November 23, 2024

Second chances

මේක අලුත් ඇරඹුම් ගැන කතාවක්.

මම යන එන මඟ තැනක අලුතින් කැෆේ එකක් විවෘත කළා. මුල ඉඳන්ම ඒක බොහොම සාරෙට පෙනුණා, මාත් ඉඳහිට ඒකට ගොඩ වැදුණා. පටන් ගනිද්දී මේ කැෆේ එක හැඩ කරන්න මල් පැල එක්ක පෝච්චි එහෙම තැන තැන තියලා තිබුණු බව මම දැක්කා. විසිතුරු පැල කියන්නේ මම කැමතිම මාතෘකාවක්. මගේ ළඟත් ඒවගේ පැල සෑහෙන්න ප්‍රමාණයක් තියෙන නිසා මේවාත් නිරායාසයෙන්ම මගේ ඇහැ ගැටුණා.

සති කීපයක් යද්දී කැෆේ එකේ කාර්ය බහුල බව නිසා අලුතින් ගෙනාව මල් පැල ගැන බලන්න ඒකෙ වැඩකරන අයට වෙලාවක් නැති බවත් මම දැක්කා. ඒ සමහර පැල වතුර ටිකක් වත් නැතිව වේලිලා කරවෙලා ගිහින් තියෙනවා දැක්කම මට දැනුණේ දුකක්.

මේ මල් පැල අතරේ තිබුණා magic bean කියන වර්ගයේ පැලයක්. මේකට මෙහෙම කියන්නේ ඒක ලොකු ඇඹරැල්ල ගෙඩියකින් මතුවුණු පැලයක් වගේ පේන නිසා. මගේ ළඟත් සාරෙට හැදුණු magic bean පෝච්චියක් ගෙදර තිබුණා. ඒත් කැෆේ එකේ magic bean පෝච්චිය නම් තිබුණේ බොහොම දුක්මුසු තත්ත්වයක. ඒක තියලා තිබුණෙත් ඉලෙක්ට්‍රික් සුප් මැෂිම ළඟ. වතුර නැතිව වේලිලා තිබුණු පැලයට සුප් මැෂිමෙන් තිස්සෙම රස්නේ හුමාලයත් වැදුණා. කැෆේ එකට යන හැම වතාවෙම මගේ ගෙදර තියෙන මල් පෝච්චිය සැපට වැඩෙන හැටිත් මෙතැන මේ පැලේ දුක් විඳින හැටිත් දැකලා මට හීල්ලුණා. කොහොමත් මල් පැල වලට ආදරේ මම මේවා දැක්කාට වෙන කිසි කෙනෙකුට මේ දේවල් notice වුණු බවක් පෙනුණේ නැහැ.

එක දවසක් මම කැෆේ එකට යද්දී ඒකෙ වැඩ කරන තරුණයා කුණු බෑග් එළියට අරගෙන යමින් හිටියා. ඒ ගෙනියන්න නියමිත කුණු අතරේ කොළ හැලුණු magic bean පෝච්චියත් තිබුණා.

"මේක වීසි කරන්නද හදන්නේ?" මම ඇහුවා

"ඔව් ඒක මැරිලානේ!" එයා සැහැල්ලුවෙන් උත්තර දුන්නා

ඒක අහලා මගේ පපුව පත්තු වුණා. අනේ අසරණ magic bean පැලේ!

"මට දෙන්න, වීසි කරන්න එපා!"මම හිතන්නත් කළින් ඒ වචන මගේ කටින් පැන්නා.

"ඉතින් ඒක මැරිලා නේ!"එයා පුදුමයෙන් කිව්වා.

"මට පුළුවන් එයාට පණ දෙන්න!"මම හිනාවෙලා කිව්වා. ඉන්පස්සේ කණාටු වෙලා තිබුණු පැලයත් එක්ක පෝච්චිය ගෙදර අරගෙන ආවා.

ගෙදර ගෙනැවිත් පෝච්චියත්, පසුත් මාරු කරලා, වතුර දාලා, ඉර එලිය වැටෙන තැනක තියලා මම ඒ පැලයට ආදරේ ටිකක් දුන්නා. ඒ වෙද්දී එකම එක කොළයක් වත් නැති නටුවක් හැටියටයි ඒ පැළය තිබුණේ. ඒ නටුවේ යන්තමට කොළ පාටක් තිබුණු බව විතරයි ඒකෙ ජීවී බවට ලකුණක් හැටියට පෙනුණේ. මේ මීට මාස හයකට කලින්. ඒ මාස හයම ඒ පැළය එහෙමම තිබුණා, මැරෙන්නෙත් නැතිව, හැබැයි ජීවත්වෙන බවට මීට වඩා ලොකු ලකුණකුත් නැතිව. මම එයාට දිගටම ආදරය දුන්නා- එයා දිගටම නිසොල්මන් ව ම හිටියා. "මට එයාට පණ දෙන්න පුළුවන්' කියලා පුරසාරම් දොඩලා ගෙනාවට ඇත්තටම මට ඒක කරන්න බැරි වෙයිද කියලාත් ඔය අතරේදී මට හිතුණා. ඒත් මම උත්සාහය අත් ඇරියේ නැහැ.

ඊයේ පෙරේදා දවසක හදිසියේම ඒ පැළය මේ විදිහට කොළ කීපයක් උපද්දලා තිබුණා! ඉතින් මාස හයකට පස්සේ එයා ජීවත් වෙන්න තීරණය කරලා. මගේ උත්සාහය සාර්ථක වුණු එක ගැන මට දැනුණේ නිමක් නැති සතුටක්.

අපේ ජීවිතත් සමහර වෙලාවට මෙහෙමයි නේද කියලා මට හිතුණා.

සමහර වෙලාවට අපි ඉන්නේ අපිට අහිතකර තැන් වල. එතැනදී අපේ කිසිම දියුණුවක්, වර්ධනයක් නොවී, අපිව ඩිංග ඩිංග විනාස වෙලා යනවා. සමහර වෙලාවට ඒ බව ඊට මැදිවෙලා ඉන්න අපට පේන්නේ නැහැ.

ඒත් අපිට ජීවිතයේ second chances හම්බවෙන වෙලාවල් තියෙනවා. එහෙම වෙලාවට අපට ආයෙත් දළු දාන්න අවස්ථාව තියෙනවා. හැබැයි ඊට කළින් අපට සම්පූර්ණයෙන්ම සුවපත් වෙන්න සෑහෙන්න කාලයක් ඕන වෙන්නත් පුළුවන්. සමහර දේවල් හදිසියට කලබලේට කරන්න බැහැ. එහෙම වෙලාවට පොඩ්ඩක් නවතින්න, හුස්මක් ගන්න, අලුත් බලාපොරොත්තු ඇති කරගන්න බය වෙන්න එපා. ආයෙත් දළු දාන කාලේ අත ළඟයි!

Once you choose hope, anything's possible- Christopher Reeve

~හෙල්මලී~

(මේ මගේ පරණ magic bean පෝච්චිය. දවසක අලුත් එකත් ඒ විදිහට වෙයි!)





November 20, 2024

ඔබේ සිතේ ඇඳේ නම්...

“සමුගැනීමක් රිදුම් දේ නම් එහි තේරුම ඔබ කිසිවෙකු සමඟ මැනවින් කාලය ගත කර ඇති බවයි”
කොතැනක හෝ මේ කියමන දුටුවෙමි
කුඩා මොහොතකට හෝ මා ඔබේ සිතේ ඇඳේ නම්,
ඉන් ඔබේ හදවත සැහැල්ලු වී දෙතොලග දයාබර සිනාවක් මැවෙනු ඇතැයි පතමි.
එසේ සිදු නොවේ නම්, මට සමා වන්න.


Atere Jr
පරිවර්තනය - හෙල්මලී ගුණතිලක


Digital art


November 11, 2024

රතු කුරුල්ලා







ඒ රතු කුරුල්ලා
වෙන කිසිවෙකුටවත් නොහැකි වූ ලෙස
තම පැහැයෙන් හාත්පස ගිනිලමින්
මුළු සීත කාලය පුරාම පැමිණියේය

ගේ කුරුල්ලන්ට මා කැමති බව සත්‍යයකි
ඒ දුඹුරු පැහැති කුඩා උන්
බොහොමයකි
උන් නිරතුරුවම කුසගින්නෙනි

මා නිරතුරුවම කුරුල්ලන්ට කෑම දෙන්නෙකි
දෙවියන්ට කුරුළු දරුවන් බොහොමයක් ඇති බව දනිමි
ඉන් හැමෙකෙක්ම එඩිතර නොවන බවත් දනිමි

නමුත්
කුමක් හෝ හේතුවකට
සමහර විට සීත ඍතුව බොහෝ දිගු වූ නිසා
නිරතුරුවම අහස කළු- නිලකින් වැසී තිබුණු නිසා
නැතිනම්
සමහර විට හදවත විවර වන තරමටම
හැකිලෙන නිසා

ඒ රතු කුරුල්ලා
වෙන කිසිවෙකුටවත් නොහැකි වූ ලෙස
තම පැහැයෙන් හාත්පස ගිනිලමින්
මුළු සීත කාලය පුරාම පැමිනීම ගැන
මම කෘතඥ වෙමි.

පරිවර්තනය - හෙල්මලී ගුණතිලක

Translation of the poem ‘Red Bird’ by Mary Oliver



Mary Oliver (1935-2019) ඇමෙරිකාවේ ඔහයෝ ප්‍රාන්තයේ උපත ලැබූ කිවිඳියකි. ස්වභාව ධර්මයේ සුන්දර බව කවියට කැටි කරගැනීමට මහත් සමත්කමක් දැක්වූ ඇය, කවි පොත් තිහක් පමණ පළ කර තිබේ. Mary Oliver කාව්‍යකරණය සඳහා පුලිට්සර් සම්මානය ඇතුළු සම්මාන රැසක් හිමි කරගෙන තිබේ.

digital art 
ලන්ඩන් කවි - නොවැම්බර් 2024 

November 07, 2024

ආත්මාර්ථකාමී යෝධයා

 

හැම හවසකම පාසැල ඇරී නිවෙස් වෙත යන අතරතුරේදී ළමුන් පිරිස යෝධයාගේ උයනේ සෙල්ලම් කරන්නට පුරුදු ව සිටියහ. 

එය සිනිඳු තණකොළ පිරුණු විශාල සොඳුරු උයනක් විය. පොළොවේ තැන තැන තාරුකා වැනි මල් විසිර තිබිණි. වසන්ත කාලයට ලා රෝස පැහැති මල් පිපෙන, සරත් කාලයට රසවත් ඵල දරන පීච් ගස් දුසිමක් ද එහි එක කෙළවරක විය. ගස්වල අතු පතරින් ඇසුණු කුරුලු ගී හඬ කෙතරම් මිහිරි වී ද යත්, ළමුන් වරින් වර තමන්ගේ සෙල්ලම් නවතා ඊට සවන් දෙනු පෙනිණි. “අපි කොයිතරම් සතුටින් ද?” ඔවුහු නිතරම එකිනෙකාට කියා ගත් හ.

නමුත් දිනක් යෝධයා ආපසු පැමිණියේ ය. ඔහුගේ මිතුරු කෝනිෂ් රාක්ෂයා බලන්නට ගොස් සිටි ඔහු, එහි සත් වසරක් නවාතැන්ගෙන හිඳ තිබිණි. වසර හතක් ගතවෙද්දී කතාකරන්නට තිබුණු සියල්ලම කියා හමාර ව තිබුණු බැවින් යෝධයාට යළිත් තමන්ගේ මාලිගය වෙත යන්නට සිත් පහළ වී තිබිණි. ඔහු නැවත එද්දී කුඩා ළමුන් ඔහුගේ උයනේ සෙල්ලම් කරන අයුරු දුර තියාම ඔහුට පෙනිණි. 

“මෙතැන මොකද කරන්නේ?” ඔහු රළු හඬකින් කෑ ගසද්දී ළමෝ පලා ගියහ. 

“මගේ උයන, මගේම උයනයි" යෝධයා තමන්ටම කියාගත්තේ ය. “ඒ බව ඕනෑම කෙනෙකුට තේරෙනවා. මෙතැන සෙල්ලම් කරන්න පුළුවන් මට විතරයි, වෙන කාටවත් බැහැ"

උයන වටා උස් තාප්පයක් ඉදිකළ යෝධයා එහි දැන්වීමක් ද එල්වී ය.  

‘අනවසරයෙන් ඇතුල්වීම තහනම්’

ඔහු ඉතාමත් ආත්මාර්ථකාමී යෝධයෙකි. 

අසරණ ළමුන්ට සෙල්ලම් කරන්නට තැනක් අහිමි විය. ඔවුන් මහපාරේ සෙල්ලම් කරන්නට උත්සාහ කළත් එහි තිබුණු දූවිලිත් ගල් බොරළු ත් නිසා එය ඉතා අප්රසන්න විය. පාසැල නිම වූ පසු ඔවුහු උස තාප්පය අසලින් ගමන් කරමින් ඇතුළත ගෙවත්ත ගැන කතා කරන්නට පුරුදු වූහ. 

“අපි එහේ කොයිතරම් සතුටින් හිටියාද?" ඔවුහු එකිනෙකාට කියා ගත් හ. 

වසන්තය උදා වූ විට මල් පිපී, කුරුලු පැටවුන් ඉගිලෙමින් වටපිටාව ඉතා අලංකාරව තිබිණි. ඒත් ආත්මාර්ථකාමී යෝධයාගේ උයනේ පමණක් නොවෙනස් ව දක්නට ලැබුණේ ශීත කාලයයි. එහි ළමුන් නොසිටි නිසා කුරුල්ලන් ගී ගැයීමට වෙහෙසුණේ නැති අතර ගස් වලට මල් පුබුදුවන්නට අමතක විය. වරක් එක මලක් පොළොවෙන් හිස ඔසවද්දී යෝධයාගේ දැන්වීම් පුවරුව නෙත ගැටී, ළමුන් ගැන ඇති වූ මහත් අනුකම්පාවෙන් නැවතත් පොළොව යටට ගොස් නිදන්නට විය. මේ වෙනස ගැන සතුටු වූයේ හිම ත් තුහින ත් පමණි. ‘වසන්තයට මේ උයන අමතක වෙලා!’ ඔවුහු ප්රීති ඝෝෂා කළ හ. ‘දැන් අපිට අවුරුද්ද පුරාම මෙතැන ඉන්න පුළුවන්'. හිම ඇගේ විසල් ශ්වේත ලෝගුවෙන් උයනම වසා ගත් අතර තුහින උයනේ ගස් සියල්ලම රිදී පාටින් පාට කළේ ය. ඉනික්බිති ඔවුහු ඔවුන්ගේ මිතුරු උතුරු සුළඟට එහි නවතින්නට ඇරයුම් කළ හ. උණුහුම් ලොම් කබා ඇඟලාගෙන ආ උතුරු සුළඟ, දවස පුරාම ගෙරවිලි නඟමින් උයන වටා දිව යන්නටත්, මාළිගාවේ දුම් කවුළු කඩා දමන්නට උත්සාහ කරන්නටත් විය. “මේක බොහොම ලස්සන තැනක්" ඔහු කීය. “අපි හිම වැස්සටත් ඇවිල්ලා යන්න එන්න කියමු" ඉතින් ඒ ආරාධනාවෙන් උයනට පැමිණි හිම වැස්ස අළු පැහැති ඇඳුම් ආයිත්තම් ඇඟලා සිටි අතර ඔහුගේ හුස්මත් හිම මෙන් සීතල විය. හැම දවසකම පැය තුන හතරක් තිස්සේ මාළිගාවේ වහලය මත රැඟුම් පෑ ඔහු එහි උළු කැට විශාල ප්රමාණයක් බිඳ දැමුවේය.  

“මට තේරෙන්නේ නැහැ මේ සැරේ වසන්තය ඇයි මේ තරම් පරක්කු කියලා" තමන්ගේ සීතල අඳුරු උයන දෙස මාළිගාවේ කවුළුවකින් බලා සිටි ආත්මාර්ථකාමී යෝධයා තමන්ටම කියාගත්තේ ය. “ඉක්මණටම දේශගුණයේ වෙනසක් වුණොත් හොඳයි"

ඒත් වසන්තයවත්, ගිම්හානයවත් උයනට ආවේම නැත. සරත් කාලය අනෙත් හැම ගෙවත්තකටම රසවත් ඵල ලබාදුන්නත් යෝධයාට නම් කිසිවක් ම නොදුන්නේය. “ඔහු ආත්මාර්ථකාමී වැඩියි!’ සරත් කාලය ප්රකාශ කර තිබිණි. ඒනිසා යෝධයාගේ උයනේ හිම ත්, තුහින ත්, හිම වැස්ස ත්, උතුරු සුළඟ ත් පමණක් ගස් අතර රැඟුම් රඟමින් පසු වූහ. 

