චාරිත්ර. මිස් රැල්ස්ටන්ගේ පන්තියේ හැමදාම වතුර පනිට්ටුව ඔසවාගෙන එන කාර්යය පැවරුණේ පිරිමි ළමුන්ටයි. ඒත් එය එසේ වූයේ එක්තරා දිනයකදී ගැහැණු ළමුන් ඊට එරෙහි වීමට තීරණය කරන තුරු පමණි.
අපගේ පාසලේ වතුර පනිට්ටුව හැමවිටම තබා තිබුණේ ගුරු මේසයට පසුපසින් වූ රාක්කයකයි. තිබහක් දැනුණු යම් කෙනෙක් වී නම් කඩදාසියකින් ගොටුවක් තනාගෙන, ගුරුවරියගේ අවධානය කෙසේ හෝ ලබාගෙන දිය බීමට අවසර ගෙන, ඒ කාර්යය සඳහා පන්ති කාමරය ඉදිරිපසට යා යුතු විය.
පන්තියේ ඉදිරිපස ගුරු මේසය අසල සිට දිය බීම එක්තරා ආකාරයක සිත්ගන්නාසුළු කටයුත්තක් විය. ඒ උස් ස්ථානයට මුළු පාසලම පෙනුණේ වෙනස් අයුරිනි. එතැනදී ගුරුවරිය ආරුඪ කරගත් වැදගත්කම ගැන යම් අවබෝධයක් ලබාගනු හැකිවිය. පන්තියේ ඉදිරිපස සිට බලද්දී පොත් වෙත තම හිස් නැඹුරු කරගත් සිසු සිසුවියන් පේළි රැස, කවුළුවෙන් ඉහිරෙන හිරු එළිය, කළු ලෑලි සහ බිත්ති මත අලවා ඇති විවිධ දැන්වීම් ආදිය දකිද්දී එක්වරම හැඟෙන්නේ මේ නම් අර සෞඛ්ය සඟරා ආදියෙහි ඇති, ළමුන් හැමදෙනාම පිළිවෙලට, එකම තරමට ඇති නගරයේ පාසලක් බවයි. ඒත් ඒ පළමු මායාකාරී මොහොතින් පසු ගල් අඟුරු උදුන, පතුරු ගිය යුගල් ඩෙස්කු සහ සැබෑවටම එහි සිටින සිසුන් ආදිය නෙත ගැටෙද්දී මේ අපගේම පාසල බවට සැකයක් නැතිවේ. කොහොමත් ඒ සඟරාවල රූපවල සිටි ළමුන්ට අප කිසිසේත් සමාන වූයේ නැත. ඇතැම්විට ඒ එකම පන්තියේ එක් එක් වයස් ඛාණ්ඩවල සිසුන් සිටි නිසා විය හැක. පන්තියේ ඉදිරිපස 'නෑන් සහ ඩෑන්' ගැන ඇති සරල කියවීම් පොත කියවමින් සිටි කුඩාඋන්ගේ සිට පන්තියේ පසුපස තම ඩෙස් පුටු වල වකුටු වී සිටි වැඩුණු පිරිමි ළමුන් දක්වා විවිධ ප්රමාණවල ළමුන් එහි විය. ඇතැම්විට සඟරාවල සිටි දරුවන්ගෙන් අප වෙනස් වූයේ අප නිතර ගනකම් ඇඳුම් රැසක් ඇඳ සිටි නිසා විය හැක. නොඑසේ නම් මෙහි අඩුවී තිබුණේ තමන් ආසාවෙන් පාසලේ සිටින බවට නගරයේ දරුවන්ගේ මුහුණුවලින් පෙනුණු පෙනුම විය හැක.
මේ හැම දෙයක්ම වතුර ගෙන ඒමේ මාතෘකාවෙන් පිට ය.
අපගේ පාසලට වතුර ලැබුණේ සැතපුම් කාලක් පමණ දුරින් වූ දුම්රිය පළේ තිබුණු නල ළිඳකිනි. අතීතයේ දවසක අපගේ පාසලට පැමිණි සෞඛ්ය පරීක්ෂකවරයෙක් පාසලේ හැම කෙනෙකුටම පානීය ජලය තිබිය යුතු බව නිවේදනය කළේය. මින්පසු ටික කලක් ගතවන තුරු පාසල් වත්තේ ළිඳක් හැරීම ගැන කතාවක් තිබුණද අන්තිමේදී අපට විශාල ගැල්වනයිස් පනිට්ටුවක්ද දුම්රියපළේ නල ළිඳ පාවිච්චි කිරීමට අවසරයක්ද ලැබුණි. එදායින් පසු අප පාසලේ පිරිමි ළමුන්ට පාසලේ සිදුවූ වැදගත්ම දේ- සොෆ්ට්බෝල් ගැසීමටත් වඩා වැදගත්ම දේ- වූයේ වතුර ගෙනෙන රාජකාරියට පත්කරන්නේ කවුදැයි දැනගැනීමයි.
