිය බීම එක්තරා ආකාරයක සිත්ගන්නාසුළු කටයුත්තක් විය. ඒ උස් ස්ථානයට මුළු පාසලම පෙනුණේ වෙනස් අයුරිනි. එතැනදී ගුරුවරිය ආරුඪ කරගත් වැදගත්කම ගැන යම් අවබෝධයක් ලබාගනු හැකිවිය. පන්තියේ ඉදිරිපස සිට බලද්දී පොත් වෙත තම හිස් නැඹුරු කරගත් සිසු සිසුවියන් පේළි රැස, කවුළුවෙන් ඉහිරෙන හිරු එළිය, කළු ලෑලි සහ බිත්ති මත අලවා ඇති විවිධ දැන්වීම් ආදිය දකිද්දී එක්වරම හැඟෙන්නේ මේ නම් අර සෞඛ්‍ය සඟරා ආදියෙහි ඇති, ළමුන් හැමදෙනාම පිළිවෙලට, එකම තරමට ඇති නගරයේ පාසලක් බවයි. ඒත් ඒ පළමු මායාකාරී මොහොතින් පසු ගල් අඟුරු උදුන, පතුරු ගිය යුගල් ඩෙස්කු සහ සැබෑවටම එහි සිටින සිසුන් ආදිය නෙත ගැටෙද්දී මේ අපගේම පාසල බවට සැකයක් නැතිවේ. කොහොමත් ඒ සඟරාවල රූපවල සිටි ළමුන්ට අප කිසිසේත් සමාන වූයේ නැත. ඇතැම්විට ඒ එකම පන්තියේ එක් එක් වයස් ඛාණ්ඩවල සිසුන් සිටි නිසා විය හැක. පන්තියේ ඉදිරිපස 'නෑන් සහ ඩෑන්' ගැන ඇති සරල කියවීම් පොත කියවමින් සිටි කුඩාඋන්ගේ සිට පන්තියේ පසුපස තම ඩෙස් පුටු වල වකුටු වී සිටි වැඩුණු පිරිමි ළමුන් දක්වා විවිධ ප්‍රමාණවල ළමුන් එහි විය. ඇතැම්විට සඟරාවල සිටි දරුවන්ගෙන් අප වෙනස් වූයේ අප නිතර ගනකම් ඇඳුම් රැසක් ඇඳ සිටි නිසා විය හැක. නොඑසේ නම් මෙහි අඩුවී තිබුණේ තමන් ආසාවෙන් පාසලේ සිටින බවට නගරයේ දරුවන්ගේ මුහුණුවලින් පෙනුණු පෙනුම විය හැක.

මේ හැම දෙයක්ම වතුර ගෙන ඒමේ මාතෘකාවෙන් පිට ය.

අපගේ පාසලට වතුර ලැබුණේ සැතපුම් කාලක් පමණ දුරින් වූ දුම්රිය පළේ තිබුණු නල ළිඳකිනි. අතීතයේ දවසක අපගේ පාසලට පැමිණි සෞඛ්‍ය පරීක්ෂකවරයෙක් පාසලේ හැම කෙනෙකුටම පානීය ජලය තිබිය යුතු බව නිවේදනය කළේය. මින්පසු ටික කලක් ගතවන තුරු පාසල් වත්තේ ළිඳක් හැරීම ගැන කතාවක් තිබුණද අන්තිමේදී අපට විශාල ගැල්වනයිස් පනිට්ටුවක්ද දුම්රියපළේ නල ළිඳ පාවිච්චි කිරීමට අවසරයක්ද ලැබුණි. එදායින් පසු අප පාසලේ පිරිමි ළමුන්ට පාසලේ සිදුවූ වැදගත්ම දේ- සොෆ්ට්බෝල් ගැසීමටත් වඩා වැදගත්ම දේ- වූයේ වතුර ගෙනෙන රාජකාරියට පත්කරන්නේ කවුදැයි දැනගැනීමයි.

ඔබ පිරිමි ළමයෙක් නම් මේ ගැන සිහින මැවීම ඔබ අරඹන්නේ පළමු ශ්‍රේණියේදී වූ නමුත් පස්වන ශ්‍රේණියට පෙර මේ අවස්ථාව ඔබට ලැබීමට කුඩා හෝ සම්භාවිතාවක් වත් තිබුණේ නැත. ඒ වයසේදී පවා ඔබට ඒ වරම ලැබුණේ ඔබේ ශක්තිමත් බව ගැන ගුරුවරිය සෑහීමකට පත්වූයේ නම් පමණි. ඔබ මේ ගැන සිහින මැව්වේ වතුර ගෙනඒමට තෝරාගනු ලැබීමෙන් ඔබ පාසලේ සිටින ශක්තිවන්තයෙක් හැටියට නම් කෙරෙන නිසා පමණක් නොව ඒ රාජකාරිය නිසා වරකට පැය භාගය පමණ බැගින් පාසලින් පිටව සිටීමට ඔබට ඉන් වරම් ලැබෙන බැවිනි. නමුත් වැඩියත්ම ඔබ මේ ගැන සිහින මැව්වේ ඒ 'නෑන් සහ ඩෑන්'ගේ කතා මෙන් නොව සැබෑවටම සිදුවන දෙයක් වූ නිසායි. මේ නිසා හැම සිකුරාදාවකම රතු කුරුස සංගමය අවසන් වෙද්දී, ගුරුවරිය විසින් ඊළඟ සතියටම වතුර ගෙන එන පිරිමි ළමුන් දෙදෙනා තෝරාගැනීමට සූදානම් වෙද්දී පන්තියේ පසුපස පේළි වල අමුතු නිහඬ බවක් පැතිරුණු අතර ඒ වෙලාවට නැෂනල් ජියෝග්‍රැෆික් සඟරා කහ පැහැති සමනල්ලු මෙන් තම පියාපත් අකුලා ගනු පෙනුණි. එක්තරා සුවිශේෂී හවස් වරුවක මේ සියල්ලම උඩු යටිකුරු වනතුරු හැමදාම සිදුවුයේ මෙයයි. එදා ගුරුවරිය විසින් අර්නි චැප්මන් සහ ගානට් ඩික්සන් වතුර ගෙන ඒමට තෝරා පත් කළ පසු මට එහා පසින් අසුන්ගෙන සිටි ඇල්මා නයිල්ස් තම අත ඔසවා මෙසේ ප්‍රශ්න කර සිටියාය "ගෑනු ළමයින්ට වතුර ගේන්න යන්න බැරි ඇයි?"

යුධ චිත්‍රපටිවල මෙන් ජර්මානු ගුවන් යානයක් අප පාසල ඉහලින් මතුවී බෝම්බයක් අත හැරියා නම් අප මීට වඩා පුදුමයට පත්වන්නේ නැත. මුළු පන්ති කාමරය පුරාම තද නිහැඬියාවක් පැතිරුණු අතර අපි එකාවන්ව ගුරුවරිය දෙස බැලුවෙමු.