එක් උදෑසනක යෝධයා නිදි ඇඳේ හිඳිද්දී අපූරු සංගීතයක් කණ වැකිණි. එය කෙතරම් මිහිරි ද යත් ඔහුට මුලදී සිතුණේ රජතුමාගේ සංගීත කණ්ඩායම උයන අසලින් ගමන් කරනවා විය හැකි බවයි. ඒත් ඒ හඬ ඔහුගේ කවුළුව අසල ගී ගයමින් උන් පුංචි කුරුල්ලෙකුගේ බව ඔහු දුටුවේ පසුව ය. යෝධයා ට කලකින් කුරුලු ගීයක් ඇසී නොතිබුණු නිසා එය ලොව ඇති මිහිරිම තනුව බව ඔහුට සිතිණි. එවිටම වහල මත හිම වැස්සේ දැඟලුම නැවතුණු අතර උතුරු සුලඟේ ගෙරවිල්ලද අඩු විය. කවුළුව අතරින් මන පිනවන මල් සුවඳක්ද ගලා එන්නට විය. “වසන්තය ඇවිල්ලා වගේ!” යැයි කෑගසමින් යෝධයා ඇඳෙන් බිමට පැන කවුළුවෙන් එබී බැලුවේ ය. 

ඔහු දුටුවේ කුමක් ද?

තාප්පයේ සිදුරකින් ළමුන් උයනට රහසින් ඇතුළු වී තිබිණි. ඔවුන් සිටියේ ගස් වල අතුපතර වාඩිගෙන ය. බැලු බැලූ අත හැම ගසකම කුඩා දරුවෙක් විය. ළමුන් ආපසු පැමිණීම ගැන ගස් කොයිතරම් සතුටු වී ද යත් ඒවා තම අතු මලින් පුරවා තාලයට සොලවමින් විය. කුරුල්ලන් ප්රමෝදයෙන් ගී ගයමින් පියාඹමින් සිටි අතර  මල් තණ බිස්සෙන්  හිස්  ඔසවා සිනාසෙමින් පසු විය. එහෙත් මේ සොඳුරු දසුන් පිරි උයනේ එක් කෙළවරක පමණක් ශීත කාලය තවමත් පෙනෙන්නට තිබිණි. උයනේ ඈත මුල්ලක කුඩා දරුවෙක් ගසකට නැග ගනු නොහැකිව හඬමින් පසු විය. “නගින්න දරුවෝ නගින්න!’ යැයි උනන්දු කරමින් ගස තම අතු පහත් කළ නමුත් දරුවා ඊට නගින්නට කුඩා වැඩි බවක් පෙනුණි. 

මෙය බලා සිටි යෝධයාගේ පපුව උණු විය. “මම කොයිතරම් ආත්මාර්ථකාමී විදිහටද වැඩ කරලා තියෙන්නේ" ඔහු කීය. “දැන් මම දන්නවා ඇයි වසන්තය මගේ උයනට ආවේ නැත්තේ ඇයි කියලා. මම අර පුංචි දරුවා ව ගහ මුදුනින් තියනවා. ඊටපස්සේ තාප්පය කඩා දානවා. මගේ උයන හැමදාටම පුංචි ළමයින්ට සෙල්ලම් උයනක් වෙන්න ඕන” ඔහු මෙතක් කල් කළ දේ ගැන ඔහුට මහත් පසු තැවිල්ලක් දැනෙමින් තිබිණි. 

ඉතින් ඔහු හෙමින් සීරුවේ මාළිගාවේ බිම් මහලට ගොස් එහි ඉදිරිපස දොර විවර කර උයනට පා තැබුවේය. ඒත් ඔහු ව දුටු සැණින් උයනේ සෙල්ලම් කරමින් සිටි ළමුන් රංචුවම බියෙන් පැන දිවූහ. ඒ සමඟම උයන යළි වරක් ශීත කාලයේ ගිලුනි. උයනේ කෙළවර හඬමින් සිටි පුංචි දරුවා පමණක් උයනෙන් පලා නොගියේ ඔහුගේ දෑසේ පිරී තිබුණු කඳුළු නිසා ඔහු යෝධයාව නොදුටු හෙයිනි. යෝධයා හෙමින් සීරුවේ ඔහු ළඟට ගොස් ඔහුව ඔසවා ගසේ අත්තක් මතින් තැබුවේය. එසැණින් ගස පුරා මල් පිරී ඉතිරුණු අතර කුරුල්ලන් ගී ගැයීමට ඒ වෙත රොක්විය. පුංචි දරුවා යෝධයාගේ ගෙල වටා දෑත යවා ඔහුට හාදුවක් දුන්නේය. යෝධයා නපුරු නැති බව දුටු සෙසු ළමුන් ද දිව ආ අතර ඔවුන් සමඟම වසන්තයත් යළි උයන වෙත එළඹිණි. 

‘ළමයිනේ, දැන් මේ උයන උඹලාගේ’ කී යෝධයා විශාල පොරොවක් ගෙන උයන වටා තිබුණු තාප්පය කඩා බිඳ දැම්මේය. මධ්යහනයේ නගරය වෙත ගොස් ආපසු එමින් සිටි ගම්වැසියන් දුටුවේ යෝධයා ඉතාමත් අලංකාර උයනක තම දරුවන් හා සෙල්ලම් කරන දසුනයි. දවස පුරාම මෙලෙස සෙල්ලම් කළ ළමුන් සවස් වෙද්දී යෝධයා වෙත ආවේ ඔවුන් නිවෙස් වෙත යන බව කියා සමු ගැනීමට යි. 

“කෝ උඹලාගේ පුංචි යාළුවා?” යෝධයා ඇසීය. “අර මම ගහට නගින්න උදවු කළ ළමයා?” ඒ කුඩා දරුවාට යෝධයා වැඩියෙන්ම ආදරය කළේ ඔහු යෝධයාව වැළඳගෙන හාදුවක් දුන් නිසා ය. 

“අපි දන්නේ නැහැ" ළමෝ කීහ. “එයා යන්න ගිහින් වගෙයි"

“එයාට කියන්න හෙට මතක ඇතිව ආයෙත් එන්න කියලා" යෝධයා කීවේ ය. ඒත් ඒ ළමයා ව තමන් නොහඳුනන බවත්, ඔහු වෙසෙන තැනක් නොදන්නා බවත්, ඉන් පෙර ඔහුව කිසි දවසක දැක නැති බවත් ළමුන් කී විට යෝධයාට මහත් ශෝකයක් දැනිණි. 

හැම දිනකම පාසැල හමාර වූ පසු ළමෝ පිරිස යෝධයා හා සෙල්ලම් කරන්නට පැමිණියහ. ඒත් යෝධයා ආදරය කළ කුඩා පිරිමි ළමයා නම් යළි කෙදිනකවත් දකින්නට ලැබුණේ නැත. යෝධයා ළමුන් හැම දෙනාටම කරුණාව පෑ නමුත් ඔහුගේ පළවෙනිම පුංචි යාළුවා යළි දකින්නට ඔහු මඟ බලා සිටියේ ය. යෝධයා නිතර ඔහු ගැන දෙඩූ අතර “අනේ ඔහුව දකින්නට ඇත්නම්” යැයි තැවුනේ ය. 

මෙලෙස අවුරුදු ගණනක් ගතවෙද්දී යෝධයා කෙමෙන් වයෝවෘද්ධ විය.  ඔහුට දැන් දැන් ළමුන් හා සෙල්ලම් කරන්නට සවිය තිබුණේ නැත. ඒ වෙනුවට හාන්සි පුටුවක වැතිරී ළමුන් සෙල්ලම් කරන අයුරු නරඹමින්, උයනේ විසිතුරු බලමින් ඔහු කාලය ගත කළේ ය. “මගේ උයනේ කොයිතරම් සුන්දර මල් වර්ග තියෙනවාද" ඔහු කීය. “ඒත් ලස්සනම මල් වර්ගය තමයි පුංචි ළමයි"

ශීත කාලයේ දිනක් යෝධයා තම කවුළුවෙන් පිටත බලා සිටියේ ය. ඔහු ඒ වෙද්දී ශීත කාලයට වෛර නොකළේ එය වසන්තය නිදා උන් කාලයත්, මල් විවේක ගන්නා කාලයත් බව දැන සිටි නිසා ය. 

උයනේ කෙළවර දුටු දෙයක් දෙස  ඔහු හිටිහැටියේ ම යළිත් බැලුවේ පුදුමයෙන් දෑස පිසලමිනි. එතැන අපූරු දසුනක් මැවී තිබිණි. උයනේ ඈතම කෙලවරේ ගසක් සුදු පැහැ මලින් පිරී තිබිණි. ඒ ගසේ අතු රන් පැහැයෙන් බැබලුණු අතර ඒවා රිදී ඵල වලින් බර ව තිබිණි. ඒ ගස යට යෝධයා ආදරය කළ කුඩා දරුවා දකිනු හැකි විය. 

යෝධයා පහළ මාලයටත්, උයනටත් දිව ගියේ ඉතා සතුටිනි. ඔහු වහා වහා තණ පිටිය හරහා දිව ගොස් කුඩා දරුවා අසලට ගියේ ය. එහෙත් දරුවාට ළං වෙද්දී යෝධයාගේ වත කේන්තියෙන් රත් පැහැ විය. 

“කවුද ඔබට තුවාල කළේ?” ඔහු කෑගෑවේය. 

ඒ, කුඩා දරුවාගේ දෙඅත්ලේත් දෙපයේත් ඇණ ගැසූ සලකුණු පෙනුණු නිසා ය. 

“ඔබට අත තියන්නට කිට්ටු වුණේ කවුද?” යෝධයා කේන්තියෙන් පිපිරී ය. “මට නම කියන්න! මම මගේ කඩුව අරගෙන ගිහින් ඔහුව මරලා දානවා"

“එපා” කුඩා දරුවා පිළිතුරු දුන්නේ ය. “මේ ආදරය වෙනුවෙන් ලද තුවාල"

යෝධයාට දරුවාගේ අමුතු ගාම්භීර බවක් හදිසියේ දැනිණි. 

“ඔබ කවුද?” ඔහු ඇසුවේ දරුවා ළඟ දණින් වැටෙමිනි.

දරුවා යෝධයා වෙත සිනාවක් පෑවේ ය. 

“ඉස්සර දවසක ඔබ මට ඔබේ උයනේ සෙල්ලම් කරන්නට ඉඩ දුන්නා. අද ඔබ මගේ උයන ට යන්න එන්න. මගේ උයන පාරාදීසය යි" 

එදා හවස ළමුන් පිරිස උයනට දිව ආ විට දුටුවේ යෝධයා ගසක් යට වැතිරී මිය ගොස් සිටි ආකාරය යි. ඔහුගේ සිරුර සුදු මල් පෙති වලින් වැසී තිබිණි.   


Translation of the story ‘The Selfish Giant’ by Oscar Wilde

පරිවර්තනය- හෙල්මලී ගුණතිලක 


දිනමිණ වසත් සුළඟ අතිරේකය - 07.11.2024 

Picture generated by Canva AI

පසු සටහන 

දිනමිණ පත්තරේ වසත් සුළඟ අතිරේකය ආයෙමත් පටන් අරගෙන කියලා දැනගැනීම ලොකු සතුටක්. මේ ආරංචිය කියලා ආයෙත් නිර්මාණ යොමු කරන්න මාව උනන්දු කරන කාංචනා කරුණාමුනි මිතුරියටත්, ඒ පිටුව හැඩ වැඩ ඇතිව ඉදිරිපත් කරන 'නිර්මාණ එවන්න එවන්න!' කියලා බලකරන රජිත බස්නායක සොයුරාටත් මගේ ප්‍රණාමය! 


November 01, 2024

ගෙදර හැදුණු කොටියා



මගේ සීයාට තිමති නම් කොටි පැටියා හමු වී තිබුණේ දෙහ්රා ප්‍රදේශයට කිට්ටුවෙන් ඇති ටෙරායි කැලෑවට දඩයමේ ගිය අවස්ථාවකදී ය.

සීයා දඩයක්කාරයෙකු නොවුණත් ඒ අවට වනාන්තර සහ කඳු ප්‍රදේශ ගැන ඔහුට මනා අවබෝධයක් තිබුණු බැවින් දිල්ලියේ සිට පැමිණි ප්‍රභූ පිරිසකගේ මේ දඩයම් ගමනට සම්බන්ධ වන සේ ඔහුට ද ආරාධනා කර තිබිණි. ඔහුට පැවරුණු රාජකාරි නම් ඒ ප්‍රදේශයේ භු විෂමතා ගැන ඔවුන්ට උපදෙස් දීමත්, හදිසියේවත් ඔවුන්ට කොටියෙකු හමුවුවහොත් ඌ ව වෙඩික්කරුවන් වෙතට පැන්නීම සඳහා පත් කර සිටි කණ්ඩායමට මඟ කීමත් ය.

මේ දඩයම්කරුවන්ගේ කඳවුර පවා මහත් සුඛෝපභෝගී මට්ටමින් පැවතිණි. එහි විශාල කූඩාරම් හතක් (එක වෙඩික්කරුවෙකුට එක බැගින්), භෝජන කටයුතු සඳහා කූඩාරමක්, සහ සේවක කූඩාරම් කීපයක් විය. මේ දින කීපයේදී ඔවුන්ට ලැබුණු රාත්‍රී ආහාර වේල පවා ඉතා හොඳ මට්ටමේ පැවතුණු බව සීයා පසුව කීවේය. මහා වනය මැද කුඩාරමක උණු වතුරෙන් අත සේදීමට කෝප්ප, උණුසුම් කරන ලද පිඟන්, කොටස් හත අටකින් යුතු කෑම වේලක් සහිත භෝජන සංග්‍රහයක් නිතර දක්නට නොලැබෙන බව ඔහුගේ අදහස විය. නමුත් මෙවැනි ප්‍රභූවරුන් බලයේ සිටි කාලයේ දේවල් සිදු වූයේ එලෙසිනි. මීට අමතරව මේ දඩයම් කණ්ඩායමේ අලි ඇතුන් පහලවක් ද විය. මින් අලි හතර දෙනෙකු මත ප්‍රභූන් වෙනුවෙන් ආසන පනවා තිබුණු අතර සෙසු සතුන් පුහුණු කර තිබුණේ ගොදුර දඩයම් කණ්ඩායම වෙතට පලවා හැරීමටයි.

මේ වතාවේදී කණ්ඩායමට කොටියෙකු දකින්නටවත්, වෙනත් කිසි සතෙකු දඩයම් කිරීමටවත් අවස්ථාවක් ලැබුණේ නැත. නමුත් ඔවුහු මුව රංචුවක්, මොණරුන් සහ වල් ඌරන් දුටුවහ. ඔවුන් කොටියෙකු දැකීමේ අදහස අත්හැර නරින්ට වෙඩි තබන්නට පටන් ගත් විට මගේ සීයා ඒ කණ්ඩායමෙන් මඳක් ඉවත් ව කැලය මැඳින් වැටුණු අඩි පාරක් ඔස්සේ ඉන් තරමක් ඔබ්බට ඇවිද ගොස් ඇත. මෙසේ යද්දී ඔහු නුග ගසක මුල් අතර සැඟවී සිටි අඩි එකහමාරක පමණ කුඩා කොටි පැටවෙක් දුටුවේය. සීයා ඌ ව තමන් ළඟ තබාගෙන හිඳ ඊට පසුදා දඩයම් කඳවුර අවසන් වූ පසු ඌ ව ගෙදර ගෙන ආවේය. ඒ දඩයම් කණ්ඩායමෙන් කිසිවෙකුට කිසිම සතෙකු මරා ගැනීමට හෝ මෙසේ පණ පිටින් අල්ලා ගැනීමට හෝ නොහැකි වූ අතර මෙවැනි වික්‍රමයක් කර තිබුණේ සීයා පමණි.

ඒ කුඩා කොටි පැටවාට තිමති යන නම දුන්නේ මගේ අත්තම්මා ය. මුලදී ඌ තනිකරම දැඩි වූයේ අපගේ කෝකියා වන මහමුද් ඌට දුන් කිරි වලිනි. නමුත් නොබෝ දිනකින් ඌට ඒ කිරි දිරවන්නට අපහසු බවක් පෙනුණු බැවින් උගේ කෑම වේල අමු එළු මස් සහ මෝර තෙල් වලට මාරු විය. තවත් කල් ගත වෙද්දී ඌට ලැබුණු පරෙවි සහ හා මස් ගැන ඌ වඩාත් කැමැත්තක් පෙන්වීය.

තිමති ට සගයන් දෙදෙනෙකු විය. ටොටෝ නම් වඳුරා කුඩා කොටි පැටවාගේ වලිගය ඇද ඌ ට සරදම් කිරීමට තරම් නිර්භීත වූ අතර තිමති ඉන් කුපිත වූ විට ටොටෝ ජනෙල් රෙදි දිගේ නැග සැඟවිණි. මීට අමතරව සීයා පාරෙන් සොයාගත් කුඩා බලු පැටවෙකු ද මේ සමාගමට අයත් විය.

මුලදී තිමති බලු පැටවාට බෙහෙවින් බිය වූ අතර ඌ ළඟට එද්දී තිමති විසුළු සහගත ලෙස ඌ ට තම විශාල පා වනා ඈතට දුව ගොස් සැඟවිණි. එහෙත් ටික කලක් යද්දී උන් දෙදෙනා බෙහෙවින් මිතුරු වූ අතර බලු පැටවාට තම පිට උඩ නිදා ගැනීමටද කොටි පැටවා ඉඩ දුන්නේ ය.

තමන් සමඟ සෙල්ලම් කිරීමට සුදානම් ඕනෑම කෙනෙකු වෙත කුරුමානම් ඇල්ලීම තිමති ගේ ප්‍රියතම විනෝද ක්‍රීඩාවක් විය. එකල මම සීයාගේ ගෙදර නතර වන්නට ආ විට මේ ක්‍රියාව සඳහා මා කොටියාගේ ප්රියතමයෙකු විය. එවන් අවස්ථාවලදී ඌ තම දිලිසෙන දෑසේ කපටි බැල්මකින් යුතුව, පහත් වී බඩගාගෙන මෙන් ක්‍රම ක්‍රමයෙන් මා අසලට විත්, මගේ දෙපා වෙත පැන, උඩුකුරු ව වැතිරී මහත් ප්‍රීතියෙන් පා ගසමින් මගේ වළලුකර සපන බවක් පෙන්වයි.