ඔබ පිරිමි ළමයෙක් නම් මේ ගැන සිහින මැවීම ඔබ අරඹන්නේ පළමු ශ්රේණියේදී වූ නමුත් පස්වන ශ්රේණියට පෙර මේ අවස්ථාව ඔබට ලැබීමට කුඩා හෝ සම්භාවිතාවක් වත් තිබුණේ නැත. ඒ වයසේදී පවා ඔබට ඒ වරම ලැබුණේ ඔබේ ශක්තිමත් බව ගැන ගුරුවරිය සෑහීමකට පත්වූයේ නම් පමණි. ඔබ මේ ගැන සිහින මැව්වේ වතුර ගෙනඒමට තෝරාගනු ලැබීමෙන් ඔබ පාසලේ සිටින ශක්තිවන්තයෙක් හැටියට නම් කෙරෙන නිසා පමණක් නොව ඒ රාජකාරිය නිසා වරකට පැය භාගය පමණ බැගින් පාසලින් පිටව සිටීමට ඔබට ඉන් වරම් ලැබෙන බැවිනි. නමුත් වැඩියත්ම ඔබ මේ ගැන සිහින මැව්වේ ඒ 'නෑන් සහ ඩෑන්'ගේ කතා මෙන් නොව සැබෑවටම සිදුවන දෙයක් වූ නිසායි. මේ නිසා හැම සිකුරාදාවකම රතු කුරුස සංගමය අවසන් වෙද්දී, ගුරුවරිය විසින් ඊළඟ සතියටම වතුර ගෙන එන පිරිමි ළමුන් දෙදෙනා තෝරාගැනීමට සූදානම් වෙද්දී පන්තියේ පසුපස පේළි වල අමුතු නිහඬ බවක් පැතිරුණු අතර ඒ වෙලාවට නැෂනල් ජියෝග්රැෆික් සඟරා කහ පැහැති සමනල්ලු මෙන් තම පියාපත් අකුලා ගනු පෙනුණි. එක්තරා සුවිශේෂී හවස් වරුවක මේ සියල්ලම උඩු යටිකුරු වනතුරු හැමදාම සිදුවුයේ මෙයයි. එදා ගුරුවරිය විසින් අර්නි චැප්මන් සහ ගානට් ඩික්සන් වතුර ගෙන ඒමට තෝරා පත් කළ පසු මට එහා පසින් අසුන්ගෙන සිටි ඇල්මා නයිල්ස් තම අත ඔසවා මෙසේ ප්රශ්න කර සිටියාය "ගෑනු ළමයින්ට වතුර ගේන්න යන්න බැරි ඇයි?"
යුධ චිත්රපටිවල මෙන් ජර්මානු ගුවන් යානයක් අප පාසල ඉහලින් මතුවී බෝම්බයක් අත හැරියා නම් අප මීට වඩා පුදුමයට පත්වන්නේ නැත. මුළු පන්ති කාමරය පුරාම තද නිහැඬියාවක් පැතිරුණු අතර අපි එකාවන්ව ගුරුවරිය දෙස බැලුවෙමු.
මේ වසරේ අපගේ ගුරුවරිය රැල්ස්ටන් මෙනෙවිය විය. ඇය රිවර් හිබට් ප්රදේශයේ කෙනෙක් වූ නමුත් අපි ඇයට මහත් කැමැත්තක් දැක්වූයෙමු. ඇයට තද ගති තිබුණත් අපට පෙරදී ලැබුණු සමහර ගුරුවරු මෙන් ඈ නපුරුකම් පෑවේ නැත. ඈ ඉතා තරුණ විය. (ඈ රිවර් හිබට් පාසලෙන් 11 ශ්රේණිය සම්පූර්ණ කර තිබුණේ ඉකුත් වසරේදී යි. රිවර් හිබට් හි 11 ශ්රේණිය වැනි සෝබන පන්ති බෙදීම් තිබිණි.) පාසල ඇරඹුණු පළමු සතියේදී ඇයට පාසලේ වැඩිමහල් පිරිමි ළමුන්ගෙන් යම් කරදර සිදු වී තිබිණි. නමුත් ඇයත් සිරුරෙන් කුඩා නොවූ අතර ඒ පිරිමි ළමුන් වැඩි ප්රමාණයක් පන්තිය ඉදිරිපසට ගෙන්වා අපට පෙනෙන්නටම වේවැල් පහර දීමෙන් පසු (ඒ දඬුවම් වල වේදනාවේ තරමේ කුඩාම සිසුන්ට පවා පැහැදිලිව පෙනුණි) පන්තිය තුළ යම් සාමකාමී බවක් ඇතිවිය. තමන්ට ඒ තරම් තදින් වේවැල් පහර දීම ගැන පිරිමි ළමුන් මිස් රැල්ස්ටන් ගැන එක්තරා ප්රසාදයක් දැක්වූ අතර අප වැනි ගැහැනු ළමුන් නම් ඇයට කැමති වූයේ ඈ නිතරම නයිලෝන් ස්ටෝකින්ග් සහ අඩි නූස් පාවහන් පැළඳි නිසාය. නමුත් මිස් රැල්ස්ටන්ගේ වැදගත්ම ලක්ෂණය වූයේ පාඩමක් අතරමැදදී කියමින් සිටි දේ නවත්වා ඈ අප දෙස බැලූ ආකාරයයි. පන්තියෙන් පන්තියට උඩට තල්ලු වී ආ ළමුන් රැසක් ලෙස නොව සැබෑ මනුෂ්යයන් ලෙස ඈ අප දුටු බව ඒ බැල්මෙන් පෙනුණි. ඒ සිකුරාදා හවස් වරුවේ ඇල්මා නයිල්ස් අත ඔසවා " ගෑනු ළමයින්ටත් වතුර ගේන්න යන්න බැරි ඇයි?" යැයි ඇසූ විට අප සැම එක්වරම සිනා සයුරක නොගිලී මුලින්ම මිස් රැල්ස්ටන් දෙස බැලුවේ එබැවිනි.