මේ වසරේ අපගේ ගුරුවරිය රැල්ස්ටන් මෙනෙවිය විය. ඇය රිවර් හිබට් ප්‍රදේශයේ කෙනෙක් වූ නමුත් අපි ඇයට මහත් කැමැත්තක් දැක්වූයෙමු. ඇයට තද ගති තිබුණත් අපට පෙරදී ලැබුණු සමහර ගුරුවරු මෙන් ඈ නපුරුකම් පෑවේ නැත. ඈ ඉතා තරුණ විය. (ඈ රිවර් හිබට් පාසලෙන් 11 ශ්‍රේණිය සම්පූර්ණ කර තිබුණේ ඉකුත් වසරේදී යි. රිවර් හිබට් හි 11 ශ්‍රේණිය වැනි සෝබන පන්ති බෙදීම් තිබිණි.) පාසල ඇරඹුණු පළමු සතියේදී ඇයට පාසලේ වැඩිමහල් පිරිමි ළමුන්ගෙන් යම් කරදර සිදු වී තිබිණි. නමුත් ඇයත් සිරුරෙන් කුඩා නොවූ අතර ඒ පිරිමි ළමුන් වැඩි ප්‍රමාණයක් පන්තිය ඉදිරිපසට ගෙන්වා අපට පෙනෙන්නටම වේවැල් පහර දීමෙන් පසු (ඒ දඬුවම් වල වේදනාවේ තරමේ කුඩාම සිසුන්ට පවා පැහැදිලිව පෙනුණි) පන්තිය තුළ යම් සාමකාමී බවක් ඇතිවිය. තමන්ට ඒ තරම් තදින් වේවැල් පහර දීම ගැන පිරිමි ළමුන් මිස් රැල්ස්ටන් ගැන එක්තරා ප්‍රසාදයක් දැක්වූ අතර අප වැනි ගැහැනු ළමුන් නම් ඇයට කැමති වූයේ ඈ නිතරම නයිලෝන් ස්ටෝකින්ග් සහ අඩි නූස් පාවහන් පැළඳි නිසාය. නමුත් මිස් රැල්ස්ටන්ගේ වැදගත්ම ලක්ෂණය වූයේ පාඩමක් අතරමැදදී කියමින් සිටි දේ නවත්වා ඈ අප දෙස බැලූ ආකාරයයි. පන්තියෙන් පන්තියට උඩට තල්ලු වී ආ ළමුන් රැසක් ලෙස නොව සැබෑ මනුෂ්‍යයන් ලෙස ඈ අප දුටු බව ඒ බැල්මෙන් පෙනුණි. ඒ සිකුරාදා හවස් වරුවේ ඇල්මා නයිල්ස් අත ඔසවා " ගෑනු ළමයින්ටත් වතුර ගේන්න යන්න බැරි ඇයි?" යැයි ඇසූ විට අප සැම එක්වරම සිනා සයුරක නොගිලී මුලින්ම මිස් රැල්ස්ටන් දෙස බැලුවේ එබැවිනි.

අන් කවර ගුරුවරයෙක් වුව පිළිතුරු දෙන පරිදි "කෙල්ලෝ කවදාද වතුර ගේන්න ගියේ?" නැතහොත් "පණ්ඩිතකම් කියවන්නද ලෑස්තිවෙන්නේ ඇල්මා?" යැයි නොකී මිස් රැල්ස්ටන් කිසිත් නොකියා ඇල්මා දෙස මොහොතක් පරීක්ෂාකාරීව බලා සිටියාය. තමා එක්වරම පන්තියට අතහැරිය හෙණ ගෙඩිය නිසාවෙන් ඇල්මා පසුවූයේ සුදුමැලි මුහුණිනි.

සෑහෙන නිහඬතාවයකට පසු අන්තිමේදී තම හඬ අවදි කළ මිස් රැල්ස්ටන්, "එහෙම දෙයක් ගැන හිතන්නවත් එපා ඇල්මා" යැයි කියනවා වෙනුවට තමන්ගේම හෙණගෙඩියක් පන්තිය වෙත අත හැරියාය. "මම කල්පනා කරලා බලලා ලබන සිකුරාදා වෙද්දී කියන්නම්" ඈ කීවේ සැබෑවටම ඒ පොරොන්දුව රකින කෙනෙක්ගේ හඬිනි.
එදින අප පිට්ටනියට එළඹුණු මොහොතේම ගැටලුකාරී තත්ත්වය ඇරඹිණි. මිස් රැල්ස්ටන් ඒ පිළිතුර දුන් විගසම තමන්ගේ බලාධිකාරයට යම් තර්ජනයක් එල්ල වූ බවත්, ගැහැණු ළමුන්ට වතුර ගෙන ඒමේ වරප්‍රසාදය ලැබීමට කුඩා හෝ ඉඩක් ඇත්නම් තමන් එය වළක්වාලීමට තමන් හැකි හැම දෙයක්ම කළ යුතු බවත් පිරිමි ළමෝ දැන සිටිහය. මේ වතුර ගෙන ඒමත් ට්‍රැක්ටරයක් පැදවීම හෝ එසේ නැතහොත් ටොරොන්ටෝ මේපල් ලීෆ් කණ්ඩායමට සෙල්ලම් කිරීම මෙන් 'දැනෙන' සංසිද්ධියක් වූ අතර ඒ නිසාම එහි අයිතිය පැවතිය යුත්තේ පිරිමි ළමුන් සතුව බව ඔවුහු විශ්වාස කළහ.

මේ නිසා ඇල්මා පාසල් ගොඩනැගිල්ලෙන් පිටතට එද්දීම ඔවුහු ඈ වටකරගත් නමුත් එදා දවසේ දෙවෙනි අමුතු සිද්ධිය සිදු වූයේ එවිටයි. වෙනදා පිරිමි ළමුන් කාට හෝ කරදර කරද්දී එතැනින් ඈත් වී එය නරඹන්නට පුරුදු වී සිටි ගැහැණු ළමෝ, එදා ඇල්මාට ඔවුන්ගෙන් ගුටි කෑමට ඉඩ නොතියා ඇගේ සහයට වහා වහා එහි දිව ගියහ. මීට ප්‍රධානම හේතුව වූයේ ඇල්මා අප ප්‍රිය කළ කෙනෙක් වීම වූ අතර වතුර එන ඒමේ වරප්‍රසාදය හදිසියේවත් අපට හිමි වුවහොත් ලැබෙන වාසි පිරිමි ළමුන් මෙන්ම අපද පැහැදිලිව දැක තිබීමත් මීට හේතු විය. මෙය ක්‍රියාත්මක වුවහොත් වරකට පැය භාගය බැගින් පාසලින් පිටව සිටීමටත්, වතුර රැගෙන ආපිට එද්දී රොස්වෙල් ගේ කඩයට රිංගන්නට ඉඩ ලැබීමටත් අමතරව මේ ගැන අපට වඩාත් තදින් දැනුණේ 'දැනෙන' යමක් කරන්නට ලැබීමේ නිලංකාරමය හැඟීමයි.