මේ වෙද්දී තිමති හොඳින් වැඩුණු බල්ලෙකුගේ තරම විය. මා ඌ ව ඇවිදින්නට රැගෙන යද්දී ගමේ මිනිස්සු අප ව මඟ හැර යාමට උත්සුක වූහ. මෙවැනි ගමන් වලදී තිමති දම්වැල අදිද්දී මට ඌව පාලනය කර ගැනීම පහසු වූයේ නැත. නිවසේ උගේ ප්‍රියතම තැන විසිත්ත කාමරය වූ අතර, එහි වූ දිග සෝපාවේ මහත් තේජසින් යුතුව වැතිර හිඳිමින්, තමන් ව එතැනින් එළවීමට තැත් කරන අයට ගොරවමින් කාලය ගෙවන්නට ඌ ප්‍රිය කළේ ය.

තිමති ට ඉතා පිරිසිදු ගති පැවතුම් තිබිණි. ඌ බළලෙකු මෙන් තම ඉදිරි ගාත් වලින් මුහුණ සේදුවේය. රාත්‍රියේදී කෝකියාගේ කාමරයේ නිදා ගත් ඌ හැම උදෑසනකම ඉන් පිටතට යවන මොහොත එනතුරු බලා සිටියේ ප්‍රීතිමත් නොඉවසිල්ලකිනි.

“ඔහොම යද්දී දවසක උදේ බලද්දී තිමති මහමුද් ගේ ඇඳ උඩ ඉඳීවි. මහමුද් ගේ ඇඳුම්, සපත්තු විසිරිලා තියේවි, ඒත් මහමුද් නම් දකින්න නැතිවෙයි!” අත්තම්මා අනාවැකි පවසන ස්වරයෙන් නිතර කීවාය. එහෙත් ඇත්තටම නම් එවැන්නක් සිදු වූයේ නැත. තිමති ට සය මසක් පමණ වයසේදී ඌ තුළ යම් වෙනසක් දක්නට වූ අතර ඌ එන්න එන්නම මිත්‍රශීලී බවින් අඩු විය. මා ඌ ව ඇවිදින්නට ගෙන යද්දී දිවගොස් කාගේ හෝ සුරතල් පෙකිනීස් බල්ලෙකුට හෝ බළලෙකුට කුරුමානම් අල්ලන්නට උත්සාහ කිරීම් වැඩි වනු පෙනිණි. ඇතැම් රාත්‍රී කාලවලදී අපට කුකුළු කූඩුව වෙතින් බියපත් කෑගැසීම් ඇසුණු අතර ඊට පසු දිනයේ බරාඳය පුරාවට කුකුල් පිහාටු විසිරී තිබිණි. මේ හැම දෙයක්ම නිසා තිමති ව නිරතුරුව ගැට ගසා තැබීමට සිදුවිය. අන්තිමේදී ඌ මරණීය අදහසකින් යුතුව මහමුද් වෙත කුරුමානම් පාන බවක් පෙනෙන්නට වූ විට තිමති ව සත්වෝද්‍යානයකට මාරු කිරීමට කාලය එළැඹ ඇති බව සීයා තීරණය කළේ ය.

කිට්ටුම සත්වෝද්‍යානය තිබුණේ සැතපුම් දෙසීයක් එපිටින් ලක්නව් ප්‍රදේශයේ ය. සීයා තිමති ට සහ තමන්ට දුම්රියේ පළමු පන්තියේ මැදිරියක් වෙන් කරවා ගත්තේ ඔවුන් යන දුම්රිය මැදිරියක යාමට වෙන කිසිවෙකු අකමැති වූ බැවිනි. මෙලෙස තිමති ව ලක්නව් වෙත රැගෙන යනු ලැබුණු අතර සත්වෝද්‍යාන පාලකයෝ ද හොඳින් කෑම ලබා වැඩුණු, සෑහෙන තරමේ හොඳ හැසිරීමක් ඇති කොටියෙකු තෑගි ලබන්නට සතුටු වූහ.

මීට මාස හයකට පමණ පසු අත්තම්මාත් සීයාත් ලක්නව් වෙත නෑදෑ ගමනක් ගොස් තිබිණි. මේ අවස්ථාවෙන් ප්‍රයෝජන ගෙන සීයා එහි සත්වෝද්‍යානයට ගොස් තිමති ගේ සැප දුක් විමසන්නට තීරණය කළේ ය. මේ ගමනට මා එක් වූයේ නැතත් ඔවුන් ආපිට දෙහ්රා වෙත පැමිණි පසු මට ඒ ගැන සියලුම විස්තර ආරංචි විය.

සත්වෝද්‍යානයට ගිය පසු සීයා කෙලින්ම තිමති රැඳවූ කූඩුව වෙත ගොස් ඇත. මේ වෙද්දී වැඩිහිටි තරමට වැඩී, අලංකාර ඉරි සලකුණු සහිතව සිටි තිමති , එදින සිට ඇත්තේ තම කූඩුවේ කෙළවරක ගුලි වී හිඳිමිනි. .

“හලෝ තිමති !” කී සීයා, කූඩුව වටා වූ යකඩ වැට පහසුවෙන් තරණය කර කූඩුව වෙත ගොස් එහි කූරු අතරින් දෑත දමා ඇත. කොටියා තමන් වෙත පැමිණි විට සීයා උගේ හිස දෑතින්ම බදාගෙන අතගාන්නට පටන්ගෙන තිබේ. හිස අත ගාමින්, දෙකන් කිතිකවමින් ඉන්නා විටදී කොටියා ගොරවන්නට උත්සාහ කළ විට සීයා උගේ මුවට අතුල් පහරක් දී ඇත්තේ පෙර පුරුදු ලෙසිණි.

නොබෝ වෙලාවකින් තිමති සීයාගේ දෑත ලෙවකන්නට පටන්ගෙන ඇතත් යාබද කූඩුවේ සිටි ව්‍යාඝ්‍රයා වරින් වර කූඩු දෙක අතර මායිමට පනින්නට වූ බැවින් ඒ හැම වාරයකම ඌ බිය වී සීයා වෙතින් ඉවත් වී තිබේ. සීයා මේ ව්‍යාඝ්‍රයාට තරවටු කර එලවා දැමූ විට තිමති නැවතත් ඔහු වෙත පැමිණයත් ව්‍යඝ්‍රයාගේ බාධා කිරීම වරින් වර සිදු වූ බැවින් තිමති වැඩි වෙලාවක් ගත කර ඇත්තේ තම කූඩුවේ කෙළවරක බියෙන් ඇකිලෙමිනි.

මේ වෙද්දී මිනිසෙකුගේ සහ කොටියෙකුගේ මේ සොඳුරු මුණගැසීම දකින්නට නරඹන්නන් කිහිප දෙනෙකු රැස් වී තිබිණි. සෙනඟ අතරින් මතු වූ සත්වෝද්‍යාන සේවකයෙකු සීයා වෙත පැමිණ ඔහු කුමක් කරන්නේදැයි විමසා ඇත.

“මම මේ තිමති එක්ක කතා කරනවා,” සීයා කියා ඇත. “මම මෙයාව මීට මාස හයකට කළින් මෙතැනට භාර දෙද්දී තමුන් හිටියේ නැද්ද?”

“මම මෙහෙ වැඩට ඇවිත් ඒ තරම් කල් නැහැ,” පුදුමයට පත් වූ සේවකයාගේ පිළිතුර විය. “කරුණාකරලා ඔය දෙන්නා දිගටම කතාකරන්න. මට නම් ඌව කවදාවත් අල්ලන්න බැරි වුණා, ඌ හැමදාම හරි කේන්තියෙන් ඉන්නේ.”

“මෙයාව වෙන තැනකට නොදාන්නේ ඇයි?”සීයා අසා ඇත. “මේ එහා පැත්තෙ ඉන්න ව්‍යාඝ්‍රයා මෙයාව නිතරම බය කරනවා. මම ගිහින් සුපරින්ටෙන්ඩන්ට් හම්බවෙලා කතා කරන්නම්.”

මෙසේ පවසා සත්වෝද්‍යානයේ සුපරින්ටෙන්ඩන්ට් සොයා ගිය සීයාට ආරංචි වී ඇත්තේ ඔහු එදා වේලාසනින් පිටව ගොස් ඇති බවයි. එබැවින් සත්වෝද්‍යානය තුළ ටික වෙලාවක් ඇවිදිමින් ගත කළ සීයා නැවතත් තිමති ගේ කූඩුව වෙත ගොස් ඇත්තේ උගෙන් සමුගැනීමට යි. ඒ වෙද්දී ඇඳිරි වැටෙමින් තිබිණ.

නැවත වරක් කූඩුවේ කූරු අතරින් තිමති ව අත ගාමින්, ඌ ගොරවද්දී අතුල් පහර දෙමින් විනාඩි පහක් පමණ ගත කරද්දී තවත් සත්වෝද්‍යාන සේවකයෙකු බියෙන් මෙන් තමන් දෙස බලා සිටින බව සීයා දැක තිබේ. මොහු මීට සය මසකට පෙර තමන් තිමති ව එහි භාර දීමට පැමිණි විට සිටි සේවකයන්ගෙන් කෙනෙකු බව සීයා හඳුනාගෙන ඇත.

“ඔහෙට නම් මාව මතක ඇති,” සීයා කීවේය. “තිමති ව මේ මෝඩ ව්‍යාඝ්‍රයා ගෙන් වෙන් කරලා වෙන කූඩුවකට මාරු කරන්නේ නැත්තේ ඇයි?”

“ඒත් - සර්-” සේවකයා ගොත ගසන්නට විය. “මේ සර්ගේ කොටියා නෙමෙයි.”

“හරි හරි මම දන්නවා,” සීයා නොරිස්සුමෙන් කීවේය. “මම දන්නවා දැන් මූ මගේ නෙමෙයි කියලා. ඒත් අඩු ගානේ මගේ යෝජනාවට කන් දෙන්න ඔහෙලාට පුළුවන් නේ.”

“මට සර් ගේ කොටියාව හොඳට මතකයි,” එවිට සේවකයා කීවේය. “ඌ මීට මාස දෙකකට කළින් මළා.”

“මැරුණා!”

“ඔව් සර්, නිවුමෝනියාව හැදිලා මළේ. මේ ඉන්න කොටියා අර කඳුකර පැත්තෙන් අල්ලාගෙන ආවේ ගිය මාසේ, ඌ හරිම භයානක සතෙක් සර්!”

මෙය අසා සීයා නිරුත්තර විය. මේ වෙද්දීත් කූඩුවේ වූ කොටියා වැඩෙන උනන්දුවකින් ඔහුගේ අත ලෙවකමින් පසුවී ඇත. සීයා ඉතාමත් සෙමින් ඒ වෙතින් තම අත මුදාගෙන පිටතට ගෙන ඇත. කූඩුව තුළ වූ කොටියාගේ මුව සමීපයට එහි කූරු වලට මෙපිටින් තම මුහුණ ලං කළ සීයා, ‘සුබ රාත්‍රියක් තිමති ’ යැයි කියා, සේවකයා වෙත රවා බලා, ඉක්මන් ගමණින් සත්වෝද්‍යානයෙන් පිටවී ගොස් තිබේ.



Translation of the Short Story ‘A Tiger in the House’ by Ruskin Bond
පරිවර්තනය- හෙල්මලී ගුණතිලක  

සිසිල සඟරාව - නොවැම්ර්  2024 කලාපය 

(සිසිල සඟරාව නිව් සවුත් වේල්ස් හි සිංහල සංස්කෘතික හමුවේ ලේඛක සංසදයේ ප්‍රකාශනයකි)

Picture generated by Canva AI



October 21, 2024

"එය වසන්තය නොවේ එකමෙක මලක් බව දැනී"

කාලෙකින් ලස්සන සින්දුවක් අහන්න ලැබුණා. visual එක වෙනමත්, වචන වෙනමත්, දෙකම එකටත් රස විඳින්න පුළුවන් නිර්මාණයක්.



ඔබ ඇවිත් ගිය මගක පියවර ළකුණු නොසොයමි
තව දුරක් එක්ව යන්නට බැරි කරුණු සොයනෙමි
එය වසන්තය නොවේ එකමෙක මලක් බව දැනී
යළි මතක නැති නොවන ලෙස මම සුවඳ විඳගමි...

රළ බිඳෙයි හෙටත් වෙරලක
නුඹ ලඟක නැතියෙනි
හිත බිඳී යන්න නොම දී
යලි යලි හදාගමි...

හමුවන්න යැයි සසර නොකියන
කරුණු ඇතියෙනි
මතු මතුත් හමුවුනෝතින්
ආදරෙයි නොකියමි....

Artiste  |  Chapa Jayaruk
Lyrics  |  Himali Weerakkodi
Melody & Music  |  Mahesh Vithana
Video Director | Pramod Rathnayake
Cast
Uddika Premarathna
Malini Fonseka

October 16, 2024

සිහිවීම

මට ඔබ ව කී වාරයක් සිහි වුණේදැයි විමසුවොත් ඒ එක් වරක් පමණක් බව කියමි. ඒ ඔබ එක් වරක් ම’සිතට පැමිණි ආපිට නොගිය බැවිණි.
 
පරිවර්තනය - හෙල්මලී ගුණතිලක
Translation of a quote by Ritu Ghatourey



Digital sketch

October 14, 2024

ජාත්‍යන්තර පාසල් පුස්තකාල මාසය ගැන SBS රේඩියෝ සමඟ කතාබහක්

ඔක්තෝම්බර් මාසය ජාත්‍යන්තර පාසල් පුස්තකාල මාසයයි. හැමදේම ඩිජිටල්කරණය වූ යුගයක පාසල් පුස්තකාලත්, පොදුවේ අනෙත් පුස්තකාලත් අභාවයට යමින් ද? ඩිජිටල් තාක්ෂණය එක්කම හැදී වැඩෙන දරුවන් පොත පතින් ඈත් වෙමින් ද? මේ ගැන ඕස්ට්‍රේලියාවේ SBS ගුවන් විදුලියේ සිංහල සේවය එක්ක කතාබහ කරන්න මට ඉඩකඩ ලැබුණා.  


October 03, 2024

පැයක කතාවක්



මැලාර්ඩ් මහත්මිය හෘද රෝගයෙන් පෙලුණු කෙනෙක් බැවින් ඇගේ සැමියාගේ මරණය පිළිබඳ ප්‍රවෘත්තිය හැකි තරම් සීරුවෙන් ඇයට සැල කරන්නට මහන්සි ගැනිණි.

ඇගේ සොයුරිය වන ජෝසෆීන් මේ ප්‍රවෘත්තිය ඇයට කීවේ ව්‍යංගාර්ථයෙන් යුතු වූ අසම්පූර්ණ වාක්‍ය වලිනි. මැලාර්ඩ් මහත්මියගේ සැමියාගේ මිතුරකු වන රිචර්ඩ් ද ඈ අසල විය. මිය ගිය අයගේ නම් ලයිස්තුවේ ඉහළින්ම බ්‍රෙන්ට්ලි මැලාර්ඩ්ගේ නම සහිතව දුම්රිය අනතුර පිළිබඳ පුවත පුවත්පත් කන්තෝරුවට එද්දී, එහි සිටියේ ඔහු යි. තවත් විදුලි පුවතක් යවා මේ ආරංචිය සැක හැර දැනගත් රිචර්ඩ්, වෙනත් අසංවේදී මිතුරෙකු මේ ශෝකජනක පුවත ඇයට සැල කරන්නට පෙර වහා වහා එහි පැමිණියේය.

මෙවැනි පුවතක් අසන වෙනත් ගැහැනුන් මෙන් ඈ එය ඇසූ සැණින් විශ්වාස කරන්නට අපහසු ව, ගල් ගැසී සිටියේ නැත. ආරංචිය කන වැකුණු සැණින් ඇය තම සොයුරිය වැළඳගෙන වියරු ලෙස හඬා වැටුණා ය. ශෝකයේ කුණාටුව පහව ගිය පසු තනිවම තම කුටිය වෙත ගිය ඇය, කිසිවෙකුට තමන් සමඟ පැමිණෙන්නට ඉඩ දුන්නේ නැත.

කාමරයේ විවර කවුළුව ළඟ, සැප පහසු සනීප පුටුවට ඈ වාරු වූයේ ගත පෙළා ආත්මය වෙතම කාන්දු වූ අධික වෙහෙසිනි. නිවස ඉදිරිපස චතුරශ්‍රයේ ඇති තුරු වල මුදුන්, වසන්තයේ අලුත්ම ජීවයෙන් පිරී වෙව්ලමින් පසුවනු පෙනුණි. වර්ෂාවේ සුන්දර හුස්ම හාත්පස දැනුණි. දුර ඈත කිසිවෙකු විසින් ගයමින් සිටි ගීයක පද කීපයක් ඇයට යන්තමින් ඇසුණි. අගුවේ බාල්ක අතරේ ගිණිය නොහැකි තරම් ගේ කුරුල්ලෝ කිචි බිචි ගාමින් පසු වූහ. කවුළුවෙන් එපිට බටහිර දෙස අහස වළාකුලින් පිරී තිබුණත් ඒ අතර තැන තැන නිල් අහස පෙනුණි.