අන් කවර ගුරුවරයෙක් වුව පිළිතුරු දෙන පරිදි "කෙල්ලෝ කවදාද වතුර ගේන්න ගියේ?" නැතහොත් "පණ්ඩිතකම් කියවන්නද ලෑස්තිවෙන්නේ ඇල්මා?" යැයි නොකී මිස් රැල්ස්ටන් කිසිත් නොකියා ඇල්මා දෙස මොහොතක් පරීක්ෂාකාරීව බලා සිටියාය. තමා එක්වරම පන්තියට අතහැරිය හෙණ ගෙඩිය නිසාවෙන් ඇල්මා පසුවූයේ සුදුමැලි මුහුණිනි.
සෑහෙන නිහඬතාවයකට පසු අන්තිමේදී තම හඬ අවදි කළ මිස් රැල්ස්ටන්, "එහෙම දෙයක් ගැන හිතන්නවත් එපා ඇල්මා" යැයි කියනවා වෙනුවට තමන්ගේම හෙණගෙඩියක් පන්තිය වෙත අත හැරියාය. "මම කල්පනා කරලා බලලා ලබන සිකුරාදා වෙද්දී කියන්නම්" ඈ කීවේ සැබෑවටම ඒ පොරොන්දුව රකින කෙනෙක්ගේ හඬිනි.
එදින අප පිට්ටනියට එළඹුණු මොහොතේම ගැටලුකාරී තත්ත්වය ඇරඹිණි. මිස් රැල්ස්ටන් ඒ පිළිතුර දුන් විගසම තමන්ගේ බලාධිකාරයට යම් තර්ජනයක් එල්ල වූ බවත්, ගැහැණු ළමුන්ට වතුර ගෙන ඒමේ වරප්රසාදය ලැබීමට කුඩා හෝ ඉඩක් ඇත්නම් තමන් එය වළක්වාලීමට තමන් හැකි හැම දෙයක්ම කළ යුතු බවත් පිරිමි ළමෝ දැන සිටිහය. මේ වතුර ගෙන ඒමත් ට්රැක්ටරයක් පැදවීම හෝ එසේ නැතහොත් ටොරොන්ටෝ මේපල් ලීෆ් කණ්ඩායමට සෙල්ලම් කිරීම මෙන් 'දැනෙන' සංසිද්ධියක් වූ අතර ඒ නිසාම එහි අයිතිය පැවතිය යුත්තේ පිරිමි ළමුන් සතුව බව ඔවුහු විශ්වාස කළහ.
මේ නිසා ඇල්මා පාසල් ගොඩනැගිල්ලෙන් පිටතට එද්දීම ඔවුහු ඈ වටකරගත් නමුත් එදා දවසේ දෙවෙනි අමුතු සිද්ධිය සිදු වූයේ එවිටයි. වෙනදා පිරිමි ළමුන් කාට හෝ කරදර කරද්දී එතැනින් ඈත් වී එය නරඹන්නට පුරුදු වී සිටි ගැහැණු ළමෝ, එදා ඇල්මාට ඔවුන්ගෙන් ගුටි කෑමට ඉඩ නොතියා ඇගේ සහයට වහා වහා එහි දිව ගියහ. මීට ප්රධානම හේතුව වූයේ ඇල්මා අප ප්රිය කළ කෙනෙක් වීම වූ අතර වතුර එන ඒමේ වරප්රසාදය හදිසියේවත් අපට හිමි වුවහොත් ලැබෙන වාසි පිරිමි ළමුන් මෙන්ම අපද පැහැදිලිව දැක තිබීමත් මීට හේතු විය. මෙය ක්රියාත්මක වුවහොත් වරකට පැය භාගය බැගින් පාසලින් පිටව සිටීමටත්, වතුර රැගෙන ආපිට එද්දී රොස්වෙල් ගේ කඩයට රිංගන්නට ඉඩ ලැබීමටත් අමතරව මේ ගැන අපට වඩාත් තදින් දැනුණේ 'දැනෙන' යමක් කරන්නට ලැබීමේ නිලංකාරමය හැඟීමයි.