මේ අදහසින් අප බෙහෙවින් මත් වී සිටි නිසාත්, අප ඔවුන්ට එරෙහි වේ යයි කොල්ලන් කිසිසේත් අපේක්ෂා නොකළ නිසාත් සුළු සීරීම් කිහිපයක් සහ ඉරුණු ස්ටෝකින්ග් කීපයක් සමඟ එදා අපට ඇල්මා ත් සමඟ ක්‍රීඩා පිටියෙන් පිටතට යා ගනු හැකි විය. අප කදු බෑවුම ඔස්සේ පහතට දිව එද්දී ආපසු හැරී බැලූ විට පිරිමි ළමුන් පිට්ටනිය මැද භයානක පොදියක් සේ එකතු වෙමින් සිටිනු දකිනු හැකි විය.

ඒ සති අන්තයේදී අප කිසි කෙනෙක් මේ ගැන අපගේ දෙමව්පියන් ඉදිරියේ කතා නොකිරීමට ප්‍රවේශම් වූවත් එළඹෙන සතියේදී පාසලේ සිදුවිය හැකි දේ ගැන මිස වෙන කිසිවක් සිතන්නට අපට හැකි වූයේ නැත.

සඳුදා පාසලේ උදෑසන විවේකයේදී පැහැදිලිව පෙනුණු ප්‍රධාන කාර්යය නම් සොෆ්ට්බෝල් ක්‍රීඩාවේදී පන්දු රැකීමට ගැහුණු ළමුන්ට ඉඩ නොදීමට පිරිමි ළමුන් තීරණය කර ඇති බවයි. අපගේ පාසලේ සොෆ්ට්බෝල් ක්‍රීඩා කෙරුණේ මෙලෙසයි. හැම සඳුදාකම අර්නි චැප්මන් හෝ ජුනියර් ලෙබ්ලාන්ක් වැනි හැදී දැඩි පිරිමි ළමුන් දෙදෙනෙකු ඒ සතියට තමන්ගේ කණ්ඩායම් තෝරාගත්හ. කණ්ඩායමක සෙල්ලම් කිරීමට තරම් හැකියාවක් ඇති හැම කෙනෙක්ම තෝරාගත් පසු මුලින්ම පන්දුවට පහර දෙන්නේ කුමන පිල දැයි තෝරා ගැනීමටත් ඔවුන් සතුව උපක්‍රමයක් විය. මේ සියල්ල අවසන් වූ පසු පන්දු රකින්නන් පිටියට යද්දී කණ්ඩායම් වෙනුවෙන් තෝරා නොගත් කුඩා පිරිමි ළමුන්ට සහ වැඩිමල් ගැහැනු ළමුන්ට ස්ථිර අවශේෂ පන්දු රකින්නන් ලෙස පිටියට යාමට වරම් ලැබිණි. සතිය පුරාම මේ කණ්ඩායම් නොවෙනස්ව පැවතුණු අතර එක් දිගු තරඟයක් විලසින් හැම විවේක කාලයකදීම මෙය ක්‍රියාත්මක විය. මේ තරඟය වෙනුවෙන් පාසලේදී සැකසුණු නීතිරීති ඉතාම අමුතු ඒවා බව අප හරියටම දැනගත්තේ පසුකාලීනව රූපවාහිනී යන්ත්‍ර කරලියට ආ පසුවයි.

අපගේ සොෆ්ට්බෝල් නීතිරීති මෙසේ විය. එක කණ්ඩායමක සියලුම ක්‍රීඩකයන් සෙල්ලම් කර අවසන් වන තුරු අනෙත් කණ්ඩායමට ඊට වරම් ලැබෙන්නේ නැත. හෝම් රන් එකක් ලබාගත් ක්‍රීඩකයෙක්ට නැවතත් පන්දුවට පහර දීමට වරම් ලැබෙනවා පමණක් නොව තරඟයෙන් ඉවත් කර තිබුණු ඕනෑම ක්‍රීඩකයෙක්ව නැවත පිටියට ගෙන්වා ගැනීමටද වරම් ලැබේ. මේ නිසා තමන්ගේ හය වරක් චක්කරය පවා කට පාඩම් නැති සිසුන් බ්‍රහස්පතින්දාවක දහවල් වෙද්දී මෙවැනි නිවේදන නිකුත් කිරීම සාමාන්‍ය සිද්ධියක් විය. "දැන් ලකුණු තත්ත්වය 46ට 39. මේකට හේතුව අඟහරුවාදා දිවා විවේකයේදී ඇරඹුණු ඉනිමේ දී ජුනියර් ගේ කණ්ඩායමේ අර්වින් ස්නෙල් හැර හැම දෙනෙක්ම දැවී ගොස් තිබීමයි. අර්වින් එක දිගට හෝම් රන් තුනක් ලබාගත් නිසා ඔහුට අයිරේ, ජිම් සහ එල්ටන් ව නැවතත් පිටියට කැඳවා ගැනීමට අවස්ථාව ලැබුණි. ඔහුට කැඳවා ගනු නොහැකි වූයේ ගැහැණු ළමයෙක් ෆවුල් බෝලයක් අල්ලා ගැනීම නිසා බදාදා දෙවෙනි වරටත් දැවී ගිය ඔස්ටින්ව පමණි."

ඇතැම් දිනවල මේ තරඟ කෙතරම් උද්වේගකර වූයේ ද යත් දිවා විවේකයේදී කෑම කන්නටද අපට ඉස්පාසුවක් නැති විය. දිවා අහාරයට ගෙන ආ සැන්ඩ්විච් හපමින්ම පිටියට දුවන අප සිහින මවන්නේ කහ පැහැති තණ පිටිය හරහා හෝ වගුරු බිමට ඉහළින් වූ අහස දෙසින් අපගේ උනන්දු දෑත වෙත පන්දුවක් ළඟා වන මොහොත ගැනයි.
මේ නිසා ඒ සඳුදා උදේ විවේකයේදී අර්නි චැප්මන් පිත්ත තම හිස වටා කරකවා, වැරෙන් බිම ඇන "පිට්ටනියට එක කෙල්ලෙක් හරි අඩිය තිබ්බොත් අපි ඒකිගේ බෙල්ල කඩනවා," යැයි නිවේදනය කිරීම අපට බලවත් පහරක් විය. ගැහැණු ළමුන් වෙනුවෙන් වෙන් කළ ගොඩනැගිල්ලේ පිවිසුම් දොරටුව අසලට කනස්සල්ලෙන් අප එක් රැස් වූයේ කළ හැකි කිසිවක් නොමැති බව දැනගෙනමය.

"අයියෝ ඇල්මා," මිනි හැලිඩේ තම දුඹුරු පැහැති දිගු කොණ්ඩ කරල්වල කෙළවරවල් සපමින් අඳෝනා දෙන්නට විය. "ඔයාට කට පියාගෙන ඉන්න බැරි වුණානේ" එය දුක්මුසු මොහොතක් විය. අප පිටියට යන්නට තැත් කළා නම් කොල්ලන් ඉතා පහසුවෙන් අප එකිනෙකාව ඉවත් කරනු ඇත. අපට තනියම සොෆ්ට්බෝල් සෙල්ලම් කරන්නට හැකියාවක් නොවුණේ අප කිසිවෙක් සතුව පිත්තක් හෝ බෝලයක් නොතිබුණු බැවිනි.