මැලාර්ඩ් මහත්මිය පුටුවේ කොට්ටය මත හිස රඳවා නිසොල්මන් ව සිටියා ය. ඉඳහිට උගුරෙන් නැඟුණු ඉකියකින් ඇගේ සිරුර වෙව්ලනු පෙනුණි. ඇගෙන් දිස් වූයේ නින්ද යනතුරු හඬමින් සිටි දරුවෙකු සිහිනයෙනුත් ඉකි ගසන දසුනකි. තරුණ වියේ පසු වූ ඈට තිබුණේ පැහැපත් සන්සුන් මුහුණකි. ඉන් හැඟීම් යටපත් කරගත් බවක් මෙන්ම ශක්තිමත් බවක් ද දිස් විය. නමුත් දැන් නම් ඒ දෑසේ වූයේ මලානික බැල්මකි. ඈත අහසේ වලාකුළු අතර නිල් පදාස වෙත යොමු ව තිබුණු ඒ දෑසේ තිබුණේ ආවර්ජනයට බර බැල්මක් නොව ප්‍රඥාවත් කල්පනාවක ලකුණු ය.

ඈ වෙත යමක් පැමිණෙමින් තිබුණු බව ඇයට දැනුණු අතර ඈ බියෙන් යුතුව ඒ ගැන අපේක්ෂාවෙන් සිටියා ය. ඒ කුමක්ද? ඒ කුමක්දැයි ඈ නොදැන සිටි අතර එය හඳුනාගැනීමට හෝ නමක් දීමට ඇයට හැකියාවක් තිබුණේ නැත. නමුත් අහසින් නික්ම හාත්පස ශබ්ද, සුවඳ සහ පාට හරහා තමන් වෙත එය ළඟා වනු ඇයට දැනුණි.

ඇගේ ළැම වේගයෙන් උස් පහත් විය. ඈ වෙතට පැමිණෙමින් තිබුණු දේ ඈ යන්තමින් හඳුනාගනිමින් සිටියය. ඒ ආවේගය හා සටන් කරන්නට ඇයට අවශ්‍ය වුවත් ඇගේ සිහින් සුදුමැලි දෑත ඊට ශක්තිමත් නොවනු ඇත. ඒ බලවේගයට මඳක් නතු වෙද්දී ඇගේ යන්තමින් විවර ව තිබුණු දෙතොල් අතරින් එකම වචනයක් ගිලිහිණි. ඈ එය නැවත නැවත මිමිණුවා ය: “නිදහස්, නිදහස්!” ඇගේ දෑසේ වූ හිස් බැල්මත් බියගුළු බවත් අතුරුදන් විය. ඒ දෑස උද්යෝගයෙන් දිලිසුණි. ඇගේ නාඩි වේගවත් වූ අතර සිරුර පුරා වේගයෙන් ගැලූ රුධිරයෙන් මුළු සිරුරම උණුසම් වී සන්සුන් විය. තම සිතේ මේ පිරී ඇත්තේ මහත් ප්‍රීතියක්දැයි සිතන්නට ඈ තාවර නොවූවාය. ඒ මොහොතේ තියුණු ව තිබුණු ඇගේ සංජානනය, ඇයට මේ දැනෙමින් තිබුණු දේ නිර්වචනය කිරීම වැදගත් ලෙස සැලකුවේ නැත.

මරණයේදී ඒ කාරුණික, සිලිටු දෑත එකට බැඳී තිබෙනු දකිද්දීත්, තමා දෙස ආදරයෙන් හැර වෙනත් කිසිම ආකාරයකින් නොබැලූ මුව අළු පැහැතිව නිසොල්මන් ව දකිද්දීත් තමන් නැවතත් වැළපෙනු ඇති බව ඈ දැන සිටියා ය. නමුත් ඒ අඳුරු මොහොතට ඔබ්බෙන් ඇති වසර ගණනාවක කාලය තමන්ටම පමණක් අයිති වන අයුරු ඈ දුටුවාය. ඒ කාලය ආදරයෙන් පිළිගැනීමට ඈ දෑත විවර කළා ය. මින් ඉදිරියට තමන් තව කෙනෙකු උදෙසා ජීවත් වීමට අවශ්‍ය නැති වුවත් තමන්ට තමන් වෙනුවෙන් ජීවත් විය හැකි බව ඈ මෙනෙහි කළා ය. තම ජීවිතය තුළ තමන්ගේ කැමැත්ත අන්ධ ව පාගා දමන ප්‍රබල බලාධිකාරයක් යළිත් නොමැති වනු ඇත. මිනිසුන් සහ ගැහැනුන් විවාහය තුළදී තමන්ගේ කැමැත්ත අනුන් වෙත පැටවීම කරුණාවෙන් සිදු කළත්, කෘර ලෙස සිදු කළත් ඒ අවස්ථා දෙකම අපරාධයක් බව එක් කුඩා මොහොතකදී ඇයට වැටහිණි.

නමුත් - සමහර වෙලාවල් වලට පමණක්- ඈ ඔහුට ප්‍රේම කළා ය. එහෙත් බොහෝ වෙලාවට එතැන ප්‍රේමයක් තිබුණේ නැත. දැන් මේ කිසිවකින් වැඩක් වේ ද? මේ මොහොතේ ඇයට ඉබේම මෙන්ම ප්‍රබල ව දැනෙමින් තිබුණු ස්ථිර ආත්ම විශ්වාසය හමුවේ ප්‍රේමය නම් ලිහනු නොහැකි අභිරහස ගැන කල්පනා කර වැඩක් වේ ද?

“නිදහස්! සිරුරත් ආත්මයත් නිදහස්!”

ජෝසෆීන් වැසූ දොරෙහි අනෙත් පස දණ ගසාගෙන තම දෙතොල යතුරු හිලට තබාගෙන තමන්ට ඇතුලට එන්නට ඉඩදෙන මෙන් ඉල්ලමින් බැගෑපත් වෙමින් සිටියාය. “ලුවීස්, අනේ දොර අරින්නකෝ! ඔයා දැන් අසනීප වෙනවා ඔහොම ඉඳලා, ඔයා මොකද කරන්නේ ලුවීස්? දෙයියන්ගේ නාමෙට දොර අරින්න!”

“ඔතැනින් යන්න, මම අසනීප වෙන්නේ නැහැ.”

ඈ ඒ විවර කවුළුව අද්දර සිට ජීවිතයේ අමෘතය පානය කරමින් සිටියා ය. තමන් ඉදිරියේ ඇති දවස් ගැන සිතමින් ඈ රසවත් සිතුවිලි මවමින් සිටියා ය. තමන්ටම පමණක් සතු වන අනාගත වසන්ත දවස්, ගිම්හාන දවස්, විවිධ වර්ගයේ දවස්! ජීවිතය බොහෝ දිගු වේවා යැයි ඈ ඉක්මන් යාඥාවක් මිමිණුවාය. ජීවිතය දිගු වැඩි වනු ඇතැයි ඈ අකමැත්තෙන් සිතා තිබුණේ මීට පෙර දවසේ ය.

ටික වෙලාවකට පසු ඈ තම සොයුරියගේ ඉල්ලීමට කන් දී දොර විවර කළා ය. ඇගේ දෑසේ තිබුණේ දිනුමක් ලැබූ කෙනෙකුගේ අමුතු ආකාරයේ වියරු පෙනුමකි. නොසිතාම ඈ ඇවිද ගියේ විජයග්‍රහණයේ දෙවඟන මෙනි. මැලාර්ඩ් මහත්මිය තම සොයුරියගේ බඳ වටා අත යවා ඈ සමඟම පඩිපෙළ බැස පහත මාලයට ගියා ය. ඔවුන් එනතුරු රිචර්ඩ්ස් පහත මාලයේ බලා සිටියේ ය.

එවිටම කවුරුන් හෝ පිටත සිට නිවසේ ප්‍රධාන දොරටුව යතුරකින් විවර කරමින් සිටියේ ය. ඉනික්බිති නිවසට ඇතුළු වූයේ බ්‍රෙන්ට්ලි මැලාර්ඩ්ය. දීර්ඝ ගමනකින් පසු මඳක් වෙහෙස බවක් පෙන්වූ ඔහුගේ අතේ ගමන් මල්ලත් කුඩයත් විය. දුම්රිය අනතුර වූ තැනින් බොහෝ දුරක හිඳ තිබූ ඔහු එවැනි අනතුරක් ගැන දැනගෙන වත් සිටියේ නැත. ජෝසෆින් ගේ විලාපය ඇසෙද්දී, තමන්ව තම බිරිඳ ගෙන් මුවා කිරීමට රිචර්ඩ්ස් දරන උත්සාහය දැක පුදුමයට පත්වී ඔහු දොරකඩට වී සිටිවනම බලා සිටියේය.

නමුත් රිචර්ඩ්ස් ප්‍රමාද වැඩි වී තිබිණි.

දොස්තරවරු පැවසුවේ ඇගේ මරණය සිදු ව තිබුණේ හදිසි සතුට නිසා වූ හෘදයාබාධයකින් බවයි.



පරිවර්තනය - හෙල්මලී ගුණතිලක

Translation of the Short Story - ‘The Story of an Hour’ by Kate Chopin (1894)
සිසිල සඟරාව - ඔක්තෝම්බර් 2024 කලාපය 

(සිසිල සඟරාව නිව් සවුත් වේල්ස් හි සිංහල සංස්කෘතික හමුවේ ලේඛක සංසදයේ ප්‍රකාශනයකි)

Picture generated by Canva AI



October 01, 2024

හෙට

හෙට වෙද්දී
අප අළු සහ ඇටකටු පමණකි
වල් පැලෑටිවල මුල්
අප හිස්කබල් අතරින්
රිංගා යනු ඇත

අද, අප
සරල ඇඳුමින්
නිරවුල් මනසින්
පිරුණු කුසින්
ප්‍රාණයෙන් යුතුව
අවධානයෙන් යුතුව
මෙතැන
මේ දැන්

සංගීතයෙන් මත් වූ විට
වයින් වුවමනා කාටද?

එන්න සුහදිනිය
දෙපා ඇති තාක්
අපි නටමු!

පරිවර්තනය - හෙල්මලී ගුණතිලක

Translation of the poem ‘Tomorrow’ by David Budbill

David Budbill (1940-2016) ඇමෙරිකානු ජාතික සාහිත්‍යකරුවෙකි. ඔහු කෙටිකතා, කාව්‍ය, නාට්‍ය පිටපත්, ළමා කතා ආදී විවිධ වර්ගවල ග්‍රන්ථ පළ කර ඇත.

ලන්ඩන් කවි 2024 ඔක්තෝම්බර් කලාපය
https://londonkavi.com/%e0%b7%84%e0%b7%99%e0%b6%a7/

Art- Watercolours and pencil




September 11, 2024

ගිම්හාන කවිය




නිවසින් නික්මී
විවිධ දේ බලන්නට යමි

දකිමි,
දිලිසෙන හරිත සමක් ඇති ගෙම්බිය
ලිහිසි වේල් පටක් වැනි ඇගේ බිත්තර
රන් පැහැති දාර ඇති දෑස

ඉහලට මතු වූ නෙලුම් මල් සහිත විල
තැන තැන රෝස පැහැ මල් ඉහිරුණු
එහි උණුසුම් ඉවුරු
සහ දීර්ඝ, නිශ්චල හවස් වරුව

බිමට වට සුදු වලාකුළක් වැනි
සුදු කෙකින්න
සෙමෙන් එක් අඩියක් තබා
මඳක් නැවතී
අනෙක තබන්නීය

බලා සිටිමි
නිසල දිය මත

තමන්ගේම මෘදු පා සටහන් කවිය
ලියන අයුරු

පරිවර්තනය - හෙල්මලී ගුණතිලක

Translation of the poem ‘Summer Poem’ by Mary Oliver

Mary Oliver (1935-2019) ඇමෙරිකාවේ ඔහයෝ ප්‍රාන්තයේ උපත ලැබූ කිවිඳියකි. ස්වභාව ධර්මයේ සුන්දර බව කවියට කැටි කරගැනීමට මහත් සමත්කමක් දැක්වූ ඇය, කවි පොත් තිහක් පමණ පළ කර තිබේ. Mary Oliver කාව්‍යකරණය සඳහා පුලිට්සර් සම්මානය ඇතුළු සම්මාන රැසක් හිමි කරගෙන තිබේ.

ලන්ඩන් කවි - සැප්තැම්බර් 2024 කලාපය https://tinyurl.com/4s3n8ra5

Digital art


September 09, 2024

අයිරිස්!

 


අයිරිස්!
තෙත සුළඟ සිපගෙන
නිම්නයක සුපිපෙනු මැන

දේදුන්න නැති දිනයක
කවියක් ව ඉහිරෙනු මැන

*අයිරිස් මලට නම ලැබී ඇත්තේ ග්‍රීක බසින් දේදුන්න යන තේරුම ඇතිවයි

Photo-the very first Iris bloom in my garden


September 02, 2024

වීරයාගේ වීදි කොණ


ඔහුගේ ව්‍යාපාරික ආයතනය තිබුණේ සති පොළ පාරත් ෆාමසියට යන පාරත් කැපෙන තැන වීදියේ කෙළවරයි. මෙයට ‘ආයතනය’ යැයි කීම ගැන විරෝධය පෑමට ඕනෑම කෙනෙකුට හැකියාව තිබුණේ එහි පැවැත්ම දෘෂ්ඨි මායාවක් තරම් වූ බැවිනි. ඔබ රාත්‍රී අටට එහි ගියහොත් ඔහුව දකින්නේ නැත, එමෙන්ම රාත්‍රී දහයටත් ඔහු එතැන නැත. නමුත් අටත් දහයත් අතර කාලයේදී ඔහු පැමිණ තම භාණ්ඩ විකුණා යන්නට යයි. 

“උගේ වාසනාව! දවසටම පැයක් විතර වැඩකරලා රුපියල් දහයක් සාක්කුවේ දාගෙන යනවා, අරෙහෙ උපාධිකාරයෝ ඉන්නවා රස්සාවල් නැතිව - මූට මාසෙට රුපියල් තුන්සීයක්!” ඔහුව දකින්නෝ එසේ කියති. මෙවැනි දේ ඇසෙන විට ඔහුට දැනෙන්නේ නොරිස්සුමකි. “මම දවසම ලිප ළඟ ඉඳන් මේ කෑම ජාති බදින හැටි එයාලා දන්නේ නැහැනේ…” ඔහු කියයි. 

තම යාබද නිවසේ කුකුලා හඬලන විට ඔහු පිබිදෙන නමුත් ඒ කුකුලා පාන්දර තුනට අවදි වී ලතෝනි දෙන දවස් ද ඇත. “අද මොකද කුකුලා කලින් නැගිටගෙන?” රාමා මෙවන් දිනවල පිබිදෙමින් කල්පනා කරන නමුත් ඒ සංඥාව කුමන වෙලාවක ලැබුණත් ඔහුට එය මගහැරිය නොහැක. එබැවින් වේලාව තුන වුවත් හතර වුවත් පිබිදෙන ඔහු, තම දවස අරඹයි. 

රාත්‍රී 8.15 පමණ වෙද්දී තම බඩු මුට්ටු රැගෙන ඔහු නියමිත තැනට පැමිණියේය. ඔහු කෙතරම් දේ ඔසවාගෙන ආවේද යත් බැලූ බැල්මට පෙනුණේ ඔහුට අත් සතරක් ඇති බවයි. විවධ කෑම ජාති සහිත බන්දේසියක් ඔහු තම හිස මත සමබරව විය. ඔහුගේ එක් බාහුවක කුඩා බංකුවක් එල්ලිණි. එක් අතක ලාම්පුවක් සහ අනෙත් අතේ බංකුවේ ගැලවිය හැකි කකුල් විය. මේ ලාම්පුවට පස්තෑල පහක වටිනාකමින් යුතු භූමිතෙල් වැය වූවත් ඔහු එය දල්වා ළඟින්ම තබාගත්තේ විදුලි ආලෝකය පමණක් මත යැපෙන්නට ඔහු අකමැති වූ බැවිනි. ඔහුට සුරැකීමට මාරු කාසි සහ ආම්පන්න බොහෝ විය. 

ලාම්පුවේ එළියෙන් ආලෝකමත් වූ ඔහුගේ කෑම බන්දේසිය දුටු විට ආම රෝගයෙන් පෙලෙන්නෙකුට පවා ඒ දෙස නොබලා එතැනින් යාමට අපහසු විය. එහි එක් පසෙක බොන්ඩා අහුරකි. ඒවා පිම්බී, විශාල ව පෙනුණද මුව තුළම දියවී යාමට සමත් ය. තව පසෙක තට්ටු ගැසූ මස්ලින් රෙදි කැබලි සේ පෙනෙන සුදු පැහැති තෝසේ මිටියකි. ඔහුගේ චපාති කෙතරම් සැහැල්ලු ද යත් සුලැඟිල්ලක් මත ඉන් පනහක් වුව එසවිය හැක. තැම්බූ තාරා බිත්තර පෙනුණේ ඇත්දළින් නිමවූ ගෝල ලෙසයි. මීට අමතරව උදුනක් මත නිරතුරුව නටන කෝපි පෝච්චියක් ද විය. රාමා සතුව වෙනම ඇලුමිනියම් බඳුනක චට්නියක් තිබුණු අතර ඔහු හැම මිළදී ගැනීමක් සමඟම පාහේ ඉන් ස්වල්පයක් නොමිලේ බෙදුවේය. 