මේ අදහසින් අප බෙහෙවින් මත් වී සිටි නිසාත්, අප ඔවුන්ට එරෙහි වේ යයි කොල්ලන් කිසිසේත් අපේක්ෂා නොකළ නිසාත් සුළු සීරීම් කිහිපයක් සහ ඉරුණු ස්ටෝකින්ග් කීපයක් සමඟ එදා අපට ඇල්මා ත් සමඟ ක්රීඩා පිටියෙන් පිටතට යා ගනු හැකි විය. අප කදු බෑවුම ඔස්සේ පහතට දිව එද්දී ආපසු හැරී බැලූ විට පිරිමි ළමුන් පිට්ටනිය මැද භයානක පොදියක් සේ එකතු වෙමින් සිටිනු දකිනු හැකි විය.
ඒ සති අන්තයේදී අප කිසි කෙනෙක් මේ ගැන අපගේ දෙමව්පියන් ඉදිරියේ කතා නොකිරීමට ප්රවේශම් වූවත් එළඹෙන සතියේදී පාසලේ සිදුවිය හැකි දේ ගැන මිස වෙන කිසිවක් සිතන්නට අපට හැකි වූයේ නැත.
සඳුදා පාසලේ උදෑසන විවේකයේදී පැහැදිලිව පෙනුණු ප්රධාන කාර්යය නම් සොෆ්ට්බෝල් ක්රීඩාවේදී පන්දු රැකීමට ගැහුණු ළමුන්ට ඉඩ නොදීමට පිරිමි ළමුන් තීරණය කර ඇති බවයි. අපගේ පාසලේ සොෆ්ට්බෝල් ක්රීඩා කෙරුණේ මෙලෙසයි. හැම සඳුදාකම අර්නි චැප්මන් හෝ ජුනියර් ලෙබ්ලාන්ක් වැනි හැදී දැඩි පිරිමි ළමුන් දෙදෙනෙකු ඒ සතියට තමන්ගේ කණ්ඩායම් තෝරාගත්හ. කණ්ඩායමක සෙල්ලම් කිරීමට තරම් හැකියාවක් ඇති හැම කෙනෙක්ම තෝරාගත් පසු මුලින්ම පන්දුවට පහර දෙන්නේ කුමන පිල දැයි තෝරා ගැනීමටත් ඔවුන් සතුව උපක්රමයක් විය. මේ සියල්ල අවසන් වූ පසු පන්දු රකින්නන් පිටියට යද්දී කණ්ඩායම් වෙනුවෙන් තෝරා නොගත් කුඩා පිරිමි ළමුන්ට සහ වැඩිමල් ගැහැනු ළමුන්ට ස්ථිර අවශේෂ පන්දු රකින්නන් ලෙස පිටියට යාමට වරම් ලැබිණි. සතිය පුරාම මේ කණ්ඩායම් නොවෙනස්ව පැවතුණු අතර එක් දිගු තරඟයක් විලසින් හැම විවේක කාලයකදීම මෙය ක්රියාත්මක විය. මේ තරඟය වෙනුවෙන් පාසලේදී සැකසුණු නීතිරීති ඉතාම අමුතු ඒවා බව අප හරියටම දැනගත්තේ පසුකාලීනව රූපවාහිනී යන්ත්ර කරලියට ආ පසුවයි.
අපගේ සොෆ්ට්බෝල් නීතිරීති මෙසේ විය. එක කණ්ඩායමක සියලුම ක්රීඩකයන් සෙල්ලම් කර අවසන් වන තුරු අනෙත් කණ්ඩායමට ඊට වරම් ලැබෙන්නේ නැත. හෝම් රන් එකක් ලබාගත් ක්රීඩකයෙක්ට නැවතත් පන්දුවට පහර දීමට වරම් ලැබෙනවා පමණක් නොව තරඟයෙන් ඉවත් කර තිබුණු ඕනෑම ක්රීඩකයෙක්ව නැවත පිටියට ගෙන්වා ගැනීමටද වරම් ලැබේ. මේ නිසා තමන්ගේ හය වරක් චක්කරය පවා කට පාඩම් නැති සිසුන් බ්රහස්පතින්දාවක දහවල් වෙද්දී මෙවැනි නිවේදන නිකුත් කිරීම සාමාන්ය සිද්ධියක් විය. "දැන් ලකුණු තත්ත්වය 46ට 39. මේකට හේතුව අඟහරුවාදා දිවා විවේකයේදී ඇරඹුණු ඉනිමේ දී ජුනියර් ගේ කණ්ඩායමේ අර්වින් ස්නෙල් හැර හැම දෙනෙක්ම දැවී ගොස් තිබීමයි. අර්වින් එක දිගට හෝම් රන් තුනක් ලබාගත් නිසා ඔහුට අයිරේ, ජිම් සහ එල්ටන් ව නැවතත් පිටියට කැඳවා ගැනීමට අවස්ථාව ලැබුණි. ඔහුට කැඳවා ගනු නොහැකි වූයේ ගැහැණු ළමයෙක් ෆවුල් බෝලයක් අල්ලා ගැනීම නිසා බදාදා දෙවෙනි වරටත් දැවී ගිය ඔස්ටින්ව පමණි."