ඩොරිස් පොම්රෝයි නොසිටියානම් ඒ වෙලාවේම අපගේ එකමුතුකම බිඳෙන්නට ඉඩ තිබුණි. නමවෙනි ශ්‍රේණියේ ඉගෙනුම ලැබූ ඩොරිස් නිවසේදීම තම කොණ්ඩය මෝස්තර කර ගන්නා, ඇතැම් දිනවලදී නිය සායම් වුව තවරා සිටින කෙල්ලෙකි. ඇය එල්ටන් ලෝරන්ස් සමඟ තනිවම පිහිනීමට පවා ගොස් තිබුණු බවට ආරංචි විය. ගොඩනැගිල්ලේ බිත්තිය වෙත ගල් පහරක් එල්ල කළ ඩොරිස්, මිනි ගේ ප්‍රකාශයෙන් පසු එළැඹි නිහඬතාවය බිඳ අප සන්සුන් කළේ මෙසේ කියමිනි. "මෝඩ වෙන්න එපා මිනි, අපට තියෙන්නේ බලාගෙන ඉන්න විතරයි. පන්දු රකින්න එයාලාට අපිව ඕන වෙනවා. අනික එයාලා කැමතියි එයාලා සෙල්ලම් කරද්දී අපි පිට්ටනියේ ඉඳන් එයාලා දිහා බලාගෙන ඉන්නවට."

නමුත් ඒ සතිය බොහෝ දිගු,දුෂ්කර සතියක් විය. අපට පන්දු රකින්නට නොදීමට අමතරව පිරිමි ළමුන් හැකි හැම විටකදීම අපට කරදර සහ උසුළු විසුළු කළහ. අපට මෙසේ වධ දීමෙන් කොයි වෙලාවක හෝ අප මිස් රැල්ස්ටන් වෙත ගොස් අපගේ ඉල්ලීම අමතක කරන ලෙස ඉල්ලනු ඇතැයි ඔවුන් සිතන්නට ඇත. නමුත් ඔවුන්ගේ තර්ජන ගර්ජන ආදියෙන් සිදුවූයේ අප තව තවත් එකමුතු වීම පමණයි. පිරිමි ළමුන් කෙල්ලෙක් පය පටලවා වැට්ටවූ විට, නොඑසේ නම් තීන්ත පෙඟවූ කඩදාසි ගුලියක් හිසට එල්ල කළ විට, නැත්නම් වැසිකිලියකින් පිටතට ඒමට නොදී බලෙන් රඳවා ගත් විට අපට දැනුණේ එය අප හැම කෙනෙකුටම සිදු වූ බවකි. ආපසු හැරී ඒ සතිය ගැන සිතද්දී දැනෙන්නේ ඒ යහපත් මෙන්ම අයහපත් හැඟීම් පිරුණු කාලයක් බවයි. නමුත් ඉතිහාසයේ පළමු වතාවට එකිනෙකාගෙන් හාස්‍යයට ලක් වේ යැයි බියෙන් තොරව කෙල්ලන් තමන්ගේ කරදර සහ අදහස් ඔවුනොවුන් අතර බෙදාගන්නට පටන්ගෙන තිබිණි. මෙය අපේ පාසලට අලුත් දෙයක් විය.

දිගින් දිගටම තර්ජනාත්මක පණිවිඩ ලියූ කොළ කැබලි ඇල්මාගේ ඩෙස්කුව මතට වීසි කෙරෙන්නට විය. ඇගේ නහය කඩා දමන බවට ලියූ තර්ජනවල සිට ඇගේ පාසල් නිල ඇඳුම ගලවා ඇයව නිරුවත් කර දමන බවට ලියූ පොරොන්දු දක්වා මේවා විහිදී තිබිණි. මේ හැම අතර අපි ඇය ළඟින් නොසෙල්වී ම සිටියෙමු. නමුත් ඇල්මාට මුහුණ දීමට දුෂ්කරම මොහොත එළඹියේ මේ කරදරවල ස්වරූපයෙන් නොවේ. ඒ, බදාදා හවස් වරුවේ ඇගේ ඥාති සොයුරෙක් වන ආනොල්ඩ් පැමිණ ගැහැණු ළමුන් වතුර ගෙන ඒමට ඉල්ලූ අදහස ඉවත් කරගන්නා ලෙස ඇගෙන් ඉල්ලා සිටි මොහොතයි.

"එයාලාට මේක ආරංචි වුණොත් ඇල්මා," ආනෝල්ඩ් කීවේය. "එයාලා වතුර පනිට්ටුව ආපිට ගනී."

"කවුද එයාලා?" ඇල්මා විමසුවාය. ආනෝල්ඩ් සමඟ කුඩා කල සිට සෙල්ලම් කරමින් එකට හැදී වැඩී තිබුණු ඇය බොහෝ දේවල් ගැන ඔහුගේ අදහසට සවන් දෙන්නට පුරුදුව සිටියාය.

"මේ..මේ.. සෞඛ්‍ය පරීක්ෂක," ඔහු කීය. "ඒ වගේ අය."

"එයාලා කවදාවත් පනිට්ටුව ආපිට ගන්නේ නැහැ," ඇල්මා කීවත් ඇයටද ඒ ගැන වැඩි විශ්වාසයක් තිබුණේ නැත. "වතුර කොහොම හරි ගේනවා නම් ගේන්නේ කවුද කියන එක එයාලාට වැදගත් නැහැ."

"ඇල්මා," ආනෝල්ඩ් උනන්දුවෙන් කීය. "මම මේක කීව බව දැනගත්තොත් අනිත් කොල්ලෝ මාව මරයි, ඒත් ඇත්තටම නම් වතුර ගේන වැඩේ ඒ තරම් විනෝද වැඩක් නෙමෙයි. සීතල දවස්වලට ඒක හරිම කරදර වැඩක්. උණුසුම් පන්ති කාමරයට වෙලා ඉන්න එක ඔයාලාට ඊට වඩා ගුණයි."

මෙවැන්නක් කීමට ආනෝල්ඩ් ට කෙතරම් දුෂ්කර වන්නට ඇත්දැයි ඇල්මා දැන සිටි නමුත් ඈ තම ස්ථාවරය වෙනස් කළේ නැත. "මට සමාවෙන්න ආනෝල්ඩ්," ඈ කීවාය. "මට හීතල හොඳට පුරුදුයි. හීතල කාලෙට මම ඔයා වගේම ඉස්කෝලෙට පයින් නේ එන්නේ."

මෙය අසා ආනෝල්ඩ් යන්නට ගියේය.