සිනමා ශාලාවේ හවස තිරගතවීම අවසන් වූ පසු ඉන් නික්මෙන සෙනඟ තමන්වෙත කැඳවා ගැනීමට ඔහු හැම දිනකම නියම වෙලාවටම ඒ වීදි කොණට පැමිණියේ ය. ඔහු පැමිණීමට පෙර වැරහැලි පෙනුමකින් යුතු වූ එක්තරා කෙසඟ තරුණයෙක් මේ සිංහාසනයට හැමදාම බොරු කිමිකම් පෑ නමුත් අපගේ මිත්‍රයා ඒ ගැන අනවශ්‍යව වද වූයේ නැත. “ඔන්න ඔහේ මම නැති අතරේ ඒ අසරණ මීයාට මෙතැන බිස්නස් කරන්න ඉඩ අරිනවා” යැයි කීමට පවා ඔහු කරුණාවන්ත විය. වීදි කෑම ලෝකයේ කුමාරයා එහි පැමිණෙන්නට විනාඩියකට පෙර අනෙකා අතුරුදන්වීම නිසා මේ කරුණාවට මනා සේ ගරුසරු ලැබී තිබුණු බවක් පෙනුණි. 

රාමාගේ ගනුදෙනුකරුවන් ඔහු ව ප්‍රිය කළේ ය. 

“පයිස හයකට කෝපි කෝප්පයකුත් ඇනාවකට චපාති හතරකුත් වෙන කොහෙන්ද ලැබෙන්නේ?” ඔවුහු ඔහුව අගය කරමින් පැවසූහ. ඔවුහු රාමාගේ බන්දේසිය වටා වටවී ඉන් රිසි රිසි දේ ගත් හ. හැම මොහොතකම ඒ වටා අත් දුසිමක් තරම් කැරකෙනු පෙනුණි. මීට හේතුව ඔහුගේ ගණුදෙනුකරුවන්ට විවිධ ආහාර වර්ග මිළදී ගැනීමට පෙර ඒවා අල්ලා, හොඳින් පරීක්ෂා කර බැලීමට බලය ලැබී තිබීමයි. 

තමන් විකුණන ද්‍රව්‍ය අල්ලා බලන බොහෝ දෑත් ඔහු වටා තිබුණ ද, කවුරුන් විසින් කුමන කෑමක් ගනු ලැබී ද යන්න ඔහු නිවැරදිව දැන සිටියේ ය. ඕනෑම වේලාවකදී චපාති තෝරන්නේ කවර අශ්ව කරත්තකරු ද යන වග විස්මය දනවන ඉවකින් දැන සිටි ඔහුට, අවශ්‍ය නම් ඒ කරත්තයේ ලියාපදිංචි අංකය පවා කියන්නට හැකියාව තිබිණි. බියෙන් සැකයෙන් යුතුව සෙනඟ අතරින් මතුවෙන මේ පැල්ලම් සහිත අත නම් සපත්තු මදින කොලුවාගේ බවත්, මල්ලව පොර ශූරයාගේ අත ඉස්තරම් තාරා බිත්තරයක් සොයා මතුවන වෙලාවත්, කෑමට පෙර ඒ බිත්තරය බන්දේසියේ වැදෙන මොහොතත් ඔහු හරියාකාවරම දැන සිටියේය. 

රාමාගේ ගනුදෙනුකරුවෝ පදික වේදිකාවේ සැරිසැරූ ජනගහනයෙන් කොටසක් විය. උදාහරණයක් හැටියට ඔහු වෙතට එන සපත්තු මදින කොල්ලෝ දවස පුරාවටම සපත්තු පොලිෂ් සහ බුරුසුවක් ලූ මල්ලක් කරේ එල්ලාගෙන “පොලිෂ් සර්, පොලිෂ්!” කියමින් ඒ මේ අත යන අයයි. මේ අසරණයන් වෙනුවෙන් ඔහුගේ හදවතේ මෘදු පදාසයක් තිබිණි. කිසියම් තරබාරු ගනුදෙනුකරුවෙකු මේ කොල්ලන් සමඟ සපත්තු මැදීමේ සේවාවේ මිළ පිළිබඳ ව හෙට්ටු කරනු දුටු විට “ලෝබකම් නොකර ඒ අහිංසකයාට ටිකක් වැඩිපුර කීයක් හරි දෙනවා! තව අන්නාවක් වැඩිපුර ලැබුණොත් ඌ ට තෝසෙකුයි චපාතියකුයි කන්න පුළුවන්. නැත්නම් ඌ ට බාගෙට කාලා දවස පුරාම බඩගින්නේ ඉන්න වෙන්නේ” යැයි කෑ ගසා කීමට ඔහුට සිතේ. 

ඒ දරුවන්ගේ ගිලී ගිය කුසගිනි දෑස් ඔහුගේ හදවත රිදවුවේය. ඔවුන් ඇඳ සිටි වැරහැලි දැකීම ඔහුට වේදනාවක් විය. ඔවුන් තම දුඹුරු පැහැ මලු පසෙක තබා ඔහු වෙත එද්දී පෙන්වන දැඩි උනන්දුව ඔහුව ශෝකයෙන් පුරවාලීය. එහෙත් ඔහුට කළ හැක්කේ කුමක්ද? ඔහුට ඔහුගේ වෙළඳාමද පින් පිණිස කළ හැකි වූවක් නොවේ. ඔහු ඔවුන් වෙනුවෙන් සකසන කෝපි කෝප්ප බාගය අඟලට මැන දුන් නමුත් ඔවුන්ට ඕනෑතරම් වෙලාවක් ඒ වීදුරුව වෙත ඇලී ගැලී සිටීමට ඉඩ ලැබුණි. 

දවස පුරාම විශාල හෝටලය ඉදිරිපස හිඟමන් ඉල්ලා බැගෑපත් වන අන්ධ හිඟන්නා දවස අවසානයේ තමන්ගේ ඉපයීම් වලින් කොටසක් රාමා වෙත ගෙනැවිත් දී කෑම බීම ඉල්ලා සිටියේය. තණකොළ විකුණන ගැහැණුන් ද මෙසේ පැමිණි ගනුදෙනුකරුවන් අතර විය. ඔවුන් පැමිණියේ තම හිස් මත තබාගෙන උන් තණකොළ මිටි සාර්ථකව විකුණා අවසන් වූ පසු ය. ඔවුන්ගේ උස් කරච්චල් කටහඬ ඔහුට නොරිස්සුම්සහගත වූ අතර ඔවුන්ට කෑම ලබාදීමට ඔහු ප්‍රිය කළේ නැත. නොන්ඩියක් සහිතව ඇවිදින කපටි මිනිසාත් දිනපතා ඔහු වෙත පැමිණෙන ගනුදෙනුකරුවන් අතර විය. හැම ආහාර වර්ගයක්ම එක් කර සැකසූ පාර්සලයක් මිළදීගන්නා ඔහු, එය පාරෙන් අනෙත් පස පදික වේදිකාවේ ගසක් යට සිටගෙන සිටින වෛශ්‍යාවක් වැනි ගැහැනියක් වෙත ගෙන ගියේ ය.

මේ පෙදෙසේ ගැහැනුන් සහ මිනිසුන් විවිධ රැකියා කර උපයාගත් කාසි සියල්ලම දවස අවසානයේදී පැමිණියේ රාමා වෙතටයි. මේ මුදල ඔහු කුඩා රෙදි මල්ලක බහා තම කමිසය යටින් බෙල්ලේ එල්ලාගෙන සිටියේය. සිනමා හලේ රාත්‍රී විකාශය ඇරඹී, එහි යන හැම කෙනෙකුම චිත්‍රපටිය බලද්දී කන්නට දෙයක් මිළදී ගත් බවට සැක හැරගත් පසු ඔහු තම නිවස බලා පිටත් වේ. 

ඔහු ජීවත් වූයේ සති පොළ පසුපස වූ දෙවන වීදියේ ය. ඔහුට ඇතුළු වන්නට බිරිඳ දොර විවර කළ විට ඒ නිවසේ නිරතුරුව දැනුණු දැවුණු තෙල් පුසුඹ රාත්‍රී අවකාශයට එක් විය. ඇය ඔහු අත වූ බඩු මුට්ටු ඩැහැගෙන, ඔහුගේ කමිසය යටින් අත යවා රෙදි මල්ල ඉවතට ඇද වහා වහා එහි වූ මුදල ගණන් කළා ය. ඉනික්බිති එළඹුණේ ඔවුන් ඒ මුදල ගැන උදම්වන වෙලාවයි. “උදේ ආයෝජනය කළ රුපියල් පහට දැන් තව රුපියල් පහක් ලැබිලා..” ගණිතයේ ගුණකිරීම නම් විශිෂ්ඨ මායා බලැති ක්‍රියාව ගැන ඔවුහු මෙනෙහි කළහ. පසුදින ආයෝජනය සඳහා සෑහෙන මුදල නැවතත් රෙදි මල්ලට දැමූ ඈ, ප්‍රවේසමෙන් ලාභය වෙන් කර, වසර ගණනකට පෙර තමන් විවාහ වී මෙහි එද්දී ගෙන ආ කුඩා ලී පෙට්ටියක එය බහාලූවාය. 

රාත්‍රී ආහාරයෙන් පසු රාමා බුලත් කොළයක් සහ දුම්කොළ කැබැල්ලක් හක්කට තද කරගෙන නිවසේ බරාඳයට ගොස් නින්දට වැටුණි. ඔහු සිහිනයෙන් දුටුවේ තමන්ට පදික වේදිකාවෙන් ඉවත් වන්නැයි ගෝරනාඩු කරන පොලිස් කොස්තාපල්වරුන් සහ තමන් විවිධ ලෙඩ රෝග පතුරවමින් නගරයේ ජනගහනය අඩු කරන බව චෝදනා කරන සෞඛ්‍ය පරීක්ෂකවරුන් ය. නමුත් වාසනාවකට මෙන් සැබෑ ජීවිතයේදී නම් කිසිවෙකු ඔහුට මෙවැනි බරපතල කරදරයක් කළේ නැත. තම සේවා මුරය අවසන් ව එතැනින් නිවස බලා යන පොලිස් කොස්තාපල් ට සහ සෞඛ්‍ය පරීක්ෂක කන්තෝරුවේ සේවකයාට ඉඳහිට කෑම පාර්සල දෙන්නට ඔහු අමතක කළේ නැත. 

සෞඛ්‍ය පරීක්ෂකවරයා පැමිණි වෙලාවට නම් “මේ කෑම ඔක්කොම වීදුරු පෙට්ටියක දාලා නොවික්කොත් මට දවසක ඒවා විනාශ කරන්න වෙයි, බලාගෙන!” යැයි කීවත් ඔහු කරුණාවන්ත පුද්ගලයෙකු වූ බැවින් ඉන් ඔබ්බට ඒ කාරණය ගැන එළවූයේ නැත. නමුත් ඔහු තනිවම නම් ඒ ගැන බොහෝ කලපනා කර තිබිණි. “මේ මිනිස්සු මේවා කාලා කොහොම ජීවතුන් අතර ඉන්නවද කියලා මට නම් හිතාගන්න බැහැ. එක පැත්තකින් දූවිලි, අනෙත් පැත්තෙන් කුණු කානුව- සමහර විට මේවා කාලා කාලාම මිනිස්සුනට මේ වස විස වලට ප්‍රතිශක්තියක් ගොඩ නැගෙනවා ඇති.” පිරිසිදුබවේ සහ සනීපාරාක්ෂාවේ මූලික නීති මාලාව රාමා අතින් උල්ලංඝනය වූ බවට සැකයක් නැතත් ඔහුගේ ගනුදෙනුකරුවන් වසර ගණනක් තිස්සේ කිසිම ගැටළුවක් රහිතව ඒ ආහාර අනුභව කර නොමැරී බේරුණා පමණක් නොව යහතින් වැජඹුණු බවක් ද පෙනුණි. 

රාමාගේ ජීවිතය කිසිදු සෝ සන්තාපයක් රහිතව ගෙවුණු ඉතා තෘප්තිකර එකක් බව කිව හැක. තමන්ගේ මහන්සියෙන් පමණක්ම තම ජීවිකාව කළ බව ඔප්පු කළ මේ මනුෂ්‍යයාගේ ජීවිතය, විශ්වය ඝනීබහවනය වී විනාශ වන තුරුම නොවෙනස් ව පැවතීමට ඉඩ තිබිණි. ඔහුගේ වෙළඳාමත් මුදල් සෙවීමත් නිසා කිසිවෙකුට හානියක් නොවූ අතර, ඔහුගේ ආහාර අනුභවයෙන් වැඩිදෙනෙකු මිය ගොස් තිබුණේ නැත. නගරසභාවේ අවිචාරවත් කටයුතු වල ප්‍රතිපලයක් ලෙස ඇතිවන හදිසි අනතුරුත් ඔහුගේ කෑම බීම සැපයීම නිසා ඇති වූ ඒවාත් අතර වැඩි වෙනසක් තිබුණේ නැත. 

නමුත් සාමාන්‍ය මනුෂ්‍ය ජීවිතයේදී සදාකාලිකව මෙවැනි සුරක්ෂිතබවක් ළඟා කරගැනීම දුෂ්කර ය. වැඩියෙන් සන්තුෂ්ඨිය ඇති තැන් දකින දෙවිවරු ඒ ගැන කෝප ගෙන හදිසියේම තම නොපහන් බව පෙන්වති. දිනක් රාමා සුපුරුදු ලෙස තම වීදි කොණ වෙත පැමිණි විට එහි සෙනඟ රැස් ව සිටින බවක් දුටුවේය. “කරුණාකරලා අයින් වෙලා ඉඩදෙන්න” ඔහු ආඥාත්මක හඬින් කීවද කිසිවෙකු එය ගණන් ගත්තේ නැත. 

“හවස ඉඳන් කට්ටිය මොකක්දෝ දෙයකට රණ්ඩු වෙනවා!” ලිපිද්‍රව්‍ය වෙළඳසැලේ කුඩා කොලුවා රාමාගේ කමිස අතින් ඇද කීවේය.

“මොනවටද?” ඔහු ඇසුවේය.

“මොනවට හරි…” කොලුවා කීවේය. “මිනිස්සු කියනවා වෙළඳ බදු කන්තෝරුව ළඟ මොකක්ද ඡන්දයක් ගැන පත්‍රිකා බෙදුව කෙනෙකුට පිහියෙන් ඇනලා ලු. කාගේ හරි කෝන්තරයක් වෙන්නත් පුළුවන්. අපිට මොකද? රණ්ඩු වෙන්න ඕන කෙනෙක් රණ්ඩුවුන දෙන්!” 

“තමුසේ කවුද අපි ගැන එහෙම කියන්න?” මෙය ඇසුණු කෙනෙක් කීවේය. 

හැම දෙනාම ඔහු දෙස නොමනාපයෙන් බලන්නට විය. “මනුස්සයෙකුට කතාකරන්නවත් බැරිද දැන්..?” රැස්ව සිටි පිරිසෙන් අයෙක් කීවේය. එය අසා ඔහු අසල සිටි අයෙක් ඔහුට අතුල් පහරක් එල්ල කළේය. රාමා තම බඩු මුට්ටු එල්ලාගෙන අසරණව වටපිට බලමින් පසුවිය. මේ අතුල් පහර සේව නූලක් ඇවිලුවා සේ විය. නොබෝ වෙලාවකින් එතැන රැස්ව සිටි උන් ගුටි ඇන ගනු පෙනුණි. 

“පවතින ක්‍රමය භංග වේවා!” කවුරු හෝ කෑ ගැසීය. 

“අපි හිතුවා වගේම අපිව යටත් කරන්න මේ හැම දෙයක්ම කළින් සැලසුම් කළ, සංවිධානය කළ දේවල්..” තවත් පැත්තකින් ඇසුණි. 

මිනිස්සු කෑ ගැසූහ, සෝඩා බෝතල ප්‍රහාර එල්ල විය, හැම කෙනෙකුම තව කෙනෙකුට පහර දෙන බවක් පෙනුණි. වීදියේ වූ කඩ වෙත කඩා වැදුණු පිරිසක් ඒවා වසා දමන්නට අණ කරනු පෙනුණි. 

“ඇයි අපි වහන්න ඕන?” කඩහිමියෝ විමසූහ. 

“මේ තරම් දෙයක් වෙද්දී තමුසෙලාට බිස්නස් කරන්න හිත හදාගන්න පුළුවන් ද?”

ශිෂ්ඨ සමාජයේ සීමා මායිම් හදිසියේ අතැර දමන ලද බවක් පෙනුණි. හැම කෙනෙක්ම තව කෙනෙකු හා කේන්තියෙන් පසු වූහ. පැයක් යද්දී වටපිට යුධ පිටියක් බවට පත්විය. ටික වෙලාවකින් පොලිස් නිලධාරීන් පැමිණියත් ඉන් තත්ත්වය තවත් නරක අතට හැරුණේ සටනට තවත් පාර්ශවයක් එක් වූ බැවිණි. නීතිය හා සාමය රැකීමටත්, තමන්වම ආරක්ෂා කර ගැනීමටත්, තුවාල වූ බවට සැලකෙන අයව රැකීමටත් පොලිසියට තුන් ආකාරයක රාජකාරියක් විය. වසා නොදැමූ කඩ සාප්පු මංකොල්ලකා තිබිණි.