ඇතැම් දිනවල මේ තරඟ කෙතරම් උද්වේගකර වූයේ ද යත් දිවා විවේකයේදී කෑම කන්නටද අපට ඉස්පාසුවක් නැති විය. දිවා අහාරයට ගෙන ආ සැන්ඩ්විච් හපමින්ම පිටියට දුවන අප සිහින මවන්නේ කහ පැහැති තණ පිටිය හරහා හෝ වගුරු බිමට ඉහළින් වූ අහස දෙසින් අපගේ උනන්දු දෑත වෙත පන්දුවක් ළඟා වන මොහොත ගැනයි.
මේ නිසා ඒ සඳුදා උදේ විවේකයේදී අර්නි චැප්මන් පිත්ත තම හිස වටා කරකවා, වැරෙන් බිම ඇන "පිට්ටනියට එක කෙල්ලෙක් හරි අඩිය තිබ්බොත් අපි ඒකිගේ බෙල්ල කඩනවා," යැයි නිවේදනය කිරීම අපට බලවත් පහරක් විය. ගැහැණු ළමුන් වෙනුවෙන් වෙන් කළ ගොඩනැගිල්ලේ පිවිසුම් දොරටුව අසලට කනස්සල්ලෙන් අප එක් රැස් වූයේ කළ හැකි කිසිවක් නොමැති බව දැනගෙනමය.
"අයියෝ ඇල්මා," මිනි හැලිඩේ තම දුඹුරු පැහැති දිගු කොණ්ඩ කරල්වල කෙළවරවල් සපමින් අඳෝනා දෙන්නට විය. "ඔයාට කට පියාගෙන ඉන්න බැරි වුණානේ" එය දුක්මුසු මොහොතක් විය. අප පිටියට යන්නට තැත් කළා නම් කොල්ලන් ඉතා පහසුවෙන් අප එකිනෙකාව ඉවත් කරනු ඇත. අපට තනියම සොෆ්ට්බෝල් සෙල්ලම් කරන්නට හැකියාවක් නොවුණේ අප කිසිවෙක් සතුව පිත්තක් හෝ බෝලයක් නොතිබුණු බැවිනි.
ඩොරිස් පොම්රෝයි නොසිටියානම් ඒ වෙලාවේම අපගේ එකමුතුකම බිඳෙන්නට ඉඩ තිබුණි. නමවෙනි ශ්රේණියේ ඉගෙනුම ලැබූ ඩොරිස් නිවසේදීම තම කොණ්ඩය මෝස්තර කර ගන්නා, ඇතැම් දිනවලදී නිය සායම් වුව තවරා සිටින කෙල්ලෙකි. ඇය එල්ටන් ලෝරන්ස් සමඟ තනිවම පිහිනීමට පවා ගොස් තිබුණු බවට ආරංචි විය. ගොඩනැගිල්ලේ බිත්තිය වෙත ගල් පහරක් එල්ල කළ ඩොරිස්, මිනි ගේ ප්රකාශයෙන් පසු එළැඹි නිහඬතාවය බිඳ අප සන්සුන් කළේ මෙසේ කියමිනි. "මෝඩ වෙන්න එපා මිනි, අපට තියෙන්නේ බලාගෙන ඉන්න විතරයි. පන්දු රකින්න එයාලාට අපිව ඕන වෙනවා. අනික එයාලා කැමතියි එයාලා සෙල්ලම් කරද්දී අපි පිට්ටනියේ ඉඳන් එයාලා දිහා බලාගෙන ඉන්නවට."