මේ සතිය ගත වෙද්දී පන්ති කාමරයේ සිදු වූ අමුතු සිදුවීම් මිස් රැල්ස්ටන් දුටුවානම්, ඇය ඒ බවක් පෙන්වූයේ නැත. ඇය තීන්ත පෙඟවූ කඩදාසි ගුලි වීසි කිරීම වෙනුවෙන් ලැබෙන සාමාන්‍ය දඬුවම් ලබාදුන් අතර තර්ජනාත්මක දේ ලියු කොළ කැබලි නොකියවාම ඉරා දැමුවාය. සුදුමැලි ව තිබුණු ඇල්මා ගේ මුහුණ දෙස බැලූ ඇය ඇසුවේ යුරෝපයේ ප්‍රධාන ගංගා නම් කරන්නට පමණි. මේ ගැන අපට පුදුමයක් දැනුණේ නැත. ළමුන්ගේ ජීවිත වල සිදුවෙන දේ ගැන වැඩිහිටියන්ට සුළු අදහසක් හෝ ඇති බවට අපට පෙර කිසිම අත්දැකීමක් ලැබී තිබුණේ නැත.

නමුත් මේ ගැන වෙනස් අදහසක් දැරුවේ ඩොරිස් පොම්රෝයි පමණි.

"මිස් රැල්ස්ටන්ට හොඳටම කේන්ති ගිහින් වගේ පේන්නේ." සිකුරාදා උදෑසන විවේකයෙන් පසු අප මහත් සැනසීමෙන් පන්තිය තුළට එද්දී ඈ කීවාය.

"කේන්තියි?" කීපදෙනෙක්ගෙන් ප්‍රශ්න නැඟිනි.

"ඔව්, මිස් සීනුව ගහන්න එළියට එද්දී දකිනවානේ අපි බය වෙච්ච කිකිලියෝ ටිකක් වගේ දොර ළඟ රොක්වෙලා ඉන්නවා. ඒ වෙලාවට එයා සීනුව ගහන්නේ ඔය කෑගහන කොල්ලන්ගේ ඔලුවට සීනුවෙන් ගහනවා වගේ වේගෙන්. කොහොමත් මිස් ගේ ගම් පළාත වන රිවර් හිබට් පැත්තේ දේවල් කෙරෙන්නේ වෙනස් විදිහටනේ. මම හොඳටම දන්නවා එහේ සොෆ්ට්බෝල් කණ්ඩායම් වලට ගෑනු ළමයිනුත් ගන්න බව."

"කණ්ඩායම් වලට? පිරිමි ළමයි වගේම ගෑනු ළමයිනුත් ගන්නවා?" මෙය අපට අදහාගත නොහැකි දෙයක් විය. 

නමුත් එදින හවස් වරුවේ වතුර ගෙන ඒම ගැන තීන්දුව ලැබෙන්නට නියමිතව තිබුණු නිසා එවැනි දේ ගැන සිතන්නට අපට ඉස්පාසුවක් තිබුනේ නැත. ඒ දුෂ්කර සතිය පුරාවටම සිකුරාදා හවස් වරුවත් කනිෂ්ඨ රතු කුරුස සංගමයට නියමිත වෙලාවත් එළඹෙන්නට බොහෝ පමා බවක් අපට දැනුණි. එහෙත් දැන් ඒ මොහොත එළඹෙන්නට ආසන්න ව තිබුණු නිසා ඩොරිස් සොෆ්ට්බෝල් කණ්ඩායම් ගැන කී දේ ගැන වැඩි දෙනෙක්ට නිනව්වක් නොවිණි.

ඒ දිවා විවේකයේදී පිරිමි ළමුන් සතියේ සොෆ්ට්බෝල් තරඟය අවසන් කරමින් සිටියදී ('කෙල්ලෝ නැතිව මරු නේද?' අර්නි චැප්මන් පන්දු යවන තැන සිට මහා හඬින් පාරම්බාමින් සිටියේය) මිස් රැල්ස්ටන් තම සීනුව රහිතව පැමිණ, තැන තැන කණ්ඩායම් ගැසී සිටි අප අතරින් රිංගා කෙළින්ම පිට්ටනිය වෙත යනු දුටු විට අපට අදහාගනු නොහැකි විය. ඇගේ දිලිසෙන රත් පැහැ පාවහන් බොරළු මතින් යද්දී 'කරස්, කරස්' සද්දයක් නැඟුණි. අප පුදුමයෙන් බලා සිටිද්දී ඈ අර්වින් ස්නෙල්ගෙන් පිත්තක් උදුරාගෙන, ඉර එළියට දෑස් මුවාකරගනිමින්, පිත්ත කරකවමින් පන්දුවට සැරසෙන්නට වූවා ය.

"කමෝන්, කමෝන්!" පන්දු යවන තැන තුෂ්නිම්භූතව සිටගෙන සිටි අර්නිට රැල්ස්ටන් මෙනවිය කෑ ගැසුවාය. "කමෝන්! කමෝන්" ආ නැවත කෑ ගැසුවේ පිත්ත බිම වද්දමිනි.

"කමෝන්, කමෝන්!" බොරළු මතින් පිට්ටනිය වෙත දිව යමින් සිටි අප අතර සිටි ඩොරිස් පොම්රෝයි කෑ ගැසුවාය. අර්නි එවූ පළමු පන්දුව දුර්වල ෆවුල් බෝලයක් වූ අතර ඊට රැල්ස්ටන් මෙනවිය පැත්තට දුන් පහර නිසා එය කෙලින්ම ජෝජ් ෆවුලර් දිගුකරගෙන සිටි දෑත මටම වැටුණි. "අයියෝ!," නරඹමින් සිටි අප විලාප දෙන්නට වූ අතර සමහරෙක් දෑස් පියාගත්තේ මේ දසුන නොදකින්නයි. නමුත් මේ පහසු පන්දුව අල්ලා ගැනීමට උනන්දු වැඩි වූ ජෝජ් ඉදිරියට පැනීම නිසා එය ඔහුගේ ඇඟිලි අතරින් ලිස්සා ගොස් කිසිම හානියක් සිදු නොකර බිමට වැටුණි.
අර්නි තම දෙවෙනි පන්දුවට පෙරදීට වඩා වෙලාව ගත්තේය. තමන්ගේ පන්දුවට පහර දීමට තමා ඉදිරියෙන් මි රැල්ස්ටන් සිටීමේ තිගැස්ම මේ වෙද්දී වියැකෙමින් තිබුණු අතර පිටිය දස අතින් ඔහුව දිරි ගැන්වෙන වදන් ඇසෙමින් තිබිණි.

"පාඩමක් උගන්නන්න! අවුට් කරන්න!" පිටිය පුරා විහිදී පන්දු රකින්නට සැරසෙමින් සිටි කොල්ලෝ නොසැලකිල්ලෙන් කෑගසමින් සිටියහ. අර්නි ප්‍රවේසමෙන් එල්ලය ගත්තේය. මේ වෙද්දී අප වෘත්තිමය ක්‍රීඩකයන් පන්දු යවද්දී පෙන්වන පෙර සූදානම දැක තිබුණේ නැත. නමුත් එදා අර්නි පන්දුවට වියරුවෙන් මෙන් කෙළ ගසා, මිස් රැල්ස්ටන් වෙත රවා බලා, තම විශාල බාහුව පසුපසට ගෙන, තම මුළු සිරුරම දිග ඇදී තිබෙන ලෙස මඳක් නිසොල්මන්ව හිඳ, තම මුළු වැර යොදා පිත්ත වෙත පන්දුව දමාගැසීමේ කිසියම් අපූරු උත්කර්ෂවත් බවක් තිබුණු බව අපටද පෙනුණි.