එක්වරම සිනමා ශාලාවේ දර්ශනවාරය අවසන් වී මහා ජනකායක් මාවතට ඉහිරුණි. මොවුන් ද මේ ගැටුමේ විවිධ තැන් වලට එක් වූහ. පිහි අතින් ගත් මිනිස්සු ඒ මේ අත දිවූ අතර ලේ පෙරා ගත් අය කෙඳිරි ගාමින්, කෑ ගසමින් විය. ගිලන් රථ තැන තැන දක්නට ලැබිණි. පොලීසිය මුලදී පොලු වලින් පහර දීමත්, කඳුළු ගෑස් ප්‍රහාරත් සිදු කළ අතර අන්තිමේදී පිරිස වෙත වෙඩි තබන්නට විය. බොහෝ දෙනා මරණයට පත්විය. තුවාල ලත් සංඛ්‍යාව තුන්දහසට වැඩි බවට මිනිසුන් අතර කතාවක් පැතිරුණද, නිල ආරංචි මාර්ග කියා සිටියේ තුවාල ලැබුවේ පස් දෙනෙකු පමණක් බවත් මරණයට පත් වූ සංඛ්‍යාව හතරකුත් කාලක් බවත් ය. මැදියම් රැයේදී රාමා තමන් සැඟව සිටි බෝක්කුවෙන් පිටතට පැමිණ නිවස බලා ගියේ ය. 

“අද මම වෙනදා ගෙනියන ප්‍රමාණ ගෙනියන්නේ නැහැ, අද වැඩි සෙනඟක් ඉඳී කියලා මම හිතන්නේ නැහැ. මේ මිනිස්සුන්ට මොන යකෙක් වැහුණාද කියලා දෙවියෝ තමයි දන්නේ! ඡන්ද කීපයක් වෙනුවෙන් උන් එකිනෙකාව මරාගන්න ලෑස්තියි...” ඊට පසු දින රාමා සිය බිරිඳ ට කීවේය. ඔහුගේ අනුමානය නිවැරදි විය. එදින සති පොළ වීදියේ සාමාන්‍ය ජනතාවට වඩා පොලිස් නිලධාරීන් දක්නට වූ අතර ඔහුගේ සුපුරුදු වීදි කොණ තදින් රැකවල් ලා තිබිණි. පොලිස්කරුවෙකු පෙන්වූ ඉන් ඈත තැනක ඔහුට තම වෙළඳාම කරන්නට සිදු විය. 

කෝලාහලයේදී සිදු වූ වෙඩි තැබීම් සාධාරණ ද යන වග සහ මින් මතු මෙවැන්නක් සිදුවීම වළක්වන්නට පොලිසිය ගත් පියවර යනාදී දේ ගැන විධිමත් පරීක්ෂණයක් ඉල්ලා සියලුම පුවත්පත් ඝෝෂා කරන්නට පටන් ගෙන දින දහයක් පමණ ගතවෙද්දී තත්ත්වය සාමාන්‍ය අතට හැරුණි. තමන් ඉදිරිපිට නූතන ඉතිහාසය දිගහැරෙන ආකාරය පුවත්පත් විකුණන කොලුවන්ගේ සිරස්තල කෑ ගැසීම් ඔස්සේ නිරීක්ෂණය කළ රාමා, ටික දවසක් ගතවෙද්දී නැවතත් තමන්ගේ සුපුරුදු වීදි කොණ වෙත යන්නට උත්සාහ කළේය. ඔහු එහි තම බන්දේසිය සූදානම් කර බංකුවේ අසුන් ගත් සැණින් නිල පදක්කම් පැළඳු තරුණයන් දෙදෙනෙක් ඔහු වෙත පැමිණියහ.

“මෙතැන වෙළඳාම් කරන්න බැහැ.”

“ඇයි බැරි සර්?”

“මෙතැන තමයි එදා අපේ නායකයා තුවාල ලැබූ ශුද්ධ වූ තැන. පොලිසියේ උන් මෙතැනදී තමයි එයාගේ හදවතට තුවක්කු එල්ල කළේ. අපි මෙතැන එයා වෙනුවෙන් ස්මාරකයක් හදනවා. දැන් මේක අපේ තැන. නගර සභාවෙන් අපට මෙතැන දුන්නා.”

නොබෝ දිනකින් මේ වීදි කොණ ලණු ඇද වෙන්කර දැමුණු අතර එහි නිතරම කිසියම් පිරිසක් රැස්ව සිටි බව පෙනුණි. ආධාර සඳහා කැට සෙලවීමත්, ඒවාට මිනිසුන් මුදල් දැමීමත් සිදුවිය. එතැන මුදල් ආකර්ෂණය අතින් කෙතරම් බලගතු ද යන වග රාමා නම් හොඳින් දැන සිටියේය. ගලින් තැනු ස්මාරකයක් ඉදි කිරීමට මුදල් එකතු වූ අතර ඊට අලංකාර වැටක් සහ මල් පෝච්චි එකතු වූ පසු ඒ වීදි කොන සම්පුර්ණයෙන්ම වෙනස් ස්වරූපයක් ගත්තේය. 

බරපතල, සැර පරුෂ පෙනුමෙන් යුත් විවිධ පුද්ගලයෝ මෙතැනට පැමිණ නිතරම කතා බහේ යෙදී සිටියහ. මෙතැන සිට මීටර් දෙසීයක් තරම් දුර, වීදියේ මැද තැනකට රාමා ට විතැන් වීමට සිදුවිය. මේ නිසා ඔහුගේ ගනුදෙනුකරුවන්ට ඔහු ව එකවර නොපෙනුණි. සිනමා ශාලාවෙන් පිටතට එන්නෝ වෙනත් පැති වලට ඇදී ගියහ. රථවාහන පොලිස් නිලධාරියාගේ මඳ ඉවසීමෙන් ප්‍රයෝජන ගෙන තම රිය පාරේම නවතා යමක් මිළදී ගැනීමට දිව ආ අස් රිය රියැදුරන්ට මෙතරම් දුරක් ඒම දුෂ්කර විය. පෙරදී රාමා ඒ වීදි කොණෙහි නොමැති වෙලාවට එතැන අයිති කරගෙන සිටි කෙසඟ තරුණයා පාරෙන් අනෙත් පස විය. සපත්තු මදින කොලුවන් ඔහු වෙත යමින් සිටි අතර ඔහුගේ ව්‍යාපාරය දිනෙන් දින දියුණු වෙමින් තිබිණි. 

කොයිතරම් අඩුවෙන් කෑම වර්ග සැකසුවත් හැම දිනකම බොහෝ කෑම ඉතිරි වී ආපසු නිවසට ගෙන යාමට රාමාට සිදු විය. මින් කොටසක් ඔවුහු ආහාරයට ගත් අතර බිරිඳගේ උපදෙස් මත ඉතිරිය රත් කර ඔහු පසු දින නැවතත් විකිණීමට ගෙන ආවේය. මේවා ආහාරයට ගත් කීප දෙනෙක් ඔක්කාර කර රාමාගේ කෑම දැන් පෙර සේ රසවත් නොමැති බවට කතාවක් පැතිරවූහ. දිනක් අන්නා දෙකක් පමණක් රෙදි මල්ලේ ඇතිව නිවසට ගිය ඔහු නිවසේ බරාඳයේ හිඳ තම බිරිඳට මේසේ නිවේදනය කළේය.

“මම හිතන්නේ දැන් අපේ ව්‍යාපාරය අසාර්ථකයි. අපි මීට පස්සේ ඒ ගැන හිතන්නේ නැතිව ඉමු.”

තම භාජනත්, බන්දේසියත්, ලාම්පුවත් පසෙකට දැමූ රාමා විශ්‍රාම සුවයෙන් ජීවිතයේ ඉතිරි ටික ගෙවන්නට සූදානම් වූයේය. ටික කලකින් තම ඉතුරුම් අවසන් වූ පසු ඔහු නිතරම ශබ්ද විකාශන යන්ත්‍ර ඝෝෂාවෙන් යුක්ත වූ කෝහිනුර් නම් ආපානශාලාවක රැකියාවක් ලබාගැනීමට කටයුතු කළේ ය. එහි ඔහු මසකට රුපියල් විස්සක් ඉපයීම වෙනුවෙන් දවසට පැය අටක් වේටර් රැකියාව කළේය. කොහෙන්දෝ නිරතුරුව ඇසුණු රේඩියෝ හඬ නොරිස්සුවත්, දවස පුරාම ගනුදෙනුකරුවන් යන එන එතැන රැකියාවේ ඔහු රැඳී සිටියේ වෙන කළ හැකි දෙයක් නොමැති බැවිනි. කිසියම් ගනුදෙනුකරුවෙක් ඔහුට ගරු සරු නොමැතිව කතා කළහොත් ඔහු මෙසේ කියනු ඇසේ. 

“පරෙස්සමෙන් කතාකරන්න සහෝදරයා, ඉස්සර කාලෙක මාත් හෝටලයක අයිතිකාරයෙක්!” 

මේ කුඩා ස්මරණයෙන් රාමා මහත් තෘප්තියක් ලැබූ බවක් පෙනුණි. 


පරිවර්තනය - හෙල්මලී ගුණතිලක

Translation of the short story ‘The Martyr’s Corner’ by R. K Narayan 


සිසිල සඟරාව - සැප්තැම්බර් 2024 කලාපය 

(සිසිල සඟරාව නිව් සවුත් වේල්ස් හි සිංහල සංස්කෘතික හමුවේ ලේඛක සංසදයේ ප්‍රකාශනයකි)

Picture generated by Canva AI

August 30, 2024

collage චිත්‍ර

ඉස්සර මම ආසාම වැඩක් තමයි collage චිත්‍ර හදන එක. පුංචි පුංචි පාට කොළ කෑලි කපලා කරන මේ වැඩේ මට ඒ කාලේ පිස්සුවක් වෙලා තිබුණා. මේ කලාව මම කොයිතරම් ප්‍රගුණ කරලා තිබුණා ද කියනවා නම් ටිකක් කල් යද්දී මම බොහොම පුංචි, සියුම් collage පවා කළා. මේවායේ සමහර පුංචි කොළ කෑලි කොයි මම ඇලෙව්වේ ඉඳිකටු තුඩින්. මේ සියුම් කැපිලි වලට මට පුංචි කතුරකුත් තිබුණා මතකයි.

මෙහෙම චිත්‍ර හදන්න උවමනා පාට කඩදාසි එකතු කරන එක ඒ කාලේ මගේ ලොකුම වැඩක්. ඉස්සර ඒවා තියෙන සඟරා එහෙම වැඩිය තිබුණේ නැහැනේ. මගේ මේ mission එක දන්නා නිසා මගේ නෑදෑ හිත මිත්‍රයෝ මට එයාලාට හම්බවුන පාට කොළ තියෙන කැලැන්ඩර්, කාඩ් එහෙම දෙනවා. මේවා පුරවපු පෙට්ටියක් ඒ කාලේ මගේ ඇඳ යට තිබුණා. collage එකක් හදන්න හිතුනාම ඇඳ යටින් මේ පෙට්ටිය ඇදලා අරගෙන කාමරේ පුරාම කොළ කෑලි විසුරුවාගෙන මම පින්තූර හදනවා. සමහර වෙලාවට ඒවාට පැය ගාණක් යනවා. ඒත් වෙලාව ගතවෙනවා දැනෙන්නේ වත් නැහැ.

මගේ teen වයසේ වගේම වයස විසි ගණන් කාලේත් මගේ මිතුරු circles වල හිටිය හැමෝටම වගේ මම මේ විදිහට collage එකක් කරලා හදපු නිර්මාණයක් මගෙන් ලැබිලා තියෙනවා මගේ හිතේ. ඒ කාලේ එයාලගේ උපන්දින වලට, දුක හිතුණු කෙනෙකුට හිත හැදෙන්න වගේම කිසිම හේතුවක් නැතිව ආදරේටත් මම මේවා දුන්නා. ඒ වගේම කැම්පස් යන කාලේ මම නැවතිලා හිටිය බෝඩිමක බිත්ති පාලුයි කියලා කාටූන් චරිත කීපයක්- Sylvester, Piglet, Pooh වගේ කට්ටියගේ පින්තූර මම collage හදාගෙන ගිහින් බිත්තිවල ගැහුවා කියලා මගේ බෝඩිම් සගයෝ සාක්කි.

එක වතාවක් මගේ යාලුවෙකුගේ උපන්දිනයට කාඩ් එකකට මම Donald Duck කෙනෙක් හැදුවා. පැය ගාණක් මහන්සි වෙලා හදපු කාඩ් එක හරි ලස්සනට ආවා, ඉතින් මම ඒක ඉක්මණින් තැපැල් කළා. දවසකට දෙකකට පස්සේ ඒ යාලුවාගෙන් මට කෝල් එකක් එනවා. "හෙල්මලී, මට මේ ආව Donald Duck කාඩ් එක ඔයාගෙන්ද?" බලද්දී පැය ගාණක් මහන්සි වෙලා හැදුව කාඩ් එක මම යවලා තියෙන්නේ ඇතුලේ කිසිම දෙයක් නොලියායි! මේ වගේ collage පිස්සුවක් තියෙන්නේ මට නිසා ඒ මගෙන් බව එයා අනුමාන කරලා.

Stress relief activities ගැන ලොකුවට නොදන්නා කාලෙක පාඩම් වැඩ වලින් හෙම්බත් වුණාම මෙහෙම එක දේකට පැය ගාණක් අවධානය යොමු කරගෙන collage කරපු එකත් එක්තරා විදිහක භාවනාවක් නේද කියලා දැන් හිතෙනවා.

දැන් නම් මම වැඩිපුරම කරන්නේ චිත්‍ර අඳින එක. ඒත් පොඩ්ඩක් හිතුවොත් දැනුත් collage බැරි නැහැ.

මේ එහෙම හදපු collage book mark එකක්. මේකේ මුළු දිග අඟල් හයක් විතර ඇති. 




August 22, 2024

Book Week 2024

අගෝස්තු මාසේ තුන්වෙනි සතිය කියන්නේ ඕස්ට්‍රේලියාවේ පාසල්වල 'Book Week' හෙවත් පොත් සමරන සතිය. මේ සතිය බොහෝ වෙලාවට සංවිධානය කරන්නේ ඉස්කෝලවල පුස්තකාලවලින්. මේ රටේ ප්‍රාථමික පාසල්වල පවා සම්පත් බහුල පුස්තකාල තිබීම විශේෂත්වයක්. ඉතින් පුංචි කාලේ ඉඳන් දරුවන් තුළ ඇති කියවීමේ ආසාව සමරන්න හොඳම කාලයක් මේ Book Week එක. 

මේ සතියේදී පාසල්වල විවිධ වැඩසටහන් සංවිධානය කෙරෙනවා. පොත් කතුවරු අමුත්තන් හැටියට ගෙන්වලා සකච්ඡා, වැඩමුළු පවත්වනවා, පොත් සල්පිල්, ප්‍රදර්ශන, පොත් ගැන පුංචි තරඟ තියෙනවා. ඒ වගේම මේ සතියේ දවසක ඉස්කෝලවල book week parade එකක් තියෙනවා. එදාට ළමයින්ට පොතක තමන් කැමතිම චරිතයක් විදිහට ඇඳගෙන එන්න පුළුවන්. ගුරුවරුත් මේ විනෝදයටම එකතු වෙලා පොත් වල චරිත වගේ ඇඳගෙන එනවා. ඉන්පස්සේ පාසල් රැස්වීමක තමන් ආස පොත් ගැන කතුවරු ගැන හැමෝම අදහස් බෙදාගන්නවා. ඇත්තටම ඒක හරි රසබර අත්දැකීමක්.

Children's Book Council of Australia (CBCA) එකෙන් මේ සතියට සමාන්තරව සම්මාන උළෙලක් පවත්වනවා. එයින් හොඳම ළමා පොතට, යෞවන වයසේ දරුවන්ට ලියවුණු පොත් අතරින් හොඳම පොතට, හොඳම පොත් චිත්‍ර නිර්මාණ ශිල්පියාට වගේ විවිධ අංශවලින් ජයග්‍රාහකයෝ තෝරනවා. ඒ වගේම හැම අවුරුද්දකම Book Week එකට අදාළ තේමා පාඨය තීරණය කරන්නෙත් CBCA එකෙන්. මේ අවුරුද්දේ ඒ පාඨය 'Reading is Magic'. පාසල්වල Book Week උත්සව සංවිධානය කරද්දී මේ තේමාව උදව්වට ගන්නවා. 

මම රැකියාව කරන්නේ ද්විතියික පාසලක පුස්තකාලයක නිසා අපි Book Week සමරන්නේ තරමක් සාහිත්‍යමය පැත්තට බර වෙන්න. පාසලේ විවිධ වසරවලට නිර්දේශිත කියවීම් පොත් ලියූ කතුවරු මේ සතියේ පාසලට ගෙන්වන්න අපි මහන්සි වෙනවා. එයාලාගේ කතාබහ අහද්දී, වැඩමුළු වලට සම්බන්ධ වෙද්දී පාසලේ සිසුවියන්ට ඒ ලිවීම් රටා ගැන, ලිවීමේ ක්‍රමෝපායන් ගැන වඩාත් හොඳ අවබෝධයක් ලැබෙනවා. එයාලට ඒ කතුවරුන්ගෙන් ප්‍රශ්න අහන්න, එයාලා එක්ක තර්ක කරන්න ඉඩකඩ ලැබෙනවා. Book Week එකේ අන්තිම දවස අපි වෙන් කරන්නේ පාසලේ සිසුවියන්ගේ ලේඛන නිර්මාණ බෙදාගන්න අවස්තාවක් දෙන්න. එදාට පුස්තකාලයෙන් open mic event එකක් සංවිධානය කරනවා. දරුවන්ට තමන් ලීව කවි කතා ඉදිරිපත් කරන්න, ඒවා ගැන කතාකරන්න ඒක හොඳ අවස්තාවක්. ඒ වගේම නිර්මාණකරණයේ යෙදෙන ගුරුවරුත් එදාට එයාලගේ නිර්මාණ දරුවන් එක්ක බෙදා ගන්නවා.