නමුත් ඒ සතිය බොහෝ දිගු,දුෂ්කර සතියක් විය. අපට පන්දු රකින්නට නොදීමට අමතරව පිරිමි ළමුන් හැකි හැම විටකදීම අපට කරදර සහ උසුළු විසුළු කළහ. අපට මෙසේ වධ දීමෙන් කොයි වෙලාවක හෝ අප මිස් රැල්ස්ටන් වෙත ගොස් අපගේ ඉල්ලීම අමතක කරන ලෙස ඉල්ලනු ඇතැයි ඔවුන් සිතන්නට ඇත. නමුත් ඔවුන්ගේ තර්ජන ගර්ජන ආදියෙන් සිදුවූයේ අප තව තවත් එකමුතු වීම පමණයි. පිරිමි ළමුන් කෙල්ලෙක් පය පටලවා වැට්ටවූ විට, නොඑසේ නම් තීන්ත පෙඟවූ කඩදාසි ගුලියක් හිසට එල්ල කළ විට, නැත්නම් වැසිකිලියකින් පිටතට ඒමට නොදී බලෙන් රඳවා ගත් විට අපට දැනුණේ එය අප හැම කෙනෙකුටම සිදු වූ බවකි. ආපසු හැරී ඒ සතිය ගැන සිතද්දී දැනෙන්නේ ඒ යහපත් මෙන්ම අයහපත් හැඟීම් පිරුණු කාලයක් බවයි. නමුත් ඉතිහාසයේ පළමු වතාවට එකිනෙකාගෙන් හාස්යයට ලක් වේ යැයි බියෙන් තොරව කෙල්ලන් තමන්ගේ කරදර සහ අදහස් ඔවුනොවුන් අතර බෙදාගන්නට පටන්ගෙන තිබිණි. මෙය අපේ පාසලට අලුත් දෙයක් විය.
දිගින් දිගටම තර්ජනාත්මක පණිවිඩ ලියූ කොළ කැබලි ඇල්මාගේ ඩෙස්කුව මතට වීසි කෙරෙන්නට විය. ඇගේ නහය කඩා දමන බවට ලියූ තර්ජනවල සිට ඇගේ පාසල් නිල ඇඳුම ගලවා ඇයව නිරුවත් කර දමන බවට ලියූ පොරොන්දු දක්වා මේවා විහිදී තිබිණි. මේ හැම අතර අපි ඇය ළඟින් නොසෙල්වී ම සිටියෙමු. නමුත් ඇල්මාට මුහුණ දීමට දුෂ්කරම මොහොත එළඹියේ මේ කරදරවල ස්වරූපයෙන් නොවේ. ඒ, බදාදා හවස් වරුවේ ඇගේ ඥාති සොයුරෙක් වන ආනොල්ඩ් පැමිණ ගැහැණු ළමුන් වතුර ගෙන ඒමට ඉල්ලූ අදහස ඉවත් කරගන්නා ලෙස ඇගෙන් ඉල්ලා සිටි මොහොතයි.
"එයාලාට මේක ආරංචි වුණොත් ඇල්මා," ආනෝල්ඩ් කීවේය. "එයාලා වතුර පනිට්ටුව ආපිට ගනී."
"කවුද එයාලා?" ඇල්මා විමසුවාය. ආනෝල්ඩ් සමඟ කුඩා කල සිට සෙල්ලම් කරමින් එකට හැදී වැඩී තිබුණු ඇය බොහෝ දේවල් ගැන ඔහුගේ අදහසට සවන් දෙන්නට පුරුදුව සිටියාය.
"මේ..මේ.. සෞඛ්ය පරීක්ෂක," ඔහු කීය. "ඒ වගේ අය."
"එයාලා කවදාවත් පනිට්ටුව ආපිට ගන්නේ නැහැ," ඇල්මා කීවත් ඇයටද ඒ ගැන වැඩි විශ්වාසයක් තිබුණේ නැත. "වතුර කොහොම හරි ගේනවා නම් ගේන්නේ කවුද කියන එක එයාලාට වැදගත් නැහැ."
"ඇල්මා," ආනෝල්ඩ් උනන්දුවෙන් කීය. "මම මේක කීව බව දැනගත්තොත් අනිත් කොල්ලෝ මාව මරයි, ඒත් ඇත්තටම නම් වතුර ගේන වැඩේ ඒ තරම් විනෝද වැඩක් නෙමෙයි. සීතල දවස්වලට ඒක හරිම කරදර වැඩක්. උණුසුම් පන්ති කාමරයට වෙලා ඉන්න එක ඔයාලාට ඊට වඩා ගුණයි."
මෙවැන්නක් කීමට ආනෝල්ඩ් ට කෙතරම් දුෂ්කර වන්නට ඇත්දැයි ඇල්මා දැන සිටි නමුත් ඈ තම ස්ථාවරය වෙනස් කළේ නැත. "මට සමාවෙන්න ආනෝල්ඩ්," ඈ කීවාය. "මට හීතල හොඳට පුරුදුයි. හීතල කාලෙට මම ඔයා වගේම ඉස්කෝලෙට පයින් නේ එන්නේ."
මෙය අසා ආනෝල්ඩ් යන්නට ගියේය.