එක තත්පරයකට රිවර් හිබට් නගරයේ ජීවිතය කෙබඳු වන්නට ඇත්දැයි යන්න අපට දර්ශනය විය. ඉනික්බිති මිස් රැල්ස්ටන් පන්දුවට පහර දුන්නාය.

"ආ....!"

පන්දුව ඉතා ඉහලින් ඇදී ගොස්, වගුරු බිම හරහා එන සුළඟේ දැවටී, ඉරට ඉදිරියෙන් කුරුල්ලෙක් මෙන් පියාසර කර, මාර්ගයටද එපිටින් වූ තණ පිටියට වැටී නොපෙනී ගියේය.

ආ...!"

අපි දෑස් දල්වාගෙන මිස් රැල්ස්ටන් දෙස බලා සිටියෙමු.

හැරී යමින් සිටි ඈ "ඉස්කෝලේ පටන් ගන්න වෙලාව හරි," කියාගෙනම යන්නට ගියාය. මෙලෙස පාරෙන් ඔබ්බෙහි වූ තණ පිටියට පන්දුව පහරදීම වසරකට වරක් පමණ කලාතුරකින් සිදු වූ දෙයක් විය.
ඒ හවස් වරුවේ රතු කුරුස සංගමයේ වැඩ අවසාන වෙද්දී පන්ති කාමරය පුරා නිහඬතාවයක් පැතිරිණි.

"ලබන සතියේ," තම පොත්පත් පිළිවෙල කරමින්, පන්තියේ නම් පොත වසා දමමින්ම මිස් රැල්ස්ටන් නිවේදනය කළාය. "ලබන සතියේ වතුර ගේන්න යන්නේ ඇල්මා නයිල්ස් සහ ජොයිස් ශිප්ලි."

ඈ තම අතින් මේසය පිස දමද්දී විසිරුණු දූවිලි අංශු, පන්ති කාමරයට විසිරුණු බැසයන හිරු එළියෙන් දිලිසෙන්නට විය.

පරිවර්තනය - හෙල්මලී ගුණතිලක

Translation of the short story 'The Friday Everything Changed' by Anne Hart

sketch- digital collage with paint tools




November 04, 2022

සමර!

ලියද්දී රිදුම් දුන්නත් සමර විජේසිංහ ගැන සටහනක් ලියන්න ඕන කියලා හදිසියේ හිතුණා.

මම කවි වලට ආදරය කරන, කාලයක් නොකඩවා කවි ලීව කෙනෙක්. කවි පොත් සිය ගණනක්, විවිධ කවි කිවිඳියන්ගේ කවි දහස් ගණනක් කියවලා තිබුණත් අදටත් මට නම් සමර විජේසිංහ කවියා ඉන්නේ ඒ හැමට ඉහළින්. ඉතාම අප්‍රකට ජීවිතයක් ගත කරලා කවි පොත් කිහිපයක්, කෙටිකතා පොත් දෙක තුනක් ලියලා සමර අකාලයේම මියගිහින් දැන් අවුරුදු හතක් තරම්.

සමරගේ නිර්මාණ බොහොමත්ම තරුණ වුණත් ඔහු ජීවිතයේ සන්ධ්‍යා සමය ගෙවමින් හිටි කෙනෙක්. ඒත් ප්‍රවීණයන්ගේ බොහෝ විට දකින්නට ඇති මානය කිසි දිනක සමර ළඟ තිබුණේ නැහැ. මමත්, තව කවියට හිතැති, කවි ලියන කිහිප දෙනෙකුත් එකතු වුණු කණ්ඩායමක සමර විජේසිංහ කවියා නිත්‍ය සාමාජිකයෙක් වෙලා හිටිය කාලයක් තිබුණා. මේ හරහා අපි බොහොම හොඳ මිතුරන් වුණා. අපේ නිර්මාණ වල ගුණ දොස් කියන්න, අපි එක්ක තරඟෙට 'කවි පැදුරු' ලියන්න ඔහු එකතු වුණේ බොහොම නිහතමානීව, කුඩා දරුවෙක්ගේ සතුටින්. කවියකට යොදන වචනයකට සමාන පදයක් අහගන්න, වචනෙක තේරුමකට විවාද කරන්න අපට හිටිය මිළ කළ නොහැකි මඟ පෙන්වන්නෙක්, සමර.

සමරගේ කවි අතිශයින් සරලයි. ඒ වගේම සමහර වෙලාවට කිණිසි පාරවල් වලට සමානයි. ඒ කවි වල ඉවත දාන්න කිසිම දෙයක් නැහැ. නිර්මාණයක් සරලව, එක එල්ලේ දැනෙන්න ලියන විදිහ අපිත් සමරගෙන් ඉගෙන ගත්තා කීවොත් හරි.

සමර අසනීප තත්ත්වයක් නිසා හදිසියේම යන්නට ගියේ 2015දී. තාමත් සමර ඇත්තටම යන්නම ගිහින්ද කියලා හිතෙන දවස් නැතුවා නෙමෙයි. හැබෑ ජීවිතයේ කිසි දවසක මුණ නොගැහුණු සමර වගේ කෙනෙකුට ඒ තරම්ම හිඩැසක් ඉතුරු කරන්න පුළුවන්. ඒ වගේම සමර ඇරෙන්න ඒ හිඩැස පුරවන්න වෙන කෙනෙකුත් නැහැ. අදටත් මම ඇඳ ළඟ තියාගෙන නැවත නැවත කියවන, ජීවිතයේ වැඩිම වාර ගණනක් කියවූ පොත සමර විජේසිංහ ගේ 'එක් කවිය සියවරක්' කවි පොත. කියවන හැම වාරයකදීම අලුතින් හිතන්න දේවල් ඒ කවි අතරින් උපදිනවා.

අවාසනාවකට සමරගේ පොත් ආයෙත් මුද්‍රණය නොවන බව ආරංචියි. ඒ නිසා දැනට වෙළඳ පොලේ තියෙන සීමිත පිටපත් ප්‍රමාණයෙන් පස්සේ සමර ගේ නිර්මාණ හෙමින් හෙමින් මැකිලාම යයි. සමහරවිට ඉතාමත්ම සරල පැවැත්මක් තිබුණු ඔහු ප්‍රාර්ථනා කළේ එහෙම වියැකීමක් වෙන්නත් ඇති!
මේ සමරගේ කවි අතරින් කීපයක්


දිලිසුණ පියවර කීපය
අප එවා ඇත
වරක් පමණක්
මේ පොළව මත
කෙටි දුරක් ඇවිද යාමට
සතුටු වෙමි
ඒ කෙටි දුරින්
බොහෝ දුර මා පැමිණි පසු
අප එකට
දිලිසෙන පියවර කීපයක්
ගමන් කළ බැවින්
සිහින් මීදුමට
අතුරුදන් වන්න පෙර ඔබ