ඉතින් මෙහෙමයි ඕස්ට්‍රේලියාවේ අපේ Book Week ගතවෙන්නේ. පොත් කියවීම අපි එදිනෙදා හැමදාම කරන දෙයක් වුණත් පොත් සමරන්න මේ විදිහට සතියක් ලැබෙන එක හරිම සුවිශේෂී දෙයක්. 

Author - Wendy Orr

Caroline Jane Knight- Fifth great niece of Jane Austen

Author - Maxine Beneba Clarke



August 15, 2024

අප හොඳින් සූදානම් ව සිටිය යුතු ය



ප්ලෝවර් කුරුල්ලන් සමුගැනීමේ ගීතය ගයන තාලයට
මිය ඇදුණු නරියෙක්, එක් විවර ඇසකින් කඳු පල්ලම දෙස බලන විදිහට
සියලු පත් ගිලිහී ගොස්, ඉනික්බිති ඇතිවන දිගු ඉසිඹුවට
‘අප කිසිදිනක නැවත හමුනොවිය යුතුයි’ කිසිවෙකු කියන ආකාරයට
කේක් ගෙඩිය පුස්වලින් වැසෙන රටාවට
කිරි යොදය ඇඹුල් වන වේගයට
ආපසු නොඑන්නම ගං දිය ගලා යන රිද්මයට
ආපසු නොඑන්නම දවස් ගතවන තාලයට
යමෙකු නැවත පැමිණියත් ඒ හීනයකම පමණක් වන මොහොතට

අප හොඳින් සූදානම් ව සිටිය යුතුය


පරිවර්තනය- හෙල්මලී ගුණතිලක 

Translation of the poem 'We should be well prepared' by Mary Oliver

පසු සටහන
Mary Oliver මම බොහොම කැමති කිවිඳියක්. ඈ ස්වභාව ධර්මය ගැන කවි ලියන විදිහ හරි නැවුම්. ඒ වගේම ඒ කවි වල ජීවිතයත් ලස්සනට පටලවලා තියෙනවා. මෑතක මම මටම තෑග්ගක් හැටියට Mary Oliver ගේ කවිපොතක් ගත්තා. ඒකෙ පිටු 455ක්! ඒ පොත ගැන සටහනක් වෙනම ලියන්න වෙනවා. ඒත් නිසොල්මන් වෙලාවක, අලුතින් අතට ලැබුණු පොත පෙරලද්දී මේ කවිය ළඟ මම නතර වුණා. මේක ඒ මොහොතට හරියටම ගැලපෙන කවිය. මම ඒක ඒ වෙලාවේම පරිවර්තනය කළා. 
මේ හැමදේටම අපි හොඳින් සූදානම් ව සිටිය යුතුයි !  

photo- early spring view from my window

August 12, 2024

කැන්වස් චිත්‍ර!


අපේ පළාතේ පුස්තකාල ජාලයෙන් ළඟදි Tiny Art Show කියලා වැඩසටහනක් සංවිධානය කළා. ඒකෙ ප්‍රචාරණ විස්තර වලදී කියලා තිබුණේ මේ තරඟය වෙනුවෙන් තරඟකරුවන්ට පුස්තකාලයෙන් 10cm x 10cm පුංචි කැන්වස් එකක් ලැබෙන බව. මේකේ චිත්‍ර ඇඳලා පුස්තකාලයට බාර දුන්නාම එයාලා අපිට අංකයක් දීලා චිත්‍ර ටික නම ගම නැතිව තරඟයට ඇතුල් කරලා ජයග්‍රාහකයෝ තෝරනවා කියලාත් තිබුණා. Tiny art show කියලා දෙයක් මම කලින් අහලා තිබුණේ නැති නිසා කුතුහලයටම මාත් මේ තරඟයට ඇතුල් වෙලා කැන්වස් එකක් ගත්තා. 

ඇත්තටම නම් මේ තරම් චිත්‍ර අඳින මම කවදාවත් කැන්වස් එකක චිත්‍ර ඇඳලා තිබුණේ නැහැ  ඒ වගේම කැන්වස් වල අඳින්න පාවිච්චි කරන්න ඕන විශේෂ තීන්ත වර්ග තියෙනවද එහෙමත් මම හොයලා තිබුණේ නැහැ. ඒ නිසා ඕන දෙයක් කියලා හිතලා මගේ ළඟ තියෙන පාටවලින් මේ චිත්‍රය ඇඳලා පුස්තකාලයට භාර දුන්නා. 

ඉතින් එහෙම බොහොම අහඹු විදිහට ඇන්ද චිත්‍රයට මට peoples choice තෑග්ග ලැබිලා කියලා දැනගන්න ලැබුණාම මට ම පුදුමයි!

It is never too late to try something new කියන්නේ ඕවාට තමයි! 



August 02, 2024

අන්තිම පත්‍රය



වොෂින්ටන් චතුරශ්‍රයෙන් බටහිර පෙදෙසේ මංමාවත් බොහෝ පැටලිලි සහගතය. ඒවා ඒ මේ අතට දිව යයි, ‘පෙදෙස්’ යැයි නම් කළ කොටස් වලට කැඩී යයි. මේ ‘පෙදෙස්’ ද නගරයට අමුතුම හැඩතල සහ කෝණ ලබා දී තිබිණි. මින් එක් මාවතක් නම් වට කීපයක් කැරකී දෙතුන් වතාවක් එයම කැපී යන සේ පිහිටා ඇත. වරක් එක් චිත්‍ර ශිල්පියෙක් මේ මාවතේ මෙවැනි සිදුවීමක් විය හැකි යැයි සිතුවේය. මුදල් නොමැති නිසා වෙළඳ සැලකින් චිත්‍ර ඇඳීමේ ආම්පන්න ණයට ගත් සිත්තරෙකු සිටී යයි උපකල්පනය කරන්න. ණයකරු සිත්තරාව සොයාගෙන මේ වීදිය දිගේ පැමිණියේ නම් ඔහුට ණය මුදල නොලබා ආපිට එන තමන්ව වුව මේ මාවතේදී මුණගැසිය හැක!

ඉතින් වැඩි කල් නොගොස් ග්‍රිනිච් විලේජ් යැයි නම් ලබා තිබුණු නගරයේ මේ අපූරු කොටස වෙත සිත්තරුන් පැමිණෙන්නට විය. ඔවුන් සෙව්වේ තමන්ගේ නිර්මාණ කටයුතු වලට ගැලපෙන, මනා සේ ආලෝකය ඇති උතුරු දෙසට හැරුණු ජනේලද, දහ අට වෙනි සියවසේ ආරට තැනුණු කුරිංචි වහලද, ඕලන්ද මෝස්තරයේ සොල්දර සහ මිළෙන් අඩු ගෙවල් කුළී ආදී දෑ ය. ඉනික්බිති ඔවුහු හය වන වීදියෙන් පිව්ටර් ලෝහ කෝප්ප ද, ව්‍යංජන දමන බඳුන් ද ගෙන්වාගෙන ඒ පෙදෙස ජනාවාසයක් බවට පත් කරගත් හ.

සූ සහ ජොන්සි ජීවත් වූයේ මෙහි නූස් තෙමහල් ගොඩනැගිල්ලක ඉහළම මහලේ වූ කුඩා නිවසක ය. ‘’ජොන්සි’ නම ජොආනා නමේ කෙටි ව්‍යවහාරය විය. මේ දෙදෙනාගෙන් එක් අයෙකු මේන් නගරයෙන් ද අනෙකා කැළිෆෝනියාවෙන් ද පැමිණ තිබිණි. අටවෙනි වීදියේ “ඩෙල්මෙනිකෝ’නම් අවන්හලකදී මුලින්ම හමුවූ මොවුහු, කතාබහේදී තමන් එකම වර්ගයේ කලා නිර්මාණ, චිකරි සලාද සහ ලොකු අත් දැමූ ගවුම් වලට කැමති බව සොයාගත් අතර පසු කලෙක දෙදෙනා එක නිවසක් කුළියට ගැනීමේ තීරණයට මේවා හේතු විය.

මේ පහුගිය මැයි මාසයේ දී ය.

ශීත කාලය එළඹෙද්දී ග්‍රීනිච් විලේජ් වෙත අමුතුම අමුත්තෙක් පැමිණියේ ය. දොස්තරවරු නියුමෝනියාව ලෙස හැඳින්වූ ඔහු, අයිස් මෙන් සීතල තම අතැඟිලි වලින් අතර මඟ දී හමුවන අය ස්පර්ශ කරමින් ජනපදය පුරා ඇවිද්දේය. මේ අමුත්තා නගරයෙන් නැගෙනහිර පෙදෙසේ එඩිතරව ඇවිද්දේ මහත් සෙනඟක් ගොදුරු කර අඩපණ කර දමමිනි. එහෙත් වංකගිරියක් සේ සැදුණු පටු මාවත් සහ පාසියෙන් හැඩ වූ ‘පෙදෙස්’ සහිත නගරයේ මේ කොටසේ ඔහු ඇවිද ගියේ හෙමි හෙමිනි.

නියුමෝනියා මහතා යහපත් ගති ඇති කරුණාවන්ත මහතෙක් නොවීය. කැලිෆෝනියාවේ මෘදු සුළඟ වැදී තුනී වූ ලේ සහිත, සිරුරෙන් කුඩා තරුණියක් ඔහු වැනි කලහකාරී, තදින් හුස්ම ගන්නා වියපත් මිනිසෙකුට ගැලපෙන ප්‍රතිමල්ලවයෙක් වූයේ නැත. නමුත් ජොන්සි ඔහුගේ ප්‍රහාරයට හසු වූවාය. ඉනික්බිති ඇය තම යකඩ ඇඳේ නිසොල්මන්ව වැතිර, කවුළුවෙන් එපිට යාබද නිවසේ ගඩොල් බිත්තිය දෙස බලාගත්වනම බලා සිටියා ය.

දිනක් කාර්යබහුල දොස්තරවරයා සූ ව කොරිඩෝව වෙත කැඳවූවේය.

“ඇගේ ජීවිතේ බේරීමේ සම්භාවිතාව දහයෙන් එකක් වගේ තමයි,” ඔහු තම අත වූ උෂ්ණත්වමානය සොලවමින් කීවේය. “ඒකත් ඈට ජීවත්වෙන්න උවමනාවක් තියෙනවා නම් විතරයි. අසනීප වුණාම මිනිස්සු මෙහෙම මල්ශාලා ගැනම හිතන්න ගත්තාම වෛද්‍ය විද්‍යාව විහිළුවක් වෙනවා. ඔයාගේ යාලුවා හිත හදාගෙන ඉන්නේ එයාට හොඳ වෙන්නේ නැහැ කියලා. එයාගේ හිතේ මොකක් හරි කරදරයක් තියෙනවද?”

“එයාට කවදාහරි නේපල්ස් වරායේ චිත්‍රයක් අඳින්න වුවමනා වෙලා තිබුණා.” සූ කීවා ය.

“චිත්‍ර? පුහ්! එහෙම නෙමෙයි, දෙසැරයක් හිතන්න වටින මොනවා හරි දෙයක් එයාගේ හිතේ තිබුණා ද? පිරිමියෙක් ගැන එහෙම?”

“පිරිමියෙක්?” සූ අසද්දී ඇගේ කටහඬේ යුදෙව්වන්ට ආවේනික උච්ඡාරණය පැහැදිලිව රැව් දෙනු ඇසිනි. “පිරිමියෙක් ගැන දෙසැරයක්- නෑ නෑ ඩොක්ටර්, එහෙම දෙයක් තිබුණේ නැහැ.”

“ඒක තමයි දුර්වලකම එහෙනම්,” දොස්තරවරයා කීවේය. “විද්‍යාවට කරන්න පුළුවන් හැම දේම මම කරන්නම්. හැබැයි මගේ ලෙඩෙක් තමන්ගේ අවමංගල පෙරහැරේ අශ්ව කරත්ත ගාන ගණන් කරන්න පටන් ගත්ත ගමන් මම මගේ බෙහෙත් වල ඇති සුව කිරීමේ ගුණයේ අනාවැකිය සීයට පනහකින් අඩු කරනවා. ඔයා කොහොමහරි කරලා එයාව ළඟ එන සීත ඍතුවට ගැලපෙන කබා මෝස්‌තර ගැන කතා කරන්න පෙළඹෙව්වොත් එයාගේ ජීවත් වීමේ සම්භාවිතාව පහෙන් එකක් දක්වා ඉහළ යාවි.”

දොස්තරවරයා යන්නට ගිය පසු සූ ඔවුන් චිත්‍ර අඳින කාමරයට ගොස් ජපන් කඩදාසි නැප්කිනයක් පෙඟෙන තුරු හැඬුවාය. ඉනික්බිති ඈ ජොන්සිගේ කාමරයට තම චිත්‍ර ආම්පන්න ද රැගෙන ගියේ කිසි බරක් පතලක් නැති ගමනින්, තාලයක් උරුවම් බාමිනි.

ජොන්සි කවුලුව වෙත මුහුණ හරවා වැතිර සිටියේ ඇඳේ රැල්ලක් වත් නොනඟා ය. ඈ නින්දේ පසු වේ යැයි සිතමින් සූ උරුවම් බෑම නැවත්වූවාය.

ඈ තම ආම්පන්න සකසාගෙන සඟරාවක් වෙත යැවීමට තීන්තයෙන් සිතුවමක් අඳින්නට විය. තරුණ සිත්තරුන් කලාව වෙත මං පාදා ගැනීම සඳහා තරුණ ලේඛකයන් සාහිත්‍යය වෙත මං පාදා ගැනීමට සඟරා වෙත එවූ කතන්දර වෙනුවෙන් සිතුවම් ඇඳිය යුතු ය. සූ මේ කතාවේ කතානායකයා වූ අයිඩහෝ ගොපල්ලාගේ සිතුවම ඇඳ, අශ්වයන් මත ගමනටම ගැලපෙන සේ ඔහු හැඳ සිටි අගනා කලිසම සිතුවම් කරද්දී ඇයට ඇඳ දෙසින් නොකඩවා නැඟෙන පහත් හඬක් ඇසුණි. ඈ වහා වහා ඒ අසලට ගියා ය.

ජොන්සි දෑස් අයාගෙන කවුළුවෙන් පිටත බලා ආපස්සට ගණන් කරමින් සිටියා ය.

“දොළහයි,” ඈ කීවා ය. ඉනික්බිති ටික වෙලාවකින් “එකොළහයි,” කී ඇය, “දහයයි, නමයි, අටයි, හතයි” යැයි එකවරම මෙන් කීවා ය.

මෙසේ ගණන් කිරීමට ඇත්තේ කුමක්දැයි සූ මහත් උනන්දුවෙන් කවුළුවෙන් එපිට බැලුවා ය. පහත පෙනෙන්නට තිබුණේ හිස්, මූසල ගෙවත්තකි. අඩි විස්සක් එපිටින් වූයේ යාබද නිවසක හිස් ගඩොල් බිත්තියයි. මුල කොටස දිරූ පැරණි අයිවි වැලක් මේ ගඩොල් බිත්තියේ මඟක් දුර පැමිණ තිබිණි. ශාරදයේ සීතල හුස්ම වැදී මේ වැලේ බොහෝ පත් ගිලිහී තිබුණු අත‍ර, නිරුවත් වීමට ආසන්න එහි ඉපල් අතු, කැඩී යමින් තිබුණු ගඩොල් අතරේ එල්ලී තිබෙනු පෙනුණි.

“මොකක්ද අනේ?” සූ ඇසුවා ය.

“හයයි,” ජොන්සි රහසින් මෙන් කීවා ය. “දැන් ඒවා ඉක්මණින් ඉක්මණින් වැටෙනවා. දවස් තුනකට කළින් එතැන සීයක් විතර තිබුණා. ඒවා ගනිද්දී මගේ ඔලුවත් රිදුණා. ඒත් දැන් ලේසියි. අන්න තව එකක් වැටුණා. දැන් ඉතිරි පහක් විතරයි.”

“මොනවා පහක් ද කෙල්ලේ? කියන්නකෝ මට”

“අර අයිවි වැලේ කොළ. අන්තිම කොළේ වැටුණාම මාත් යන්න ඕන. ඒ බව මම දවස් තුනක් තිස්සේ දැනගෙන හිටියා. ඇයි දොස්තර ඔයාට කිව්වේ නැද්ද?”