මේ සතිය ගත වෙද්දී පන්ති කාමරයේ සිදු වූ අමුතු සිදුවීම් මිස් රැල්ස්ටන් දුටුවානම්, ඇය ඒ බවක් පෙන්වූයේ නැත. ඇය තීන්ත පෙඟවූ කඩදාසි ගුලි වීසි කිරීම වෙනුවෙන් ලැබෙන සාමාන්ය දඬුවම් ලබාදුන් අතර තර්ජනාත්මක දේ ලියු කොළ කැබලි නොකියවාම ඉරා දැමුවාය. සුදුමැලි ව තිබුණු ඇල්මා ගේ මුහුණ දෙස බැලූ ඇය ඇසුවේ යුරෝපයේ ප්රධාන ගංගා නම් කරන්නට පමණි. මේ ගැන අපට පුදුමයක් දැනුණේ නැත. ළමුන්ගේ ජීවිත වල සිදුවෙන දේ ගැන වැඩිහිටියන්ට සුළු අදහසක් හෝ ඇති බවට අපට පෙර කිසිම අත්දැකීමක් ලැබී තිබුණේ නැත.
නමුත් මේ ගැන වෙනස් අදහසක් දැරුවේ ඩොරිස් පොම්රෝයි පමණි.
"මිස් රැල්ස්ටන්ට හොඳටම කේන්ති ගිහින් වගේ පේන්නේ." සිකුරාදා උදෑසන විවේකයෙන් පසු අප මහත් සැනසීමෙන් පන්තිය තුළට එද්දී ඈ කීවාය.
"කේන්තියි?" කීපදෙනෙක්ගෙන් ප්රශ්න නැඟිනි.
"ඔව්, මිස් සීනුව ගහන්න එළියට එද්දී දකිනවානේ අපි බය වෙච්ච කිකිලියෝ ටිකක් වගේ දොර ළඟ රොක්වෙලා ඉන්නවා. ඒ වෙලාවට එයා සීනුව ගහන්නේ ඔය කෑගහන කොල්ලන්ගේ ඔලුවට සීනුවෙන් ගහනවා වගේ වේගෙන්. කොහොමත් මිස් ගේ ගම් පළාත වන රිවර් හිබට් පැත්තේ දේවල් කෙරෙන්නේ වෙනස් විදිහටනේ. මම හොඳටම දන්නවා එහේ සොෆ්ට්බෝල් කණ්ඩායම් වලට ගෑනු ළමයිනුත් ගන්න බව."
"කණ්ඩායම් වලට? පිරිමි ළමයි වගේම ගෑනු ළමයිනුත් ගන්නවා?" මෙය අපට අදහාගත නොහැකි දෙයක් විය.
නමුත් එදින හවස් වරුවේ වතුර ගෙන ඒම ගැන තීන්දුව ලැබෙන්නට නියමිතව තිබුණු නිසා එවැනි දේ ගැන සිතන්නට අපට ඉස්පාසුවක් තිබුනේ නැත. ඒ දුෂ්කර සතිය පුරාවටම සිකුරාදා හවස් වරුවත් කනිෂ්ඨ රතු කුරුස සංගමයට නියමිත වෙලාවත් එළඹෙන්නට බොහෝ පමා බවක් අපට දැනුණි. එහෙත් දැන් ඒ මොහොත එළඹෙන්නට ආසන්න ව තිබුණු නිසා ඩොරිස් සොෆ්ට්බෝල් කණ්ඩායම් ගැන කී දේ ගැන වැඩි දෙනෙක්ට නිනව්වක් නොවිණි.
ඒ දිවා විවේකයේදී පිරිමි ළමුන් සතියේ සොෆ්ට්බෝල් තරඟය අවසන් කරමින් සිටියදී ('කෙල්ලෝ නැතිව මරු නේද?' අර්නි චැප්මන් පන්දු යවන තැන සිට මහා හඬින් පාරම්බාමින් සිටියේය) මිස් රැල්ස්ටන් තම සීනුව රහිතව පැමිණ, තැන තැන කණ්ඩායම් ගැසී සිටි අප අතරින් රිංගා කෙළින්ම පිට්ටනිය වෙත යනු දුටු විට අපට අදහාගනු නොහැකි විය. ඇගේ දිලිසෙන රත් පැහැ පාවහන් බොරළු මතින් යද්දී 'කරස්, කරස්' සද්දයක් නැඟුණි. අප පුදුමයෙන් බලා සිටිද්දී ඈ අර්වින් ස්නෙල්ගෙන් පිත්තක් උදුරාගෙන, ඉර එළියට දෑස් මුවාකරගනිමින්, පිත්ත කරකවමින් පන්දුවට සැරසෙන්නට වූවා ය.
"කමෝන්, කමෝන්!" පන්දු යවන තැන තුෂ්නිම්භූතව සිටගෙන සිටි අර්නිට රැල්ස්ටන් මෙනවිය කෑ ගැසුවාය. "කමෝන්! කමෝන්" ආ නැවත කෑ ගැසුවේ පිත්ත බිම වද්දමිනි.