මගේ ජීවිතය
එම දිලිසෙන පියවර කීපය ය

~~~~~~~~~~
අතහරින විට
ඔසවා හැකිතරම් ඉහළට
හෙලිය යුතු වෙයි පහළට
කැබලිවනු පිණිස
කුඩාවට
ලොකු සතුට එවිට


ඇය කළේ ඒ විදිහට

~~~~~~~~~~~

දිය කඳුර
දැන් ගැඹුර
වළලුකර පොවන තරමට
යන්තමට පා දොවා ගන්නට...
මෑතක් වන තුරුම
ඉණ ළඟට
නහා පීනා නිවා සැනසුව...
එ කල
කරවටක් ගැඹුරට
ගිලුන කිමිදුන
කීප වර
ගිලී මිය යන්න තරම් සිත් වුණ
කෙතරම් ඉක්මනට
සිඳුනේ ද සාගරය.

~~~~~~~~~~

දැවෙයි ඇතුළත
සිහි වෙන හැමවිටම
දැවෙයි ඇතුළත
සිහිනොවෙනු ඇති යැයි
සිතෙන හැම විටම
මෙයයි
සිදු විය හැකි හොඳම
මේ නොවෙයි
සිදු විය යුතු හොඳම

~~~~~~~~~~~~

පුපුරා නොයමි පිටතට
අසල රැඳි අයට
අනතුරක් වන ලෙසට
කඩා වැටෙනවා මිසක ඇතුළට
දැවී නිමවී
අඟුරු කැටයක් වීමට
මකා දා සියල් ඉතිහාස මතක
ආපසු කිසිවෙකුට
කියවිය නොහැකි විලසට

~~~~~~~~~~~~

බැඳෙන විට
හරියට බැඳී නැති
බිඳෙන විට
හරියට බිඳී නැති

~~~~~~

ඔබ හා මා
මුණගැසීම නො වීම

මා නොතරදාමයෙ කුදා ය
නුඹ ස්වර්ණතිලකා ය
මා කැවුම් මුහුණැති කුස ය
නුඹ ක්ලියෝපත්‍රා ය
මා උද්දාල මහලු බමුණා ය
නුඹ පබාවතී රන්රුව ය
මුණ නොගැසීම
එහෙයින් ය

~~~~~~~~~~
ගමනේ මැදක් හරියේදී ය

බිඳෙනසුලුය
බිඳී විසිරෙනසුලුය
සැමවිටම
යලි එකතු කරගත යුතුය
පෑස්සිය නොහැකි වුව
එකට ගොනුකර
රැගෙන යා යුතුය
මෙතෙක් කල්
යහපත් සියලු මිනිසුන්
යහපත් සියලු ගැහැනුන්
කළා මෙනි
~~~~~~~~~

අවට පරිලෝකනය කරත
ඇස් නතර වෙන රූ කීපයක්
මංගල සාදයේ සාරි ගොඩ මැද

රූමත් ගැහැණියක්
ලැම ඉග උකුල
යහපත් පරිමාණයෙන් යුතු
දෙවරක් බැලිය යුතු

පසුම්බිය තුලින් ආ උපැස්
පසුම්බිය තුලට නැවතත්
ඒ බිරිඳ
ගෙදර දී නො පෙනෙන

සිත නුඹ නොපණත් ය
අයිතිකරු පවා රවටන






(සේයාරුව ayithiya.lk)

November 02, 2022

සුවිශේෂී ජීවිත


ඔබේ දරුවන්ට
සුවිශේෂී ජීවිත දිනන්න වෙහෙසීමට
උනන්දු නොකරන්න
මෙවැනි වෙහෙසීම්
අගය කළ යුතු බව පෙනුනද
ඒවා මෝඩකම් පමණි
 
ඒ වෙනුවට
සාමාන්‍ය ජීවිතයේ අපූර්ව බවත් ආශ්චර්යයත්
සොයා ගැනීමට ඔවුන්ට සහාය වන්න
ඇපල් ගෙඩියක්, පෙයාර්ස් ගෙඩියක්, තක්කාලි ගෙඩියක්
රස බැලීමේ ප්‍රීතිය පෙන්වන්න
මිනිසුන් සහ සුරතල් සතුන් මියගිය විට
හඬන හැටි කියාදෙන්න
අතක් ස්පර්ශ කළ විට දැනෙන
නොතිත් හර්ෂය පෙන්වන්න
 
ඔවුන් වෙනුවෙන් සාමාන්‍ය දේ
ජීවමාන කරවන්න
එවිට ඔවුන්ට සුවිශේෂී දේවල්
ඉබේම පහල වනවා ඇත
 
පරිවර්තනය - හෙල්මලී ගුණතිලක
Translation of the poem 'Do not ask your children' by William Martin
දිනමිණ වසත් සුළඟ 02.11.2022

sketch- ink on paper

November 01, 2022

මළගම



ප්‍රියය
මා නික්ම ගිය දිනක
මල්මාලාවෙන් සරසන්න දොර පියස
මංගල්‍යයකට මෙන්

නිවෙස් වලින් පිටතට
කැඳවාගෙන විත් මිනිසුන්
නටන්න මාවත් දිගට

මනාලියක් සේ පේවී
මරණය පැමිණි විට
මගේ දීප්තිමත්ම ඇඳුම් අන්දවා
මා පිටත් කර යවන්න

අපේ අමුත්තන්ට
හිම කිරම සහ රෝස පෙති දී
සංග්‍රහ කරන්න

සොඳුර
හඬන්නට කාරණා නැත
ජීවිත කාලයක්ම බලා උන්නෙමි
මේතරම් සුන්දරත්වයක්
මගේ හුස්ම පැහැර ගන්නා තුරු

පැමිණියෙමි
ජීවත් වූයෙමි
ජීවිතය නම් මේ තරඟය
දිනා ගත්තෙමි
එනිසාම මා නික්ම ගිය දිනක
සැමරිය යුතුය
මා මරණය

පරිවර්තනය- හෙල්මලී ගුණතිලක
Translation of the poem ‘Funeral’ by Rupi Kaur


Photo by Vaibhav Nagare from Unsplash

Rupi Kaur ඉන්දියානු සම්භවයක් ඇති කැනේඩියානු කිවිඳියකි. කෙටි, බරැති කවි ලියන ඈ මෙතෙක් පළ කළ කවි පොත් හැම එකක්ම රසිකයන් අතර අතිශයින් ජනප්‍රිය වී තිබෙනවා. කවියට අමතරව රේඛා චිත්‍ර ඇඳීමටත් දක්ෂ Rupi ඇගේ පොත් ඇගේම චිත්‍රවලින් හැඩගන්වා තිබීම විශේෂත්වයක්.