“මේ මොන විකාරයක්ද?” සූ කීවේ මනා සේ මවා ගත පිළිකුලෙනි. “මේ වැලක පරණ අයිවි කොළ වලයි ඔයාට සනීප වෙන එකෙයි මොකක්ද තියෙන සම්බන්දෙ? ඔයා හරි නරකයි, ඉස්සර මේ වැලට ඔයා හරි ආදරෙයි නේ. නිකම් පිස්සියෙක් වෙන්න එපා. මොනවද දන්නවාද දොස්තර උදේ කිව්වේ? එයා කිව්වා ඔට්ටු අල්ලන බාසාවෙන් කිව්වොත් ඔයාට හොඳ වෙන්න තියෙන ඉඩ දහයට එකක වාසියක් කියලා. ඒක නිකම් අපි ට්‍රෑම් එකක නැගලා නිව් යෝක් යන්න, එහෙම නැත්නම් අලුත් ගොඩනැගිල්ලක් පහු කරගෙන යන්න තියෙන සම්භාවිතාව වගේ. දැන් මේ කැඳ ටිකක් බොන්නකෝ. ඊටපස්සේ මේ සුඩී එයාගේ චිත්‍රෙ ඇඳලා ඉවරකරන්න ඕන. එතකොට එයාට පුළුවන් අර කතෘ මිනිහාට ඒක විකුණලා සල්ලි අරගෙන එයාගේ අසනීප දරුවාට පෝට් වයිනුත් කෑදර තමන්ට ඌරු මස් ගාතයකුත් අරගන්න.”

“ඔයා තව වයින් ගේන්න අවශ්‍ය වෙන එකක් නැහැ,” ජෝන්සි කීවේ තම දෑස කවුළුවෙන් එපිට රඳවාගෙනම ය. “අන්න තව එකක් වැටුණා. එපා, මට කැඳ ත් එපා. දැන් ඉතුරු හතරයි. කළුවර වැටෙන්න කලින් අන්තිම කොළෙත් වැටෙනවා මට බලන්න ඕන. ඊටපස්සේ මාත් යනවා.”

“ආදර ජොන්සි,” සූ ඈ වෙත නැඹුරු වෙමින් කීවා ය. “මට පොරොන්දු වෙනවද මම මේ වැඩේ කරලා ඉවර වෙනකම් ජනේලෙන් එළිය නොබලා, ඇස් දෙක වහගෙන ඉන්නවා කියලා. මම මේ චිත්‍ර ටික හෙට වෙද්දී දෙන්න ඕන. මට ඒකට ආලෝකය ඕන, නැත්නම් මම මේ පැලැල්ල පහත් කරනවා.”

“ඔයාට බැරිද එහා කාමරේ ඉඳන් චිත්‍ර අඳින්න?” ජොන්සි සීතල හඬකින් ඇසුවා ය.

“මම වඩාත් කැමතියි ඔයා එක්ක මෙතන ඉන්න,” සූ කීවාය. “අනික මම කැමති නැහැ ඔයා ඔය විකාර අයිවි කොළ දිහා බලනවාට.”

“එහෙනම් ඔයා ඉවර වුන ගමන් මට කියන්නකෝ,” කී ජොන්සි දෑස් පියාගෙන නිසොල්මන් වූවේ බිමට ඇද වැටුණු පිළිමයක් ලෙසිනි. “මට ඒ අන්තිම කොළයත් වැටෙනවා බලන්න ඕන. මට දැන් බලාගෙන ඉඳලා මහන්සියි. මට කල්පනා කරලාත් මහන්සියි. මට හැමදේම අත ඇරලා අර මහන්සිය නිසා වැටිලා යන අසරණ කොළ වගේ පහතට පාවෙලා යන්න ඕන.”

“දැන් නිදාගන්න උත්සාහ කරන්නකෝ,” සූ කීවාය. “මම දැන් යන්න ඕන බර්හ්මන් ට කතා කරලා මට පතල් කාරයාගේ චිත්‍රෙ අඳින්න එයාට ඒ චරිතේ අනුරුවක් හැටියට ඉන්න පුළුවන් ද අහන්න. මම විනාඩියෙන් එනවා, මම එනකම් හෙල්ලෙන්න එපා.”

බර්හ්මන් ඔවුන්ට පහත මාලයේ විසූ වයස්ගත චිත්‍ර ශිල්පියෙකු විය. වයස හැටත් පසු කරමින් සිටි ඔහුට මයිකල් ආන්ජලෝගේ චිත්‍රයේ මෝසස්ට වැනි කැරළි සහිත යටි රැවුලක් තිබිණි. නරාශ්වයෙකුගේ වැනි හිසක් තිබුණත් ඔහුගේ සිරුර කුඩා බහිරවයෙකුගේ වැනි විය. බර්හ්මන් කලාවේ පරාජිතයෙකි. හතලිස් වසරක් තිස්සේ ඔහු පින්සල් හරඹ කළත් කලාවේ දෙවඟනගේ දිගු ගවුමේ වාටිය ස්පර්ශ කිරීමටවත් ඔහුට හැකි වී නැත. හැම විටම ඔහු විශිෂ්ඨ කළා නිර්මාණයක් බිහි කිරීමට සූදානම් ව සිටියත් කිසි දිනක ඒ කාර්යය ආරම්භ කර නොතිබුණි. වසර ගණනක් පුරාවටම ඔහු ඉඳහිට වෙළඳ දැන්වීමක් වෙනුවෙන් නිර්මාණ ඉදිරිපත් කළා මිස වෙන කිසිම චිත්‍රයක් ඇඳ තිබුණේද නැත. ජනපදයේ තරුණ සිත්තරුන්ට චිත්‍ර ඇඳීමට වෘත්තීය ලෙස පෙනී සිටින මිනිස් අනුරුවක් වෙනුවෙන් ඉහළ මිළක් ගෙවීමට නොහැකි නිසා ඔහු ඒ කාර්යය කර දී යම් මුදලක් ඉපයුවේය. වුවමනාවට වඩා ජින් පානයට ලැදි වූ ඔහු නිතරම කතා කළේ බිහිවන්නට නියමිත තම විශිෂ්ඨ කලා නිර්මාණය ගැනයි. අන් අය ඔහුව දුටුවේ දෙවෙනි මහලේ විසූ තරුණ සිත්තරියන් දෙදෙනා ව ආරක්ෂා කිරීමට ස්වේච්ඡාවෙන්ම ඉදිරිපත් ව සිටින, අනුන්ගේ දුර්වලකම් ගැන අවඥාවෙන් සලකන සැර පරුෂ කුඩා වයසක මිනිසෙකු ලෙසයි.

සූ යද්දී ඔහු පහත මාලයේ තම කුටියේ අඩ අඳුරේ සිටි අතර ඔහු වෙතින් ජුනිපර් බෙරී සුවඳක් තදින් වහනය විය. ඔහුගේ කුටියේ එක් කෙළවරක හිස් කැන්වසයක් තිබුණේ ඔහු විසිපස් වසරක් තිස්සේ බලා සිටින විශිෂ්ඨ නිර්මාණයේ නිමිත්ත එළඹෙන තුරුයි. ජොන්සිගේ හිතළුව ගැන ඔහුට විස්තර කළ සූ, ඇයත් නොබෝ දිනකින් ලෝකය අතහැර පත්‍රයක් ලෙසටම දුර්වල ව, සැහැල්ලු ව පාව යනු ඇතැයි තමන්ට ඇති බිය ගැන පැවසුවාය.

මෙවැනි විකාර රූපී මනස්ගාත ගැන තමන්ගේ ඇති පිළිකුලත් අවඥාවත් ගැන බර්හ්මන් කෑ ගසා කීවේ බමන මතින් රත් පැහැ වූ තම දෑසින් කඳුළු වැගිරෙද්දී ය. “මොන විකාරයක්ද?” ඔහු කෑ ගැසුවේය. “වැලකින් කොළ වැටුණා කියලා මිනිස්සු මැරෙනවා කියලා හිතන්න තරම් මෝඩයෝ ඉන්නවාද? මම එන්නේ නැහැ තමුන්ගේ චිත්‍ර ඇඳිල්ලට පෙනී ඉන්නත්, තමුන්ට බැරි වුණා මේ විකාරවලින් යාලුවාව බේරාගන්න. පවු අසරණ ජොන්සි මිස්!”

“ඈට බොහොම අසනීපයි, ඒ වගේම ඈ දුර්වලයි.” සූ කීවාය. “උණ විකාරය නිසා එයාට මේ වගේ අමුතු දේවල් හිතෙනවා. කමක් නැහැ බර්හ්මන් මහත්තයා, මගේ චිත්‍රයට පෙනී ඉන්න ආවේ නැතිවාට කාරි නැහැ, මම නම් හිතන්නේ තමුන් මහා නරක නාකි මිනිහෙක් කියලා.”

“කවුද දැන් එන්න බැහැ කිව්වේ?” බර්හ්මන් කෑගසන්නට විය. “හරි හරි මම එන්නම්, මේක අසනීප ජොන්සි මිස් ට ඉන්න සුදුසු තැනක් නෙමෙයි. මම කවදාහරි මගේ හොඳම චිත්‍රය ඇන්ද දවසට අපි ඔක්කොම මෙහෙන් යමු, දෙවියනේ ඇත්තටම යමු!”

ඔවුහු ඉහල මාලයට යද්දී ජොන්සි නින්දට වැටී සිටියා ය. සූ කවුළුවේ පැලැල්ල පහත් කර බර්හ්මන්ට අනෙත් කාමරය වෙත එන්නට සන් කළා ය. මෙහි සිට ඔවුහු බියපත් දෑසින් කවුළුවෙන් එපිට අයිවි වැල දෙස බලා නිහඬව එකිනෙකා දෙස බැලූහ. හිම ද මුසු වූ නොනවතින වැස්සක් ඇද වැටෙමින් තිබිණි. බර්හ්මන් සූ ගේ චිත්‍රය වෙනුවෙන් පතල්කරුවෙකුගේ අනුරුවක් වන්නට යටිකුරු කරන ලද කේතලයක් මත වාඩි විය.

පසුදා උදයේ පැයක නින්දෙන් පසු අවදි වූ සූ දුටුවේ කවුළුවේ පැලැල්ල වෙත අයාගත් උදාසීන දෑසින් බලා සිටින ජොන්සි ගේ රුවයි.

“මේක අයින් කරන්න, මට බලන්න ඕන” ඈ රහසින් අණ කළා ය.

සූ වෙහෙසුණු මනසින් යුතුව ඒ අණ පිළිපැද්දා ය. පසුගිය රාත්‍රිය පුරාවටම ඇද හැලුණු මහා වැස්සත් හැමූ වියරු සුළඟත් ඉවසාගෙන එකම එක අයිවී පතක් බිත්තිය අද්දර පෙනුණි. එය වැල මත වූ අවසාන පත්‍රය විය. එහි නටුව අසල තවමත් කොළ පැහැති ව පෙනුණු අතර දාර යන්තමින් කහ පැහැති වී තිබිණි. පොළොවෙන් අඩි විස්සක් පමණ උසකින් වූ එය, එඩිතරව වැල මත එල්ලී සිටියේය.

“මේ අන්තිම කොළය,” ජොන්සි කීවාය. “ඊයේ රෑ හුළඟ හමනවා මට ඇහුණා. මම නම් හිතුවේ මේක ඊයේ වැටෙයි කියලා. අද වැටෙයි, ඒ වෙලාවටම මාත් මැරෙයි.”

“අනේ අනේ!” සූ ජොන්සි වෙත නැඹුරුවෙමින් කීවාය. “ඔයාට තමන් ගැන හිතන්න බැරි නම් මං ගැන හිතන්න. එතකොට මම මොකද කරන්නේ?”

එහෙත් ජොන්සි පිළිතුරු දුන්නේ නැත. කෙනෙක් මේ මායාකාරී දුර ගමනට සූදානම් වීම මහත් සේ තනිකම දනවන ක්‍රියාවකි. මේ ගමනේ අරුමෝසම කෙතරම් ඇගේ සිත් ගෙන තිබිණිද යත් ඇගේ ජීවිතයේ වූ සෙසු මිතුදමේ බැමි බුරුල් වූවා සේ විය.

ඒ දවස ගෙවී ගියේ ය. අන්තිම අයිවී පත්‍රය බිත්තිය අද්දර එල්ලී ඇති අයුරු සැන්දෑ අඳුර අතරින් පවා ඔවුන්ට පෙනුණි. ඒ රාත්‍රියේ නැවතත් උතුරු සුළඟ වියරුවෙන් හැමූ අතර වර්ෂාව කවුළුවට පහර දෙනු ඇසිණි. පසු දින උදා වූ විගස කවුළුවේ පැලැල්ල විවර කරන ලෙස ජොන්සි සිත් පිත් නැති ලෙස අණ කළා ය.

එහෙත් අයිවි පත එලෙසම තිබිණි.

ජොන්සි බොහෝ වෙලාවක් ඇඳේ වැතිර ඒ දෙස බලා සිටියා ය. ඉනික්බිති ඈ උදුන අසල කුකුල් මස් සුප් හැඳි ගාමින් සිටි සූ ට කතා කළා ය.

“මම හරි නරක කෙල්ලෙක් සූඩී,” ජොන්සි කීවා ය. “මම කොයි තරම් නපුරු ද කියලා ඔප්පු කරන්න මොකක් හරි බලවේගයක් නිසා අර අන්තිම කොලය ඉතිරිවෙලා. මැරෙන්න හිතෙන එක පවක්. මට දැන් සුප් ටිකක් ගේන්න. ඊටපස්සේ කිරි වලට පෝට් වයින් ටිකක් දාලා ගේන්න- නැහැ මුලින්ම මට අර පොඩි කණ්නාඩිය ගේන්නකෝ. ඊටපස්සේ මගේ කොට්ට ටික ටිකක් උස්සන්න, මම ඇඳේ වාඩිවෙලා ඔයා උයන හැටි බලාගෙන ඉන්නම්.”

ඉන් හෝරාවකට පසු ඈ මෙසේ කීවාය

“සූඩී මගේ බලාපොරොත්තුවක් තියෙනවා කවදාහරි නේපල්ස් වරායේ චිත්‍රයක් අඳින්න.”

ඒ හවස්වරුවේ දොස්තර පැමිණියේය. “දැන් ඈ ජීවත්වීමේ සම්භාවිතාව පනහට පනහයි. හොඳට හෙදකම කළොත් ඔයා දිනන ලකුණු තියෙන්නේ.” ඔහු කොරිඩෝවේදී සූ ගේ දුර්වල වෙව්ලන අත අල්ලා කීවේය. “දැන් මම යන්න ඕන පහල තට්ටුවේ තව ලෙඩෙක් බලන්න. බර්හ්මන් කිව්වා එයාගේ නම, සිත්තරෙක් ලු. එයාටත් නියුමෝනියාව. වයසයි දුර්වලයි නිසා එයාගේ නම් තත්ත්වේ බරපතලයි, බේරගන්න බැරි හැඩයි, ඒත් වැඩි සුවපහසුව වෙනුවෙන් අද ඉස්පිරිතාලෙට ගෙනියනවා.”

ඊට පසු දිනයේදී දොස්තර සූ ට මෙසේ කීවේය. “ඔයාගේ යාලුවා ගැන බය වෙන්න දෙයක් නැහැ, ඔයා දිනුවා. හොඳට කෑම බීම දීලා බලාගන්න, එච්චරයි.”

ඒ හවස්වරුවේ සූ, ජොන්සි ඇඳේ වාඩිවී සාළුවක් ගොතමින් සිටි තැනට පැමිණ ඈ වැළඳ ගත්තාය.

“පුංචි සුදු මීයෝ, මට ඔයාට කියන්න දෙයක් තියෙනවා. අද බර්හ්මන් මහත්තයා නිවුමෝනියාව හැදිලා ඉස්පිරිතාලේදී නැතිවුණා. එයා අසනීපෙන් හිටියේ දවස් දෙකයි. ගොඩනැගිල්ල පිරිසිදු කරන මනුස්සයා තමයි එයා කාමරේ වේදනාවෙන් ඉන්දැද්දී හොයාගෙන තියෙන්නේ. එයාගේ ඇඳුම් සපත්තු එහෙම තෙතබත් වෙලා ලු තිබුණේ. කාටවත් හිතාගන්න බැරි වෙලා එයා ඒවගේ සීතල වැස්ස දවසක කොහේ ගියාද කියලා. ඊටපස්සේ එයාලා දැකලා එළියේ ඒ වෙද්දීත් පත්තු වෙන ලන්තෑරුමකුත්, ඉනිමගකුත්, කොළ කහ පාට මිශ්‍ර කළ චිත්‍ර අඳින පලත්තකුත් තියෙනවා. අර බලන්න අර බිත්තියේ අන්තිම අයිවි කොලය දිහා. ඒක එක වතාවක් වත් හුළඟට හෙලවුණේ නැත්තේ ඇයි කියලා ඔයාට හිතුණා ද? ඒක තමයි බර්හ්මන්ගේ විශිෂ්ඨ කලා නිර්මාණය. ඒ වැලේ අන්තිම කොලය වැටුණු දවසේ එයා බිත්තියේ ඔය චිත්‍රය ඇඳලා.”


පරිවර්තනය- හෙල්මලී ගුණතිලක

Translation of the short story ‘The Last Leaf’ by O. Henry

සිසිල සඟරාව- අගෝස්තු 2024 කලාපය 
(සිසිල සඟරාව නිව් සවුත් වේල්ස් හි සිංහල සංස්කෘතික හමුවේ ලේඛක සංසදයේ ප්‍රකාශනයකි)

digital art 

පසු සටහන - මේ කතාව හොයාගන්න ඔත්තුව දුන්න ප්‍රවීණ බ්ලොග් රචක රවී වීරසිංහ තුමා ට ස්තූතියි.