"කමෝන්, කමෝන්!" බොරළු මතින් පිට්ටනිය වෙත දිව යමින් සිටි අප අතර සිටි ඩොරිස් පොම්රෝයි කෑ ගැසුවාය. අර්නි එවූ පළමු පන්දුව දුර්වල ෆවුල් බෝලයක් වූ අතර ඊට රැල්ස්ටන් මෙනවිය පැත්තට දුන් පහර නිසා එය කෙලින්ම ජෝජ් ෆවුලර් දිගුකරගෙන සිටි දෑත මටම වැටුණි. "අයියෝ!," නරඹමින් සිටි අප විලාප දෙන්නට වූ අතර සමහරෙක් දෑස් පියාගත්තේ මේ දසුන නොදකින්නයි. නමුත් මේ පහසු පන්දුව අල්ලා ගැනීමට උනන්දු වැඩි වූ ජෝජ් ඉදිරියට පැනීම නිසා එය ඔහුගේ ඇඟිලි අතරින් ලිස්සා ගොස් කිසිම හානියක් සිදු නොකර බිමට වැටුණි.
අර්නි තම දෙවෙනි පන්දුවට පෙරදීට වඩා වෙලාව ගත්තේය. තමන්ගේ පන්දුවට පහර දීමට තමා ඉදිරියෙන් මි රැල්ස්ටන් සිටීමේ තිගැස්ම මේ වෙද්දී වියැකෙමින් තිබුණු අතර පිටිය දස අතින් ඔහුව දිරි ගැන්වෙන වදන් ඇසෙමින් තිබිණි.
"පාඩමක් උගන්නන්න! අවුට් කරන්න!" පිටිය පුරා විහිදී පන්දු රකින්නට සැරසෙමින් සිටි කොල්ලෝ නොසැලකිල්ලෙන් කෑගසමින් සිටියහ. අර්නි ප්රවේසමෙන් එල්ලය ගත්තේය. මේ වෙද්දී අප වෘත්තිමය ක්රීඩකයන් පන්දු යවද්දී පෙන්වන පෙර සූදානම දැක තිබුණේ නැත. නමුත් එදා අර්නි පන්දුවට වියරුවෙන් මෙන් කෙළ ගසා, මිස් රැල්ස්ටන් වෙත රවා බලා, තම විශාල බාහුව පසුපසට ගෙන, තම මුළු සිරුරම දිග ඇදී තිබෙන ලෙස මඳක් නිසොල්මන්ව හිඳ, තම මුළු වැර යොදා පිත්ත වෙත පන්දුව දමාගැසීමේ කිසියම් අපූරු උත්කර්ෂවත් බවක් තිබුණු බව අපටද පෙනුණි.
එක තත්පරයකට රිවර් හිබට් නගරයේ ජීවිතය කෙබඳු වන්නට ඇත්දැයි යන්න අපට දර්ශනය විය. ඉනික්බිති මිස් රැල්ස්ටන් පන්දුවට පහර දුන්නාය.
"ආ....!"
පන්දුව ඉතා ඉහලින් ඇදී ගොස්, වගුරු බිම හරහා එන සුළඟේ දැවටී, ඉරට ඉදිරියෙන් කුරුල්ලෙක් මෙන් පියාසර කර, මාර්ගයටද එපිටින් වූ තණ පිටියට වැටී නොපෙනී ගියේය.
ආ...!"
අපි දෑස් දල්වාගෙන මිස් රැල්ස්ටන් දෙස බලා සිටියෙමු.
හැරී යමින් සිටි ඈ "ඉස්කෝලේ පටන් ගන්න වෙලාව හරි," කියාගෙනම යන්නට ගියාය. මෙලෙස පාරෙන් ඔබ්බෙහි වූ තණ පිටියට පන්දුව පහරදීම වසරකට වරක් පමණ කලාතුරකින් සිදු වූ දෙයක් විය.
ඒ හවස් වරුවේ රතු කුරුස සංගමයේ වැඩ අවසාන වෙද්දී පන්ති කාමරය පුරා නිහඬතාවයක් පැතිරිණි.
"ලබන සතියේ," තම පොත්පත් පිළිවෙල කරමින්, පන්තියේ නම් පොත වසා දමමින්ම මිස් රැල්ස්ටන් නිවේදනය කළාය. "ලබන සතියේ වතුර ගේන්න යන්නේ ඇල්මා නයිල්ස් සහ ජොයිස් ශිප්ලි."
ඈ තම අතින් මේසය පිස දමද්දී විසිරුණු දූවිලි අංශු, පන්ති කාමරයට විසිරුණු බැසයන හිරු එළියෙන් දිලිසෙන්නට විය.
පරිවර්තනය - හෙල්මලී ගුණතිලක
Translation of the short story 'The Friday Everything Changed' by Anne Hart
sketch- digital collage with paint tools