ලන්ඩන් කවි, නොවැම්බර් කලාපය https://londonkavi.com/#10245

October 26, 2022

ඒ කුඩා සත්ත්වයා



Translation of the poem 'That Little Beast' by Mary Oliver
කවිය නම්
ඒ කුඩා සොඳුරු සත්ත්වයා
හිතුවක්කාරයෙකි

ඌ ඇපල් ප්‍රිය කළ යුතුයැයි
මා පතන වෙලාවට
ඌ ඉල්ලන්නේම රතු මස්

ඉවුරු තෙර නිස්කලංකව
ඇවිදයනු මට රිසිවිට
ඌ කැමති
ඇඳුම් උනා පනින්නයි දියඹට

සරලම වචන ගෙන
වැදගත්ම දෙයක්
කියනු මට රිසි විට
ඌ පටන්ගනී කෑ ගසන්නට
මුළු ශබ්ද කෝෂයත්
එහි සියලු රූපකත්

ස්තූති කථාවක් කර
සියල්ල පෙළගස්වා
නිමකරනු මට රිසිවිට
ඌ හිනැහෙමින්
තම බූල් පා හතරින්
කාමරය වටා නටමින්
චෝදනා කරයි මා සාහසික බවට

ඒත්,
මුවග රැඳී සිනාවෙන්
මා නුඹ ගැන සිතන විට නම්
ඌ නිහඬව වාඩිවී
කොට්ට අත නිකට යට තබාගෙන
සවන්දෙයි නිසලව

පරිවර්තනය - හෙල්මලී ගුණතිලක 
දිනමිණ වසත් සුළඟ 26.10.2022 

චිත්‍රය -කවිය පරිවර්තනය කළ ගමන්ම ළඟ තිබුණු Post it කොලයක ඇන්ද මගේ හිතේ මැවුණු 'කවිය නම් සත්ත්වයා' යි 🙂

October 22, 2022

එන්න!

හෙමින් අඩි තියමින්
ශාරදය එළඹෙයි
දෙව්දාර කෙල්ලන්
හිසේ මිහිදුම් පළඳි
තෙතබරිත කඳු බෑවුම්
රත් බිම් මලින් සැරසෙයි
එන්න ඇවිදින්නට
අතීතය තව තරුණයි!

කොපුලකින් පිසලූ 
වැහි දියක තෙත සලකුණ
දෙතොල මත ගිලිහුණු 
හාදුවක මුදු මිමිණුම 
එකින් එක එක්කර 
තනමි සැමරුම් මල් මිට 
එන්න ගෙනයන්නට 
නූපදින හෙට දිනයට 


watercolour pencils and ink on paper


October 19, 2022

අගුල් තිස් තුනක්



Translation of the poem '33 Locks' by Lang Leav

මේ නිසල, අලස නගරයට
මේ මුහුදුබඩ නිවසට
මා පැමිණ
දස වසකට ආසන්නය

මෙහි දොරවල් හයකි
ජනෙල් දාහතරකි
අගුල් තිස් තුනකි

නින්ද නොඑන රාත්‍රීන්වල
මා සිතින් එම අගුල් කරකවමි
ඇඳෙන් බැස
කවුළු වීදුරුවේ මුහුණ තබමි

කලක්, කිසිම කවුළුවක් නැති
කාමරයක විසුවෙමි
මා නිය අගින් සූරා
එහි සායම් වියැකූ තැන්
තවම දිස් වනවා ඇත

මම තවමත් ඇතැම්විට ඒ ගැන සිතමි
ඇතැම් රාත්‍රීන් වල
මගේ මනස
ඒ කාමරය වැනි යැයි දැනේ

පරිවර්තනය - හෙල්මලී ගුණතිලක 

දිනමිණ වසත් සුළඟ - 19.10.2022 

Photo- Unsplash
 


October 18, 2022

"පිහිතුඩෙන් ආදරේ ලීවේ"

මේ පෝස්ට් එක 'අමු' සින්දු කීපයක් ගැන. ගායකයාත් ඒවා හඳුන්වන්නේ අමු සින්දු කියලයි. You tube channel එකේ පවා තියෙන්නේ 'අමු music' කියලා.

අඩුම සංගීත භාණ්ඩ කීපයක් එක්ක අමුතුම පද රටාවකට, සංජීව් ලොන්ලියෙස් කියන ගායකයාගේ අනන්‍ය කටහඬින් ගැයෙන මේ සින්දු ගැන විස්තර කරනවාට වඩා හොඳම දේ අහන එක. මේ සින්දු වැඩිහරියක පද, සංගීතය, ගායනය තුනම ගායකයාගේමයි. 

මේ සින්දුවලට මීට වඩා ප්‍රසිද්ධියක් ලැබෙන්න ඕන කියලයි මගේ අදහස

(සමහර සින්දු මැද්දට තමන්ගේ පෞද්ගලික ව්‍යවහාරයේ යෙදුම් දාලා තියෙන එකට නම් මගේ ඒතරම් මනාපයක් නැහැ. ඊට අමතරව සමහර ඔරිජිනල් වීඩියෝ වල විෂුවල් එහෙමත් අන්තිමයි කියන එකත් කියන්න ඕන ඉතින්. ඒ සින්දු බලන්නේ නැතිව අහන්න හොඳයි!) 

Youtube channel 


October 12, 2022

විශ්වය පිළිබඳ න්‍යායන්

මා යම් යම් දේ
වෙනත් දෘෂ්ඨි කෝණයකින් 
දකින්නට උත්සාහ කරමිනි

මා ආහාරයට ගනිමින් සිටින
චොකලට් කැබලි සහිත, පීනට් බටර් තැවරූ
බනිස් ගෙඩියෙන් කොටසක්
මගේ බල්ලා ඉල්ලා සිටියි
 
බල්ලන්ට චොකලට් ඉතාමත් අගුණ බැවින්
ඌට එය දිය නොහැකි බව
මා දන්නා මුත්
ඌ ඒ බව නොදනී
 
අමනාපයෙන් මුහුණ දිගු කර ගනිමින්
ඌ සාලුවක් සේ
මගේ පාදය වටා එතෙන්නේ
පාන් කැබැල්ලෙන් ඉතා කුඩා කොටසක් හෝ
ඌට දෙන ලෙස
මට ඒත්තුගන්වන්නට මෙනි
 
මා ඊට යටත් නොවූ විට
ටික වෙලාවකින්
පියානෝව යට ඈත කෙළවරකට
ඌ යන්නේ
දුක්මුසුව, කළකිරීමෙනි
 
මා මගේ බල්ලාට සුදුසුම දේ
ගැන දන්නා අයුරින්ම
මේ විශ්වයත් මට සුදුසුම දේ
දන්නවා ඇතැයි සිතමි

මගේ මුළු ආත්මයෙන්ම යමක් පතද්දී
විශ්වය එය මට නොදී
තමන්ටම මෙලෙස කියාගනු ඇතැයි සිතමි
 
"පිස්සු කෙල්ල, එයා හිතනවා මේ තමයි එයාට වුවමනා දේ කියලා
ඒත් මේකෙන් කොයිතරම් වේදනාවක් ලැබේවිද කියලා එයා දන්නේ නැහැ.."

පරිවර්තනය- හෙල්මලී ගුණතිලක
 
Translation of the poem 'Theories about the Universe' by Blythe Baird

Digital painting using oil brush tools from touch pad

දිනමිණ - වසත් සුළඟ 12.10. 2022